Wybrane aspekty finansowe programów rolnośrodowiskowych

• Autorzy: Jacek Kulawik

Warianty tytułu

Selected Financial Aspects of Agri-Environmental Programmes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Programy rolnośrodowiskowe w polityce rolnej UE obecne są już od 1992 roku, czyli od momentu rozpoczęcia wdrażania reformy McSharry'ego, nieco później ich unijne odpowiedniki pojawiły się w USA i innych krajach należących do OECD. To instrument teoretycznie ukierunkowany na osiąganie poprawy stanu środowiska przyrodniczego ponad wymogi zawarte w systemie dopłat bezpośrednich. Cel ten ma być realizowany przez zmiany zachowań rolników i ograniczanie intensywności gospodarowania oraz osiąganie specyficznych wskaźników środowiskowych. Udział w takich programach jest jednakże dobrowolny, pojawiają się więc trudności określenia całości dodatkowych kosztów ponoszonych przez rolników z racji w nich uczestnictwa oraz faktycznych korzyści, które w ten sposób uzyskuje społeczeństwo. W konsekwencji piętrzą się problemy związane z adekwatnym wynagradzaniem rolników za dostarczane dobra publiczne i internalizację efektów zewnętrznych. Część rolników otrzymuje bowiem zbyt wysokie rekompensaty, szczególnie na stanowiskach mało korzystnych, a gospodarujący w dobrych warunkach są niedostatecznie motywowani do podejmowania przedsięwzięć agrośrodowiskowych. Sytuacja ta się jeszcze zaostrzy w nowej perspektywie budżetowej UE, gdy "zazielenienie" dopłat bezpośrednich stanie się kolejnym instrumentem polityki agrośrodowiskowej. W tych warunkach na znaczeniu powinny zyskiwać coraz bardziej metody regionalnego różnicowania i stosowania indywidualnych kalkulacji płatności rolnośrodowiskowych. (fragment tekstu)

EN

Agri-environmental programmes should be designed, implemented and evaluated on the basis of the use of the scientific output of new welfare economics, and in particular to its defined as the cost-benefit analysis. Then, there is a chance that the public goods and internalised externalities offered by the farmers will be optimised. Subsequently, it will be possible to properly define the increase in total costs and the effects occurring in the farms that choose to participate in the available agri-environmental projects. This means that the rates of payments to farmers for agri-environmental services will be calculated on an objectified basis. In a larger scope, it will be possible then to rely on the diversity of rates of remuneration of farmers. This way, it will be possible to improve cost and allocation efficiency of the programmes themselves and to streamline public expenditure incurred on the agri-environmental policy and to reduce the welfare losses caused by taxation.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Programy UE; Programy rozwoju rolnictwa; Finansowanie rolnictwa; Analiza kosztów i korzyści (AKK)

EN

EU programme; Agriculture development programs; Agricultural finance; Cost-benefit analysis (CBA)

• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 1
• Strony: 22--38

Twórcy

autor

Jacek Kulawik

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa

Bibliografia

• 1. Barry P., Ellinger P.N.: Financial management in agriculture. Seventh edition. Pearson, New York 2012.
• 2. Bartolini F., Gallerani V., Raggi M., Viaggi D.: Modelling the linkages between cross--compliance and agrienvironmental schemes under asymmetric information. Journal of Agricultural Economics, vol. 63, no. 2, June 2012.
• 3. Becla A., Czaja S., Zielińska A.: Analiza kosztów-korzyści w wycenie środowiska przyrodniczego. Difin, Warszawa 2012.
• 4. Boardman E.A., Greenberg H.D., Vining R.A., Weimer L.D.: Cost-benefit analysis. Concepts and practise. Fourth edition. Pearson, New York 2011.
• 5. Brandes W., Odening M.: Investition, Finanzierung und Wachstum in der Landwirtschaft. Ulmer, Stuttgart 1992.
• 6. Busenkell J., Berg E.: Einzelbetriebliche Analyse der Agrarumweltmaffriahmen im Ackerbau in Nordhein-Westfalen und Rheinland-Pfalz. Berichte iiber Landwirtschaft. band 84, no. 1, 2006.
• 7. Carter Hill R., Griffiths E.W., Lim C.G.: Principles of econometrics. Fourth edition. Willy, New York 2012.
• 8. Chabe-Ferret S., Subervie J.: Econometric methods for estimating the additional effects of agri-environmental schemes on farmers practices [w:] Evaluation of Agri-Environmental Policies. Selected Methodological Issues and Case Studies, OECD 2012.
• 9. Czaja S., Fiedor B., Graczyk A., Jakubczyk Z.: Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych. C.H. Beck, Warszawa 2002.
• 10. Drobniak A.: Ocena projektów publicznych. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice 2005.
• 11. Engelfried J.: Nachhaltiges Umweltmanagement. 2 Auflage. Oldenbourg Verlag, Miinchen 2011.
• 12. Evaluation of cross-compliance in England by Agri-Environment Analysis Theme Group, Farming and Food Group, DEFRA [w:] Evaluation of Agri-Environmental Policies. Selected Methodolical Issues and Case Studies, OECD 2012.
• 13. Falconer K., Whitby M., Dupraz P.: An investigation of policy administrative costs using panel data for English environmentally sensitive areas. Journal of Agricultural Economics, vol. 52, no. 1,2001.
• 14. Foltyn-Zarychta M.: Analiza kosztów i korzyści w ocenie efektywności inwestycji proekologicznych. Prace Naukowe. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach, Katowice 2008.
• 15. Glebe T.: Optimale Vertragsdifferenzierung in der Agrarumweltpolitik. Agrarwirtschaft, jg.55,h.4,2006.
• 16. Górka K., Poskrobko B., Radecki W.: Ochrona środowiska. Problemy społeczne, ekonomiczne i prawne. Wyd. 3 zm. PWE, Warszawa 1998.
• 17. Graczyk A., Kociszewski K.: Teoretyczne i aplikacyjne aspekty wyceny środowiskowych efektów zewnętrznych w rolnictwie [w:] Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym (red. nauk J.St. Zegar). Raport Programu Wieloletniego 2011-2014, nr 68. IERiGŻ-PIB, Warszawa 2013.
• 18. Greene H.W.: Econometric analysis. Seventh edition. Pearson, New York 2012.
• 19. Kasiewicz S., Rogowski W.: Ocena opłacalności inwestycji społecznych (SPI). Bank i Kredyt, nr 1,2006.
• 20. Komen M.H.C., Peerlings M.H J.: Restricting intensive livestock production: economic effects of mineral policy in the Netherlands. European Review of Agricultural Economics, vol. 25,1998.
• 21. Kowal E., Kucińska-Landwijtowicz A., Misiołek A.: Zarządzanie środowiskowe. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2013.
• 22. Mann S.: Zur Wirkungsweise eines outputorientierten Agrarumweltprograms. Vortrag anlasslich der 48. Jahrestagung der GEW1SOLA "Risken in der Agrar-und Ernahrungs-wirtschaft und ihre Bewaltigung", Bonn, 24-26 September 2008.
• 23. Matzdorf B., Lorenz J.: How cost-effective are result-oriented agri-environmental measures? An empirical analysis in Germany. Land Use Policy, vol. 27, no. 2, 2010.
• 24. Mettepenningen E., Beckmann V., Eggers J.: Public transaction costs of agri-environmental scheme and their determinants - analysis stakeholders involvement and perceptions. Ecological Economics, vol. 70,2011.
• 25. Mu(5hoff O., Hirschauer N.: Modernes Agrarmanagement. Betriebswirtschaftliche Analyse- und Planungsverfahren. 2 Auflage. Verlag Franz Vahlen, Munchen 2011.
• 26. Niewęgłowska G.: Wpływ realizacji program rolnośrodowiskowego na gospodarstwa rolne w świetle danych Polskiego FADN z lat 2005-2007. Raport Programu Wieloletniego 2005-2009, nr 147. IERiGŻ-PIB, Warszawa 2009.
• 27. O'Grady D.: Socio-political conditions for successful water quality trading in the South Nation River Watershed, Canada [w:] Evaluation of Agri-Environmental Policies. Selected Methodological Issues and Case Studies, OECD 2012.
• 28. Peerlings M.H J., Polman N.: Agri-environmental contracting of Dutch dairy farms: the role of manure policies and the occurance of lock-in. European Review of Agricultural Economics, vol. 35,2008.
• 29. Povellato A., Longhitano D.: Cost effectiveness of CAP greening measures: an ex ante evaluation in Italy [w:] Evaluation of Agri-Environmental Policies. Selected Methodological Issues and case Studies, OECD 2012.
• 30. Principles of environmental and resource economics (edited by H. Folmer, H. Landis Gabel). Edward Hagler, Cheltenham 2000.
• 31. Pufahl A., Weiss R.Ch.: Effeckte von AgrarumweltmaPnahmen und der Ausgleichzulage auf den betrieblichen Faktoreinsatz: Ergebnisse einer Propensity-Score-Matching-Analyse. German Journal of Agricultural Economics, vol. 59, no. 1,2010.
• 32. Rausser C.G., Swinnen J., Zusman P.: Political power and economic policy. Theory, analysis and empirical applications. Cambridge University Press, New York 2011.
• 33. Rosen H.S., GayerT.: Public finance. Ninth Edition. McGraw-Hill International Edition, New York 2010.
• 34. Sauer J., Wossink A.: Marketed outputs and non-marketed ecosystem services: the evaluation of marginal costs. Journal of Agricultural Economics, vol. 40, no. 4, 2013.
• 35. Scheuerlein A.: Finanzmanagement fur Landwirte. Verlag Union Agrar, Munchen 2002.
• 36. Schmitz A.. Moss BCh., Schmitz G.T., Furtan W.H., Schmitz C.H.: Agricultural policy, agribusiness and rent seeking behaviour. Second edition. University of Toronto Press Toronto 2010.
• 37. Selman M., Greenhalgh S., Branosky E., Jones C, Guiling J.: Water quality trading programs: an international overview. WRI Issue Brief, no. 1. World Resources Institute Washington, DC 2009.
• 38. Streit B.: Umwellorientierte Investitionsplanung. Studienbrief 2-804-0203. 2 Aufiagi FHL, Berlin 2000.
• 39. Weimer L.D., Vining RA.: Policy analysis. Pearson, New York 2011.
• 40. Zrównoważony rozwój - doświadczenia polskie i europejskie (red. S. Czaja). Wydav nictwo 1-BIS, Wrocław 2005.
• 41. Żylicz T.: Ekonomia środowiskowa i zasobów naturalnych. PWE, Warszawa 2004.