Hipotezy i ich sprawdzalność w naukach o zarządzaniu

• Autorzy: Kazimierz Zimniewicz

Warianty tytułu

Hypotheses and their Verification in the Management Sciences

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedstawione w tym opracowaniu uwagi na temat hipotez i ich sprawdzalności w naukach o zarządzaniu należy potraktować jako głos w dyskusji i jeden z punktów widzenia na ten temat. Jest chyba rzeczą uzasadnioną, aby takie kwestie metodologiczne, jak hipotezy i ich sprawdzalność w naukach o zarządzaniu, rozpatrywać łącznie z naturą tych nauk. Dopiero wtedy można zrozumieć na czym polega odrębność tychże nauk. Niestety, formułowanie hipotez, nadawanie im odpowiednich cech, zgodnych z wytycznymi istniejącymi w metodologii, a następnie weryfikacja hipotez budzi wątpliwości i dyskusje. Wątpliwości wynikają przede wszystkim z tego, że cechy hipotez obowiązujące w naukach społecznych, zostały zaczerpnięte z nauk przyrodniczych. Tymczasem obie grupy nauk należą do odrębnych światów funkcjonujących na innych podstawach metodologicznych. Już z tego powodu budzi zastrzeżenia,wspomniane na wstępie, kryterium oceny prac habilitacyjnych i doktorskich: "Poprawność budowy hipotez i poziom ich weryfikacji". Na pierwszy rzut oka widać, że nie da się tutaj uniknąć sądów wartościujących, nie mówiąc już o ocenie poziomu weryfikacji hipotez. Takie kwestie jak: wartościowanie, dowolność interpretacji pojęć, zmienność warunków i sytuacji, konieczność uwzględniania czynników o charakterze jakościowym, a także trudności w definiowaniu przyczyn i skutków wskazują, że sprawdzalność hipotez w naukach o zarządzaniu będzie napotykać na trudności. (fragment tekstu)

EN

The remarks on hypotheses and their verifiability in management sciences presented in this work should be seen as a contribution to a debate and one possible approach to the issue. It seems only appropriate for methodological issues that concern hypotheses and their verifiability in management sciences to be reviewed with proper account taken of the nature of such sciences. Only such an approach will provide insights into the distinct character of these sciences. Unfortunately, the formulation of hypotheses, the attribution of qualities in line with methodological guidelines and the subsequent verification of hypotheses gives rise to much doubt and extensive debate. The doubts arise mainly from the fact that the features of hypotheses put forth in social sciences have been derived from natural sciences. The fact of the matter is that the two groups of sciences belong to two different worlds that rest on two very distinct methodological foundations. This alone inspires the afore-mentioned doubts concerning criteria for evaluating dissertations, as expressed in "The correctness of hypotheses formulation and the degree of their verifiability". Even at first glance, one can clearly see that it is impossible to avoid value judgements, not to mention assessments of the degree of veri-fiability of hypotheses. Issues such as valuation, the freedom of the interpretation of concepts, changeability of conditions and circumstances, the need to account for qualitative factors and challenges encountered in attempts to define cause and effect forebode potential dificulties with verifying hypotheses in management sciences. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wiedza ekonomiczna; Nauka; Badania naukowe; Zarządzanie; Proces badawczy

EN

Economic knowledge; Science; Scientific research; Management; Research process

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2007
• Tom: Dynamika zarządzania organizacjami : paradygmaty - metody - zastosowania : księga pamiątkowa wydana z okazji 50-lecia pracy naukowej prof. zw. dr. hab. Jerzego Rokity
• Strony: 379--391

Twórcy

autor

Kazimierz Zimniewicz

• Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

Bibliografia

• Thom R. : O naukowości nauk humanistycznych. W : Człowiek w nauce współczesnej. Rozmowy w Castel Gandolfo. Znak, Kraków 2006.
• Bolesta-Kukułka K. : Decyzje menedżerskie. PWE, Warszawa 2003.
• Czerwiński Z. : Czy ekonomia jest nauką ? "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny", 1996, z. 1.
• Zimniewicz K. : Czy zarządzanie jest nauką ? W : Przemiany społeczne, ekonomiczne i organizacyjne we współczesnej gospodarce. Red. Hanusik K., Łangowska-Szczęśniak U., Sokołowska S., Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2005.
• Koźmiński A.K. : Zarządzanie w warunkach niepewności. Poradnik dla zaawansowanych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• Sułkowski Ł. : Utopia zarządzania. "Przegląd Organizacji", 2005, nr 11.
• Dębowski J., Gawor L., Jedynak S., Kosior K., Zdybel J., Zdybel L. : Mała encyklopedia filozofii. Red. Jedynak S., Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1996.
• Olechnicki K., Załęcki P. : Słownik socjologiczny. Graffiti BC, Toruń 1997.
• Kieżun W. : Struktury i kierunki zarządzania państwem. W : Dobre państwo. Red. KIeżun W., Kubin J., Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości im. L. Koźmińskiego, Warszawa 2004.
• Kopaliński W. : Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych. Wiedza Powszechna, Warszawa 1970.
• Grzegorczyk A. : Etyczne problemy i powinności pracowników nauki. "Nauka", 2001, nr 1.
• Frankfort-Nachmias Ch., Nachmias D. : Metody badawcze w naukach społecznych. Zysk i S-ka, Poznań 2001.
• Popper K.R. : Logika odkrycia naukowego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Brzeziński J. : O dobrej krytyce naukowej w naukach społecznych. "Nauka", 2003, nr 3.
• Koontz H., O'Donnell C., Weihrich H. : Management. McGraw Hill Book Company, New York 1980.
• Sułkowski L. : Epistemologia w naukach o zarządzaniu. PWE, Warszawa 2005.
• Such J. : Zasady i rodzaje racjonalności naukowej W : Racjonalność myslenia, decydowania i działania. (Problemy stare i nowe). Red. Zacher L., Wyzsza Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego, Warszawa 2000.