Wartość odżywcza i przydatność technologiczna mleka produkowanego w systemie intensywnym i tradycyjnym w trzech rejonach wschodniej Polski

• Autorzy: Joanna Barłowska , Witold Chabuz , Jolanta Król , Magdalena Szwajkowska , Zygmunt Litwińczuk

Warianty tytułu

Nutritional Value and Technological Suitability of Milk Produced in Intensive and Traditional Systems in 3 Regions of Eastern Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Badaniami objęto 68 gospodarstw zlokalizowanych w 3 rejonach wschodniej Polski, tzn. na nizinach (tereny nadbużańskie i biebrzańsko-narwiańskie), w Beskidzie Niskim i Bieszczadach, wyróżniając gospodarstwa produkujące mleko w systemie intensywnym i tradycyjnym. W 1589 próbach mleka oznaczono: zawartość tłuszczu, białka, kazeiny, laktozy i suchej masy, kwasowość (pH), stabilność cieplną, czas krzepnięcia mleka pod wpływem podpuszczki, zawartość α-laktoalbuminy, ß-laktoglobuliny, albuminy serum, laktoferyny i lizozymu. W wybranych 298 próbkach oznaczono także profil kwasów tłuszczowych. Wykazano istotny (p ≤ 0,01 i p ≤0,05) wpływ systemu produkcji mleka (intensywny vs tradycyjny) na podstawowy skład chemiczny, zawartość białek serwatkowych, profil kwasów tłuszczowych, kwasowość, czas krzepnięcia i stabilność cieplną. Mniej wyraźny, chociaż w wielu przypadkach także statystycznie istotny był wpływ rejonu produkcji mleka. Najwięcej składników podstawowych i niektórych frakcji białek serwatkowych zawierało mleko pozyskiwane w rejonie Beskidu Niskiego. Może to wynikać z dominującej w tym rejonie rasą krów (polska czerwona) i większą różnorodnością składu botanicznego zielonki łąkowej i pastwiskowej. Stwierdzono istotne (p ≤0,001) interakcje tych dwóch analizowanych czynników, tzn. systemu i rejonu produkcji prawie w przypadku wszystkich ocenianych podstawowych składników mleka i frakcji białek serwatkowych.(abstrakt oryginalny)

EN

The objective of the research study was to determine the content of fatty acids in milk from the Polish Holstein-Friesian cows with regard to the effect of successive lactations and stage of lactation. The research study was performed on 48 selected cows of the Polish Holstein-Friesian breed, at their different ages: lactation I, II, III, and IV (12 cows in each lactation group). From each cow milk samples were taken and the stage of lactation was taken into consideration, i.e. the samples were taken on the following milking days: 6th, 30th, 90th, 300th, 350th, and 400th, (288 samples in total). Among all the fatty acids determined in milk, the contents of the following fatty acids were the highest: C16:0, C18:1 cis 9, C18:0, and C14:0 including those, which are believed to have a potential to reduce the cholesterol level in blood: oleic acid (C18:1 cis 9) and stearic acid (C18:0), and their total content was as high as 37.35 g/100 g of fat. The milk from cows at the lactation stage IV (p ≤ 0.05) and from periparturient cows, i.e. collected on the 6th day of lactation, was characterized by the highest content of saturated fatty acids (SFA). The content of beneficial unsaturated fatty acids (UFA) decreased in the fat contained in the milk milked at the four successive stages of lactation (p ≤0.05) as well as the lactation continued; their content was the highest on the 6th day and the lowest on the 400th day 400 (p < 0.01 and p ≤ 0.05). The milk from primiparous cows was characterized by the highest concentration levels of polyunsaturated fatty (PUFA) and monounsaturated fatty (MUFA) acids, and, at the same time, by the lowest content of fatty acids with a less beneficial effect on human health, i.e. C12:0, C14:0, and C16:0. As the lactation continued, the content of MUFA in milk fat decreased and the content of PUFA increased; this fact was confirmed by statistical differences at p ≤ 0.01 and p ≤ 0.05. During a period from the 6th to the 90th day of lactation, the ratio of n-6 to n-3 fatty acids was the most advantageous and the contents of functional fatty acids were the highest, i.e. of the butyric (BA), cis 9 oleic (OA), linoleic (LA), short-chain (SCFA), and long-chain (LCFA) fatty acids. The levels of cis 9 trans 11 conjugated linoleic (CLA) and trans 10+11 vaccenic (TVA) acids were the lowest during the lactation yield peak and they increased as the lactation continued to reach the highest values on the 300th day of lactation.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Żywność; Towaroznawstwo żywności; Produkcja żywności; Badanie żywności; Mleko

EN

Food; Food commodities; Food production; Food research; Milk

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 19 (2012)
• Numer: nr 4 (83)
• Strony: 122--135

Twórcy

autor

Joanna Barłowska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Witold Chabuz

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Jolanta Król

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Magdalena Szwajkowska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Zygmunt Litwińczuk

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Bibliografia

• [1] Bargo F., Muller L.D., Delahoy J.E.,. Cassidy T.W.: Performance of high producing dairy cows with three different feeding systems combining pasture and Total Mixed Rations. J. Dairy Sci., 2002, 85 (11) 2948-2963.
• [2] Barłowska J.: Wartość odżywcza i przydatność technologiczna mleka krów 7 ras utrzymywanych w Polsce. Wyd. AR w Lublinie, Lublin 2007.
• [3] Bugaud C., Buchin S., Coulon J., Hauwuy A., Dupont D.: Influence of the nature of alpine pastures on plasmin activity, fatty acid and volatile compound composition of milk. Lait, 2001, 81, 401-414.
• [4] Butler G., Nielsen J.H., Tina S., Chris S., Mick D.E., Roy S., Leifert C.: Fatty acid and fat - soluble antioxidant concentrations in milk from high- and low- inputconventional and organic systems: seasonal variation. J. Sci. Food Agric., 2008, 88 (8), 1431-1441.
• [5] Chiofalo V., Maldonato R., Martin B., Dupont D., Coulon J.B.: Chemical composition and coagulation properties of Modicana and Holstein cows' milk. Ann. Zootech. 2000, 49, 497-503.
• [6] Collomb M., Butikofer U., Sieber R., Jeangros B., Bosset J.O.: Correlation between fatty acids in cows' milk fat produced in the lowlands, mountains and highlands of Switzerland and botanical composition of the fodder. Int. Dairy J., 2002, 12, 661-666.
• [7] De Marchi M., Dal Zotto R., Cassandro M., Bittante G.: Milk coagulation ability of five dairy cattle breeds. J. Dairy Sci., 2007, 90, 8, 3986-3992.
• [8] Devold T.G., Brovold M.J., Langsrud T., Vegarud G.E.: Size of native and heated casein micelles, content of protein and minerals in milk from Norwegian Red Cattle - effect of milk protein polymorphism and different feeding regimes. Int. Dairy J., 2000, 10, 313-323.
• [9] Dhiman T. R., Anand G. R., Satter L. D., Pariza M. W.: Conjugated linoleic acid content of milk from cows fed different diets. J. Dairy Sci., 1999, 82 (10), 2146-2156.
• [10] Ellis K.A., Innocent G., Grove-White D., Cripps P., McLean W.G., Howard C.V., Mihm M.: Comparing the fatty acid composition of organic and conventional milk. J. Dairy Sci., 2004, 89, 1938-1950.
• [11] Frelich J., Slachta M. Szarek J., Węglarz A., Zapletal P.: Seasonality in milk performance and reproduction of dairy cows in low-input farms depending on feeding system. J. Anim. Feed Sci., 2008, 18, 197-208.
• [12] Gandini G., Maltecca C., Pizzi F., Bagnato A., Rizzi R.: Comparing local and commercial breeds on functional traits and profitability: The case of Reggiana dairy cattle. J. Dairy Sci., 2007, 90, 2004-2011.
• [13] Jankowska-Huflejt H., Domański P. J.: Aktualne i możliwe kierunki wykorzystania trwałych użytków zielonych w Polsce. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, 2008, 8, 2 (24), 31-49.
• [14] Król J., Brodziak A., Litwińczuk Z., Szwajkowska M.: Wykorzystanie białek serwatkowych w promocji zdrowia Żywienie Człowieka i Metabolizm, 2011, XXXVIII (1), 36-45.
• [15] Król J., Litwińczuk Z., Brodziak A., Sawicka-Zugaj W.: Bioactive protein content in milk from local breeds of cows included in the genetic resources conservation programme. Ann. Anim. Sci., 2010, 10 (3), 213-221.
• [16] Król J., Litwińczuk Z., Litwińczuk A., Brodziak A.: Content of protein and its fractions in milk of Simmental cows with regard to rearing technology. Ann. Anim. Sci., 2008, 8 (1), 57-61.
• [17] Litwińczuk Z. (Red.): Sprawozdanie merytoryczne z realizacji projektu badawczego Nr NN 311 02 83 34 pt. "Przydatność rodzimych ras bydła (polskiej czerwonej i białogrzbietów) oraz simentalerów do produkcji mleka i mięsa o wysokiej wartości odżywczej oraz zachowania walorów przyrodniczych regionu", Lublin 2011.
• [18] Litwińczuk Z. (Red): Ochrona zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich i dziko żyjących. PWRiL, Warszawa 2011.
• [19] Litwińczuk Z. (Red.): Metody oceny towaroznawczej surowców i produktów zwierzęcych. Wyd. UP Lublin, 2011, s. 7-44.
• [20] PN-68/A-86122 Mleko. Metody badań.
• [21] Rego O.A., Portugal P.V., Sousa M.B., Rosa H.J.D., Vouzela C.M., Borba A.E. S., Bessa R.J. : Effect of diet on the fatty acid pattern of milk from dairy cows. Anim. Res., 2004, 53, 213-222.
• [22] Reklewska B., Bernatowicz E., Reklewski Z., Nałęcz-Tarwacka T., Kuczyńska B., Zdziarski K., Oprządek A.: Zawartość biologicznie aktywnych składników w mleku krów zależnie od systemu żywienia i sezonu. Zesz. Nauk. Przegl. Hod., 2003,68, 85-98.
• [23] Romero C., Perez-Andujar O., Jimenes S.: Detection of cow's milk in ewe's or goat's milk by HPLC. Chromatographic 1996, 42, 181-184.
• [24] Staszak E.: Conjugated Linoleic Acid (CLA) content of milk from cows fed different diets. Folia Biologica, 2005, 53, 103-106.
• [25] Tyrisevä A.-M., Ikonen T., Ojala M.: Repeatability estimates for milk coagulation traits and noncoagulation of milk in Finnish Ayrshire cows. J. Dairy Res., 2003, 70, 91-98.
• [26] White S. L., Bertrand J.A., Wade M.R., Washburn S.P., Greek J.T., Jenkins T.C.: Comparison of fatty acid content of milk from Jersey and Holstein cows consuming pasture or a Total Mixed Ration. J. Dairy Sci., 2001, 84, 2295-2301.