Budżetowanie jako instrument sterowania w przedsiębiorstwie

• Autorzy: Bartłomiej Nita

Warianty tytułu

Budgeting as a Controlling Instrument in Company Management

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W opracowaniu wyjaśniano znaczenie sterującej funkcji budżetowania w zarządzaniu przedsiębiorstwem. W pierwszej części poddano dyskusji podejście do sterowania w obszarze rachunkowości zarządczej w ujęciu cybernetycznym według R.N. Anthony'ego, a także w ujęciu innych badaczy rachunkowości. Zwrócono uwagę na wieloaspektową istotę sterowania i szerokie rozumienie tej funkcji, wykraczające poza wąską interpretację kontroli zorientowanej na proste porównywanie wielkości rzeczywistych ze stanem wynikającym z planów. W drugiej części argumentowano, że budżetowanie jest ważnym instrumentem sterowania ukierunkowanego na osiąganie celów przedsiębiorstwa. Wyjaśniono bardziej szczegółowo mechanizm identyfikacji i analizy odchyleń z uwzględnieniem budżetowania elastycznego na przykładzie budżetu wyniku ze sprzedaży.(abstrakt oryginalny)

EN

This paper discusses the control function of budgeting. The first section explains the cybernetic approach to control in the area of management accounting according to R.N. Anthony, as well as the approaches of other accounting researchers. The author highlights the multi-faceted nature of control and elaborates a broad understanding of its functions that goes beyond a narrow interpretation of the term "control" as meaning a simple comparison of the actual situation with planned outcomes. In the second part, the author argues that budgeting is an important instrument of control aimed at achieving the objectives of a company. The mechanism for the identification and analysis of variance is also explained in relation to the concept of flexible budgeting based on the example of operating income.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Budżetowanie; Rachunkowość zarządcza; Zarządzanie przedsiębiorstwem

EN

Budgeting; Management accounting; Enterprise management

• Czasopismo: Studia Oeconomica Posnaniensia
• Rocznik: 2014
• Tom: 2
• Numer: nr 5
• Strony: 97--110

Twórcy

autor

Bartłomiej Nita

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Anthony, R.N., 1965, Planning and Control Systems: A Framework for Analysis, Harvard Business School Press, Boston.
• Anthony, R.N., Govindarajan, V., 2004, Management Control Systems, McGraw-Hill, New York.
• Drury, C., 2012, Management and Cost Accounting, Cengage Learning, Hampshire.
• Giglioni, G.B., Bedeian, A.G., 1974, A Conspectus of Management Control Theory: 1900-1972, Academy of Management Journal, vol. 17, no. 2.
• Jaruga, A.A., Rola rachunkowości zarządczej, w: Jaruga, A.A., Nowak, W.A., Szychta, A., Rachunkowość zarządcza. Koncepcje i zastosowania, 2001, SWSPiZ, Łódź.
• Kes, Z., 2001, Analiza odchyleń jako narzędzie oceny wykonania budżetów, w: Nowak, E. (red.), Rachunkowość w zarządzaniu zdecentralizowanym przedsiębiorstwem, PWE, Warszawa.
• Koontz, H., 1959, Management Control: A Suggested Formulation of Principles, California Management Review, vol. 1, no. 1.
• Merchant, K.A., Stede, W.A. van der, 2003, Management Control Systems, Prentice Hall, Harlow.
• Nita, B., 2009, Rachunkowość zarządcza we wspomaganiu zarządzania dokonaniami przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Nita, B., 2010a, Budżetowanie w warunkach rachunku kosztów standardowych, w: Nowak, E., Nita, B. (red.), Budżetowanie w przedsiębiorstwie. Organizacja, procedery, zastosowanie, Wolters Kluwer, Warszawa.
• Nita, B., 2010b, Kontrola wykonania budżetów, w: Nowak, E., Nita, B. (red.), Budżetowanie w przedsiębiorstwie. Organizacja, procedery, zastosowanie, Wolters Kluwer, Warszawa.
• Ouchi, W.G., 1979, A Conceptual Framework for the Design of Organizational Control Mechanisms, Management Science, vol. 25, no. 9.
• Simons, R., 1995, Levers of Control: How Managers Use Control Systems to Drive Strategic Renewal, Harvard Business School Press, Boston.
• Taylor, F.W., 1906, On the Art of Cutting Metals, Transactions, American Society of Mechanical Engineers, Paper no. 1119, vol. 27.
• Wermut, J., 1994, Rachunkowość zarządcza. Rachunek kosztów i wyników w podejmowaniu decyzji, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk.