Wpływ drugich domów na zmiany krajobrazu kulturowego wsi w regionie Borów Tucholskich

• Autorzy: Czesław Adamiak

Warianty tytułu

The Impact of Second Homes on the Transformation of Rural Cultural Landscape in the Bory Tucholskie Region

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Drugie domy, w tym celowo zbudowane domy letniskowe i zaadaptowane istniejące gospodarstwa rolne, stanowią istotny i coraz częstszy element zagospodarowania obszarów wiejskich o wysokich walorach krajobrazowych. W niniejszym opracowaniu zanalizowano wpływ, jaki rozwój drugich domów wywiera na zmiany krajobrazu kulturowego wsi na przykładzie regionu Borów Tucholskich. Na podstawie historycznych źródeł teledetekcyjnych i kartograficznych oraz badań terenowych dokonano analizy i oceny procesów przemian morfologii oraz fizjonomii osadnictwa wiejskiego wskutek ekspansji drugich domów.(abstrakt oryginalny)

EN

Second homes, including purpose-built second homes and farms converted into second homes, are increasingly present in naturally attractive rural areas of Poland. In this study the impact of second homes on the transformations of rural cultural landscape is analysed on the example of the Bory Tucholskie region. Based on historical cartographic sources and field research, the processes of transformation of morphology and physiognomy of rural settlements resulting from the expansion of second homes are analysed and evaluated. New purpose-built second homes prove to be one of the most common new features of rural landscape in the study area. The development of second homes is accompanied by changes in land use, settlement morphology and physiognomy. It may lead to the emergence of new settlements in previously undeveloped areas, or transform the morphology of existing settlements. In terms of architecture, small and simple second homes dominate in the study area, yet there is a growing number of big houses with complex architectonical forms and uses of surrounding plots alien to the traditional rural landscape. Contrary to the purpose-built second homes, converted farms may have positive effects on the landscape as they help to preserve the original rural architecture. In Bory Tucholskie some of those, meticulously renovated and maintained in good conditions, form valuable remainders of regional wooden architecture that since mid-20th century has been gradually replaced by standard brick houses devoid of regional character. The most important means to reduce negative landscape impacts of second homes development is spatial planning policy. Local zoning plans for highly attractive areas should be established to fi t new second homes into the existing settlement structure in harmony with the existing settlement physiognomy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Krajobraz kulturowy; Krajobraz wiejski; Krajobraz wsi; Nieruchomości

EN

Cultural landscape; Rural landscape; Village landscape; Real estate

• Czasopismo: Studia Obszarów Wiejskich
• Rocznik: 2014
• Tom: 35 Regionalny wymiar przemian polskiej wsi - aspekty społeczne i środowiskowe = Regional Dimension of Changes in Polish Rural Areas - Social and Environmental Aspect
• Strony: 61--74

Twórcy

autor

Czesław Adamiak

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• Adamiak C., 2012, Miejsce drugich domów w zagospodarowaniu obszarów wiejskich województwa kujawsko-pomorskiego, Studia Obszarów Wiejskich, 29, PTG, IGiPZ PAN, Warszawa, s. 175-191.
• Bański J., Wesołowska M., 2010, Transformations in housing construction in rural areas of Poland's Lublin region - Influence on the spatial settlement structure and landscape aesthetics, Landscape and Urban Planning, 94, 2, s. 116-126.
• Coppock J.T. (red.), 1977, Second Homes: Curse or Blessing, Pergamon, Oxford.
• Czapiński J., 1998, Jakość życia Polaków w czasie zmiany społecznej, www.diagnoza.com, pobrano: 14.01.2013.
• Czapiński J., Panek T. (red.), 2013, Diagnoza społeczna 2013, Rada Monitoringu Społecznego, www.diagnoza.com, pobrano: 15.11.2013.
• Faracik R., 2006, Turystyka w strefie podmiejskiej Krakowa, IGiGP UJ, Kraków.
• Hall C. M., Müller D. K., 2004, Tourism, Mobility and Second Homes: Between Elite Landscape and Common Ground, Channel View, Clevedon.
• Heff ner K., Czarnecki A. (red.), 2011, Drugie domy w rozwoju obszarów wiejskich, IRWiR PAN, Warszawa.
• Kowalczyk A., 1994, Geograficzno-społeczne problemy zjawiska "drugich domów", WGiSR UW, Warszawa.
• Krukowska R., Skowronek E., Krukowski M., 2005, Wpływ użytkowania rekreacyjnego na przemiany krajobrazu gminy Włodawa w latach 1980-2005, Problemy Ekologii Krajobrazu, 27, s. 217-224.
• Krysiak S., 2010, Transformacja krajobrazów wiejskich regionu łódzkiego pod wpływem rozwoju funkcji turystycznych, Problemy Ekologii Krajobrazu, 27, s. 231-237.
• Latocha A., 2012, Changes in the rural landscape of the Polish Sudety Mountains in the post-war period, Geographia Polonica, 85, 4, s. 13-21.
• Michalak J., 1981, Indywidualne domy rekreacyjne, IKŚ, Warszawa.
• Mika M., 2012, Kierunki i cechy rozwoju drugich domów w polskich Karpatach w świetle stanu badań, Czasopismo Geograficzne, 83, 1-2, s. 63-79.
• Müller D. K., 2002, Second home ownership and sustainable development in Northern Sweden, Tourism and Hospitality Research, 3, 4, s. 343-355.
• Myga-Piątek U., 2012, Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne, UŚ, Katowice.
• Nienartowicz A., Domin D.J., Kunz M., Przystalski A., 2010, Rezerwat Biosfery Bory Tucholskie. Formularz nominacyjny, LGD Sandry Brdy, Chojnice.
• Simonian H., 2012, Swiss to limit building of second homes, Financial Times, 11 marca.
• Śliwińska-Ładzińska W., 1981, Urbanistyczne problemy domów wakacyjnych w Polsce, PWN, Warszawa-Łódź.
• Wesołowska M., 2011, Mieszkania niezamieszkane na obszarach peryferyjnych Lubelszczyzny, Studia Obszarów Wiejskich, 26, PTG, IGiPZ PAN, Warszawa, s. 175-187.