Współczesna Rosja 1991-2011

• Autorzy: Justyna Olędzka

Warianty tytułu

Contemporary Russia 1991-2011

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zwieńczeniem chaotycznej reformy radzieckiego systemu władzy było ustanowienie jednoosobowego przywództwa państwowego projektowanego na wzór modelu zachodnioeuropejskiego prezydencjalizmu a przyjęcie w 1993 roku nowej Konstytucji zapoczątkowało proces budowania łańcucha legitymizacyjnego, opartego jednocześnie o przesłanki legitymizacji historyczno-kulturowej i prawnej. Umożliwiło to umocnienie w rosyjskim systemie nowo utworzonej instytucji prezydenta i polityczne wykorzystanie archetypicznych elementów cywilizacji rosyjskiej, determinujących kształt przywództwa. Dopiero wówczas, pośpiesznie konstruowany, zbiór argumentów legitymizacyjnych został wzmocniony przez systematycznie rozszerzane ramy prawne, wyraźnie faworyzujące prezydenta i umieszczające tę instytucję w centrum rzeczywistości politycznej i społecznej Federacji Rosyjskiej. Skuteczność (szczególnie ekonomiczna) przywódców państwowych otwiera przed nimi praktycznie niewyczerpany arsenał środków ograniczających demokrację (przeprowadzoną przez dość powierzchowną demokratyzację) lub umożliwiających jej selektywne traktowanie. Społeczeństwo rosyjskie buduje swoje zaufanie do władzy państwowej przede wszystkim na bazie zaufania do autorytetów, łatwość personalizowania władzy politycznej zaś jest wynikiem ogólnej niechęci do upolityczniania różnych dziedzin życia (doświadczenia historyczne społeczeństwa uzasadniają ów pęd ku apolityczności). Znaczenie decydujące dla istoty rosyjskiej demokracji ma sprawowanie przez władzę państwową ścisłej kontroli nad informacją (nawet jej reglamentacji i selekcji). Jest to tym łatwiejsze, że trzon władzy stanowią przedstawiciele sektorów siłowych, wyposażonych w szczególne prerogatywy stosowane w sferze bezpieczeństwa informacyjnego. Alternacja najwyższych władz odbywa się poza procesem demokratycznego wyboru społecznego, jest w zasadzie zaprzeczeniem dotychczasowego dorobku rosyjskiej transformacji systemowej (wybory parlamentarne mają coraz mniejsze znaczenie dla budowy struktur politycznych i państwowych, legislatywie brakuje również instrumentów rzeczywistej kontroli władzy wykonawczej). (abstrakt oryginalny)

EN

The culmination of chaotic reform of the Soviet system of government was to establish a single state leadership designed on the model of the Western European of presidentialism and the adoption in 1993 of the new Constitution began the process of building a chain legitimisation, based both on the grounds of historical - cultural and legal legitimacy. This enabled the strengthening of the Russian system of newly created institution of the president and the political use of archetypal elements of Russian civilization, which determine the shape of leadership. Only then, hastily constructed, a set of legitimisation arguments was strengthened by systematically expanded legal framework, clearly favoring the president and placing the institution at the center of political and social reality of the Russian Federation. Effectiveness (especially economic) of the state leaders opens up virtually inexhaustible arsenal of democracy restrictive measures (carried out by a fairly superficial democratization) or allow it selective treatment. Russian society builds their confidence in state authority primarily on the basis of trust in the authorities, ease of personalizing political power and it is the result of a general reluctance to politicize the different areas of life (historical experience of society justify this rush towards apolitical). Of decisive importance for the essence of Russian democracy is the strict control of the state over information (even the rationing and selection). It is even easier that the core of power are representatives of the sectors of power, equipped with special prerogatives used in the field of information security. The alternation of the highest authorities takes place outside the process of democratic social choice, it is essentially a denial of the previous achievements of the Russian transformation (parliamentary elections are becoming less important for the development of political structures and state legislature lacks the instruments of effective control of executive power). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zarządzanie państwem; Władza; System polityczny; Przywództwo polityczne

EN

State management; Power; Political system; Political leadership

• Czasopismo: Humanities and Social Sciences
• Rocznik: 2014
• Tom: 19 (XIX)
• Numer: nr 21 (1)
• Strony: 131--143

Twórcy

autor

Justyna Olędzka

• Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie

Bibliografia

• Dziemidok-Olszewska B., Instytucja prezydenta w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 2003.
• Jelcyn B., Wyznania, Warszawa 1990.
• Shugart M., Of Presidents and Parliaments, "East European Constitutional Review" 1/2 (1993).
• Stelmach A., Zmiana i stabilność w systemie politycznym współczesnej Rosji, Poznań 2003, Seria: Nauki Polityczne nr 15.