Podejście behawioralne i eksperyment ekonomiczny w finansach rolnictwa

• Autorzy: Michał Soliwoda

Warianty tytułu

Behavioural Approach and Economic Experiment in Agricultural Finance

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem głównym opracowania jest ocena możliwości wykorzystania podejścia behawioralnego i eksperymentu ekonomicznego w polskich badaniach naukowych z zakresu finansów rolnictwa. Przyjęto dwa cele cząstkowe: (1) przybliżenie metodyki eksperymentu ekonomicznego wraz ze wskazaniem subtelności technicznych dotyczących rolnictwa; (2) przedstawienie potencjalnych obszarów wykorzystania podejścia behawioralnego i eksperymentu w finansach rolnictwa. Osią rozważań jest następująca teza: rozważnie planowany i przeprowadzany eksperyment ekonomiczny, ściśle związany z podejściem behawioralnym, obok tradycyjnych metod badawczych przyczynia się do dokładniejszego wyjaśnienia coraz bardziej złożonych problemów finansów rolnictwa. W artykule zostanie zaprezentowana w ujęciu chronologicznym synteza literatury dotyczącej podejścia behawioralnego i eksperymentu ekonomicznego. Przybliżony zostanie dotychczasowy stan badań, z uwzględnieniem podejścia behawioralnego i eksperymentu ekonomicznego, wraz z wskazaniem potencjalnych obszarów wykorzystania w finansach rolnictwa. Całość opracowania kończą wyniki.(fragment tekstu)

EN

The main aim of the paper is to assess possibilities of implementing behavioural approach and economic experiment in Polish studies in area of agricultural finance. There are two sub-goals: (i) highlighting methodology of economic experiment and indication of technical subtleties concerning agriculture; (ii) identification of potential areas of implementing behavioral approach and experiment in agriculture finance. The article verifies following thesis: economic experiment that was carefully planned and carried out, closely related to the behavioural approach, in addition to traditional research methods, contributes to clarification of more complex financial problems of agriculture. The article also presents the current state of research reffering to behavioral approach and economic experiment, as well as indication of potential areas of exploiting them in agricultural finance. Behavioural approach and economic experiment, complementary to traditional research methods, significantly enrich the research workshop of financiers. There are many limitations of using economic experiment. Both processes of integration of Polish financiers dealing with the agricultural sector and also establishment of cooperation beyond the rigid framework of research areas should be reinforced. Taking into account trends in development of modern economic sciences, behavioral finance with economic/financial psychology will play a more significant role in explaining financial processes of the agricultural sector.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rolnictwo; Finanse; Ekonomia behawioralna; Eksperyment badawczy

EN

Agriculture; Finance; Behavioral economics; Scientific experiment

• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 1
• Strony: 57--77

Twórcy

autor

Michał Soliwoda

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa

Bibliografia

• 1. Anderhub V., Miiller R., Schmidt C: Design and evaluation of an economic experiment via the Internet. Journal of Economic Behavior & Organization, volume 46, issue 2 (October), 2001.
• 2. Bąk M.: Problemy behawioralne w rachunkowości przedsiębiorstwa. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki finansowe. Ubezpieczenia, nr 32, 2011.
• 3. Borowski R.: Przeprowadzanie eksperymentów [w:] Ekonomia eksperymentalna (red. M. Krawczyk). Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012.
• 4. Brands J., Charness G.: The strategy method: a survey of experimental evidence. 2009, http://www.asr.uab.cat/asr/docs/brandts/strategy_101509.pdf, data dostępu: 23.08.2013.
• 5. Cardinal R.N., Aitken M.R.F.: ANOVA for the behavioral sciences researcher. Lawrence Erlbaum Associates, Inc., Mahwah, 2006.
• 6. Coursey D.: Experimental Economics. The Concise Encyclopedia of Economics 2008. Library of Economics and Liberty, http://www.econlib.org/library/Enc/Experimental--Economics.html, data dostępu: 23.08.2013.
• 7. Dimand R.W., Geanakoplos J.: Celebrating Irving Fisher: the legacy of a great economist. American Journal of Economics and Sociology, vol. 64, iss. 1, 2005.
• 8. Flejterski S.: Metodologia finansów. Podręcznik akademicki. PWN, Warszawa 2007.
• 9. Franc-Dąbrowska J.: Teoretyczne i praktyczne aspekty gospodarowania zyskiem w przedsiębiorstwach rolniczych. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2010.
• 10. Garfield E.G.: The 1988 Nobel Prize in Economics. Essays of an Information Scientist: Creativity, Delayed Recognition and other Essays, vol. 12, 1989.
• 11. Gomezy Paloma S., Majewski E., Raggi M., Viaggi D.: Wpływ wspólnej polityki rolnej na zachowania inwestycyjne rolniczych gospodarstw domowych w Polsce. Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 2, 2008.
• 12. Gravetter F.J., Forzano L.B.: Research methods for behavioral sciences. Wadsworth Cengage Learning, Belmont 2012.
• 13. Gruszczyński M.: Empiryczne finanse przedsiębiorstw. Mikroekonometria finansowa. Difin, Warszawa 2012.
• 14. Hosseini H.: George Katona: a founding father of old behavioral economics. The Journal of Socio-Economics, vol. 40, issue 6 (December), 2011.
• 15. Ihli H.J., Maart-Noelck S.C., Musshoff O.: Does timing matter? Areal options experiment to farmers' investment and disinvestment behaviours. Australian Journal of Agricultural and Resource Economics (Early View); doi: 10.1111 /1467-8489.12028,2013.
• 16. Kata R.: Czynniki behawioralne i demograficzne wpływające na korzystanie przez rolników z kredytów inwestycyjnych. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 103,2013.
• 17. King J. E.: Keynes and "psychology". Economic Papers: A Journal of Applied Economics and Policy, vol. 29, issue 1, March 2010.
• 18. Kisielińska J.: Modele klasyfikacyjne prognozowania sytuacji finansowej gospodarstw rolniczych. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2008.
• 19. Komunikat nr 7/2010 Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów Naukowych.
• 20. Korenik D., Korenik S.: Podstawy finansów. PWN, Warszawa 2004.
• 21. Krawczyk M.: Planowanie eksperymentów [w:] Ekonomia eksperymentalna (red. M. Krawczyk). Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012.
• 22. Krawczyk M.: Podstawy: filozofia metody eksperymentalnej w ekonomii [w:] Ekonomia eksperymentalna (red. M. Krawczyk). Wolters Kluwer Polska. Warszawa 2012.
• 23. Kropp J. D., Turvey C.G., Just D.R., Kong R., Pei Guo P.: Are the poor really more trustworthy? A micro-lending experiment. Agricultural Finance Review, vol. 69, issue 1,2009.
• 24. Kufel T.: Ekonometria. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem programu GRETL. PWN, Warszawa 2011.
• 25. Kulawik J. (red.): Dopłaty bezpośrednie i dotacje budżetowe a finanse oraz funkcjonowanie gospodarstw i przedsiębiorstw rolniczych. Raport Programu Wieloletniego 2011--2014, nr 46. IERiGŻ-PIB, Warszawa 2012.
• 26. Landreth H., Colander D.C.: Historia myśli ekonomicznej. PWN, Warszawa 2005.
• 27. Ledolter J.: Economic field experiments: comments on design efficiency, sample size and statistical power. Journal of Economics and Management, vol. 9, no. 2, 2013.
• 28. Masztalerz M.: Użyteczność sprawozdań finansowych dla inwestorów giełdowych w świetle finansów klasycznych i behawioralnych. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, t. 57, nr 113,2010.
• 29. Mengel F., Peeters R.: Strategie behavior in repeated voluntary contribution experiments. Maastricht University, Maastricht 2009.
• 30. Morawski W.: Socjologia ekonomiczna. PWN, Warszawa 2011.
• 31. Musshoff O., Hirschauer N.: A behavioral economic analysis of bounded rationality in farm financing decisions: first empirical evidence. Agricultural Finance Review, vol. 71, issue 1. 2011.
• 32. Nehrebecka N., Dzik A.: Analiza danych. Eksperymetria [w:] Ekonomia eksperymentalna (red. M. Krawczyk). Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012.
• 33. Osińska M., Pietrzak M.B., Żurek M.: Ocena wpływu czynników behawioralnych i rynkowych na postawy inwestorów indywidualnych na polskim rynku kapitałowym za pomocą modelu SEM. Przegląd Statystyczny, vol. 58, z. 3-4, 2011.
• 34. Osińska M., Pietrzak M.B., Żurek M.: Wykorzystanie modeli równań strukturalnych do opisu psychologicznych mechanizmów podejmowania decyzji na rynku kapitałowym. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Ekonomia, t. 42, 2011.
• 35. Phimister E.: The impact of borrowing constraints on farm households: a life-cycle approach. European Review of Agricultural Economics, vol. 22, 1995.
• 36. Roe B., Randall A.: Survey and experimental techniques as an approach for agricultural risk analysis [w:] A comprehensive assesment of the role of risk in U.S. agriculture. KI u wer Academic Publishers, Boston/Dordrecht/London 2002.
• 37. Roth A.E.: On the early history of experimental economics. Journal of the History of Economic Thought, vol. 15 (Fall).
• 38. Shefrin H.M, Thaler R.H.: The behavioral life-cycle hypothesis. Economic Inquiry, vol. 26, issue 4, 1988.
• 39. Siudek T: Bankowość spółdzielcza w Polsce i wybranych krajach Unii Europejskiej - wymiar ekonomiczny, organizacyjny i społeczny. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2011.
• 40. Smith V. L.: The two faces of Adam Smith. Southern Economic Journal, vol. 65, issue 1, 1998.
• 41. Solek A.: Ekonomia behawioralna a ekonomia neoklasyczna. Zeszyty Naukowe PTE, nr 10,2010.
• 42. Soliwoda M.: System i zakres rachunkowości zarządczej - ewolucja zmian. Nauka o zarządzaniu - u początków i współcześnie. Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Katowice 2012.
• 43. StatSoft, Inc.: Electronic statistics textbook. Tulsa, 2013: http://www.statsoft.com/text-book/.data dostępu: 23.08.2013.
• 44. Swacha-Lech M.: Problem gromadzenia oszczędności w świetle dorobku finansów behawioralnych. Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 105,2012.
• 45. Szyszka A.: Behawioralne aspekty kryzysu finansowego. Bank i Kredyt, nr 4, 2009.
• 46. Szyszka A.: Systemowe zmiany na rynkach finansowych a poszukiwanie adekwatnej teorii finansów. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, nr 144, 2010.
• 47. Szyszka A.: Zachowania stadne a efektywność informacyjna rynku kapitałowego. Ekonomista, nr 1, 2007.
• 48. Thaler R.H., Mullainathan S.: Behavioral economics. The Concise Encyclopedia of Economics 2008, Library of Economics and Liberty, http://www.econlib.org/library/ Enc/BehavioralEconomics.html, data dostępu: 22.08.2013.
• 49. Thaler R.H.: Mental accounting matters. Journal of Behavioral Decision Making, vol. 12, issue 3,1999.
• 50. Tobin J.: Irving Fisher (1867-1947). American Journal of Economics and Sociology, vol. 64, issue 1,2005.
• 51. Tubetov D., Maart-Noelck S.Ch., Musshoff O.: Real options or net present value? An experimental approach on the investment behavior of Kazakhstani and German farmers. Agricultural Finance Review, vol. 73, issue 3, 2013.
• 52. Zaleśkiewicz T: Psychologia ekonomiczna. PWN, Warszawa 2012.
• 53. Zielonka P.,TyszkaT.: Nowoczesne finanse: efektywność rynku czy finanse behawioralne? Bank i Kredyt, nr 11, 1999.
• 54. Zielonka P: Efekt dyspozycji a teoria perspektywy. Decyzje, nr 3,2005.