Symulacja skłonności do kooperacji podmiotów ekonomicznych na podstawie gry "błąd koordynacji"

• Autorzy: Lidia Dierżek , Marta Kightley

Warianty tytułu

Simulation of Cooperation Inclination of Business Entities on the basis of the Game Coordination Failure

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wyniki gier przeprowadzonych w Szkole Głównej Handlowej są zasadniczo zbieżne z opublikowanymi przez Johna Van Huyck'a i in. Eksperymenty zorganizowane przez autorki niniejszego tekstu wykazały, że w pierwszych rundach wiele osób podejmuje próby koordynacji stawek powyżej najmniej efektywnej równowagi. Zasadniczym problemem, wyznaczającym przebieg gry, wydaje się być: po pierwsze, brak wyraźnego punktu skupienia (focal point), który wskazywałby jednolity poziom stawek, a po drugie, zmniejszanie się wypłat osób podejmujących próby kooperacji. Konsekwencją tej sytuacji jest dość szybkie zbliżanie się gry do nieoptymalnej równowagi na poziomie wpłat równych 1. Wybory jednostek w znacznej mierze uwarunkowane są doświadczeniem, jaki zdobywają. Widzimy, że osoby początkowo skłonne do kooperacji szybko zmieniają strategię na bezpieczną - prowadzącą do nieefektywnej równowagi. Próba zasugerowania graczom punktu skupienia na poziomie efektywnej równowagi zwykle okazuje się nieskuteczna, ze względu na przeważające "negatywne" doświadczenia z pierwszych rund. Przypadki ustalenia się równowagi na wyższym poziomie niż 1 zdarzają się w grupach złożonych z osób wykazujących skłonność do kooperacji już w pierwszej rundzie. Ci sami gracze bardzo szybko jednak decydują się na stawkę 1, podczas dalszych rund, w sytuacji gdy natkną się na niechęć do współpracy pozostałych jednostek. Wskazuje to, że gracze uważnie obserwują zachowanie innych uczestników eksperymentu i są skłonni do kooperacji, pod warunkiem podjęcia jej przez innych. Krytycy ekonomii eksperymentalnej stawiają pod znakiem zapytania zasadność uogólniania wniosków płynących z wyników eksperymentów. Podkreślają, że gry przeprowadzane są najczęściej w specyficznych warunkach "laboratoryjnych", oddzielających je wyraźnie od realnej sytuacji gospodarczej oraz często na mało reprezentatywnych grupach, jak na przykład w tym przypadku - na grupie studentów. Wydaje się jednak, że w przypadku gier takich jak "błąd koordynacji", których wyniki są doskonale powtarzalne nawet w niedoskonałych warunkach, trudno podawać w wątpliwość realność mechanizmów ekonomicznych przez nie analizowanych Zjawisko "błędu koordynacji" obserwowane jest w realnej gospodarce na co dzień. Gra w prosty sposób odkrywa mechanizm jego powstawania. Pozwala zrozumieć dlaczego, mimo istnienia dużej grupy osób chętnych do współpracy, może do niej nie dojść. Pokazuje ewolucje postaw racjonalnych podmiotów gospodarczych. Wszystko to dobrze tłumaczy, dlaczego podejmowanie przez rozproszone podmioty gospodarcze koordynacji działań, na rzecz wspólnego dobra, w sytuacji niepewności co do zachowań innych graczy, w zasadzie jest niemożliwe. Komunikacja między podmiotami nie jest jednak gwarantem kooperacji. Mogą pojawić się sytuacje, w których konieczna jest ścieżka uczenia się graczy tego, jaki poziom współpracy jest możliwy. Kluczowe dla zapobieżenia takiej sytuacji wydaje się ograniczenie niepewności poprzez wprowadzenie dodatkowych elementów gry - w realnej gospodarce: rozwiązań instytucjonalnych leżących w gestii rządu oraz rozwój kapitału społecznego. Postać ich może być różna, począwszy od formalnego systemu kar i zachęt, oddania pewnej sfery działań pod kontrolę odpowiedzialnej za koordynację jednostki, poprzez wprowadzenie odpowiednich ubezpieczeń, tworzenie społecznych środków budowy zaufania34. Przypadki koordynacji działań na poziomie optymalnym, po ustaleniu się efektywnego punktu skupienia, pozwalają przypuszczać, że ustabilizowane normy społeczne (oparte na wyuczonych postawach i na pozytywnych przykładach) również mogą, przynajmniej w pewnej mierze, spełniać takie funkcje. (fragment tekstu)

EN

The article is devoted to the phenomenon of the coordination failure, which is frequently observed in reality. The authors report on the comparison of results of the game conducted by them with the available literature. The game was conducted within the Microeconomics classes held at the Warsaw School of Economics in Warsaw in the years 2000-2011. The coordination failure game allows us to understand why despite a number of people willing to cooperate, the cooperation may fail. It shows the evolution of rational conduct of business entities. Eventually, it explains why it is practically impossible to coordinate operations undertaken by many scattered entities in favour of the common weal under the conditions of uncertainty with regard to the conduct of other players. The experiment shows that the communication between entities does not guarantee cooperation. There may be some situations in which the learning path of players is necessary to determine what level of cooperation is possible.(short original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Podmioty gospodarcze; Współpraca; Podejmowanie decyzji w warunkach niepewności

EN

Business entity; Cooperation; Decision making under uncertainty

• Czasopismo: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2012
• Numer: z. 119
• Strony: 74--90

Twórcy

autor

Lidia Dierżek

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

autor

Marta Kightley

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Adsera A., Ray D., History and Coordination Failure, "Journal of Economic Growth", Vol. 3, 1998.
• Camerer C. F., Loewenstein G., Rabin M., Advances in Behavioral Economics, Princeton University Press, Princeton 2004.
• Cooper R. W., Coordination Games: Complementarities and Macroeconomics, Cambridge University Press, Nowy Jork 1999.
• Cooper R. W., DeJong D. V., Forsythe R., Ross T. W., Communication in Coordination Games, "Quarterly Journal of Economics", Vol. 107, 1992.
• Czarny E., Mikroekonomia, PWE, Warszawa 2006.
• Dzierżek L., Kightley M., Symulacja skłonności do kooperacji podmiotów ekonomicznych na podstawie gry "błąd koordynacji", w: W. Pacho (red.), Kapitał społeczny a efektywność systemu instytucjonalnego, Badanie Statutowe Nr 4/S/0009/11, Katedra Teorii Systemu Rynkowego, SGH, Warszawa 2011.
• Dzierżek L., Kightley M., Symulacja skłonności do kooperacji na podstawie gry "dobro publiczne", "Studia i Prace KZiF", Zeszyt Naukowy Nr 111, SGH, Warszawa 2011.
• Farrell J., Rabin M., Cheap Talk, "Journal of Economic Perspectives", Vol. 10, 1996.
• Frank R. H., Mikroekonomia jakiej jeszcze nie było, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007.
• Frey B. S., Meier S., Selfish and Indoctrinated Economists?, "Working Paper", No. 103, Institute for Empirical Research in Economics, University of Zurich, Zurych 2002.
• Garbicz M., Staniek Z., Mikroekonomia. Problemy zawodności rynku, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Menedżerskiej w Warszawie, Warszawa 2009.
• Gintis H., Game Theory Evolving: A Problem-Centered Introduction to Modeling Strategic Behavior, Princeton University Press, Princeton 2000.
• Guala F., The Methodology of Experimental Economics, Cambridge University Press, Cambridge 2005.
• Van Huyck J., Battalio R., Coordination Failure in Market Statistic Games, 1998, http://economicscience.us/jvh/cf1.pdf [dostęp: 20 września 2011 r.].
• Van Huyck J., Battalio R., Beil R., Tactic Coordination Games, Strategic Uncertainty, and Coordination Failure, "American Economic Review", Vol. 80, 1990.
• Kagel J. H., Roth A. E. (red.), The Handbook of Experimental Economics, Princeton University Press, Princeton 1995.
• Malawski M., Sosnowska H., Wieczorek A., Konkurencja i kooperacja. Teoria gier w ekonomii i naukach społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• Olson M., The Logic of Collective Action. Public Goods and the Theory of Groups, Harvard University Press, Harvard 1971.
• Poltt Ch. R., Smith V. L. (red.), Handbook of Experimental Economics Results, North-Holand 2008.
• Schelling T. C., The Strategy of Conflict, Harvard University Press, Cambridge 1960.
• Smith V. L., Method in Experiment: Rhetoric and Reality, "Experimental Economics", Vol. 5, 2002.
• Smith V. L., Constructivist and Ecological Rationality in Economics, Nobel Prize Lecture, 2002, www.nobelprize.org/nobel_prizes/economics/laureates/2002/ smith-lecture.pdf
• Straffin P. D., Teoria gier, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2001.