Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw wobec konsumentów w Polsce

• Autorzy: Renata Nowak-Lewandowska

Warianty tytułu

Corporate Social Responsibility Towards Consumer in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Współczesne przedsiębiorstwa coraz częściej uwzględniają w procesie konkurowania kryteria pozaekonomiczne, w tym szeroko rozumianą koncepcję społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa (CSR). Wśród interesariuszy, wobec których przedsiębiorstwa ponoszą społeczną odpowiedzialność, szczególna rola przypada konsumentom. Są oni coraz bardziej świadomi swoich praw, mają większe wymagania niż kilka, kilkanaście lat temu. Głos konsumentów w bardzo dużym stopniu decyduje o być albo nie być konkretnego przedsiębiorstwa. Mimo to na polskim rynku wciąż dochodzi do naruszania ich interesów. Potwierdzają to wyniki kontroli takich instytucji, jak Państwowa Inspekcja Handlowa, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Celem artykułu jest prezentacja i próba weryfikacji podejścia przedsiębiorstw działających w Polsce do społecznej odpowiedzialności wobec konsumentów. Autorka przedstawia przykłady nieuczciwych praktyk firm wobec konsumentów i naruszania ich interesów. Prezentuje też przedsiębiorstwa, które cieszą się wysoką reputacją wśród ostatecznych odbiorców. Autorka wskazuje również na znaczenie stosowanych przez firmy narzędzi i sposobów komunikacji z konsumentami. Podkreśla rolę edukacji menedżerów w zakresie etycznego podejścia do konsumenta. (abstrakt oryginalny)

EN

Contemporary enterprises increasingly more often include non-economic criteria in the competitive process, including the concept of corporate social responsibility (CSR). Among all the parties to whom enterprises owe social responsibility, it is the consumers who play a very special role. They are increasingly becoming more conscious of their rights and are more demanding than several years ago. The consumers' opinions determine, to a large degree, whether the particular enterprise sinks or swims. Despite that, their interests are still infringed in the Polish market. That fact is confirmed by inspection results by such institutions as the State Trading Inspection as well the Office for Competition and Consumer Protection. The aim of this article is the presentation and an attempt at verification of the approach that Polish enterprises display in their CSR towards consumers. The author presents examples of dishonest dealings aimed at consumers and the infringement of the interests thereof. On the other hand she also presents firms that enjoy a high reputation among their end clients. She then points out the importance of the right choice of tools and modes of communication with consumers, as well as that of the role of educating managers to approach the consumer ethically. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczna odpowiedzialność biznesu; Konsument; Prawa konsumenta; Ochrona konsumenta; Komunikowanie przedsiębiorstwo-klient

EN

Corporate Social Responsibility (CSR); Consumer; Consumer law; Consumer protection; Communication company-client

• Czasopismo: Problemy Zarządzania
• Rocznik: 2010
• Tom: 8
• Numer: nr 2 (28) Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw
• Strony: 148--166

Twórcy

autor

Renata Nowak-Lewandowska

• Wyższa Szkoła Humanistyczna TWP w Szczecinie

Bibliografia

• 8,7 mln kary dla Ery za oszukiwanie klientów. 2010. Gazeta Prawna, 25.01.2010.
• Biały, A. i P. Mazurkiewicz. 2010a. Dla klientów ważna jest cena, a nie etyka. Rzeczpospolita, 3.03.2010.
• Biały, A. i P. Mazurkiewicz. 2010b. Nie zależy nam na etyce firm. Rzeczpospolita, 4.03.2010.
• COM 2001. Green paper on CSR, Promoting a European Framework for Corporate Social Responsibility, nr 366, Brussels.
• Danone 2006. Przegląd CSR, http://www.danone.pl.
• Davis, K. i R.L. Blomstrom. 1975. Business and Society: Environment and Responsibility, New York: McGraw-Hill.
• Dąbrowski, T.J. 2009. Zarządzanie reputacją przedsiębiorstwa. Przegląd Organizacji, nr 9, s. 27-30.
• Forum Odpowiedzialnego Biznesu 2010. Odpowiedzialny Biznes w Polsce. Dobre praktyki, Raport 2009, Warszawa.
• Freeman, E. i D. Reed. 1983. Stockholders and Stakeholders: A New Perspective on Corporate Governance, w: Huizinga, C. (red.) Corporate Governance: A Definitive Exploration of the Issue, Los Angeles: UCLA Extension Press.
• Gemius 2009. Stosunek polskich internautów do reklam, lipiec, s. 1-5.
• GfK Polonia 2010. Społeczna odpowiedzialność biznesu, Raport z badania omnibusowego.
• Gigantyczna kara za oszukiwanie pasażerów. 2010. http://dzinnik.pl/wydarzenia/article517223/ Gigantyczna_kara_za_oszukiwanie_pasazerow (odczyt z dnia 29.01.2010).
• Górecka, A. 2010. Potencjał komentujących. Marketing w praktyce, nr 1, s. 38-40.
• Hąbek, P. i E. Pawłowska. 2009. Społeczna odpowiedzialność organizacji a kompetencje menedżerów. Przegląd Organizacji, nr 2, s. 17-20.
• Holmes, R.L. 1979. The Concept of Corporate Responsibility, w: Ethical Theory and Business, Englewood Cliffs.
• Horodecki, J. 2009. Recepta na kryzys - wyniki i metodologia rankingu odpowiedzialnych firm. Gazeta Prawna, 28.05.2009.
• Instytut na Rzecz Ekorozwoju 2009. Świadomość ekologiczna Polaków - zrównoważony rozwój, Raport z badań, s. 1-13.
• IOCU 1987. Statement of Right and Responsibilities, International Organization for Consumer Unions papers for 1987 12th World Congress, Madrid, Spain, September 15-20, The Hague: International Organization of Consumer Unions.
• IPSOS 2003. Postawy wobec społecznej odpowiedzialności biznesu w Polsce, Raport z badań, Warszawa, s. 1-17.
• Klein, J. i N. Dawar. 2004. Corporate Social Responsibility and Consumers' Attributions and Brand Evaluation in a Product - Harm Crisis. International Journal of Research in Marketing, nr 21, s. 210-213.
• Kozielski, R. 2010. Co się zmieni w biznesie? Marketing w praktyce, nr 1, s. 42-45.
• Lewicka-Strzałecka, A. 2002. O odpowiedzialności konsumenta. Prakseologia, nr 141, s. 161-172.
• Nowak-Lewandowska, R. 2005. Społeczna odpowiedzialność firmy wobec pracowników, w: Dach, Z. i A. Pollok (red.) Gospodarka Polski po 15 latach transformacji, s. 759-774, Kraków: PTE.
• Nowak-Lewandowska, R. 2009. Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw wobec pracowników, w: Pisz, Z. i M. Rojek-Nowosielska (red.) Społeczna odpowiedzialność biznesu. Uwarunkowania, kontrowersje, dobre i złe praktyki, Prace Naukowe UE we Wrocławiu, s. 157-167. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.
• Pratley, P. 1998. Etyka w biznesie, Warszawa: Wydawnictwo Gebethner i Ska.
• Rok, В. 2004. Odpowiedzialny biznes w nieodpowiedzialnych świecie, Warszawa: Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, Forum Odpowiedzialnego Biznesu.
• Rok, B. 2009. Dojrzewanie polskiego CSR. Gazeta Prawna, 26.05.2009, http://www.gazeta prawna.pl (stan na dzień 19.02.2010).
• Rostropowicz, P. 1998. Wybrane aspekty prawne i etyczne reklamy wprowadzającej w błąd. Etyka w życiu gospodarczym, Łódź: Salezjańska Wyższa Szkoła Ekonomii i Zarządzania.
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 listopada 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek, Dz.U. Nr 210, poz. 2045, z późniejszymi zmianami.
• Sen, S. i C.B. Bhattacharya. 2001. Does Doing Good Always Lead to Doing Better? Consumer Reaction to Corporate Social Responsibility. Journal of Marketing Research, May, s. 225-243.
• Shuler, D. і Cording, M. 2006. A Corporate Social Performance - Corporate Financial Performance Behavioral Model for Consumers. Academy of Management Review, nr 3 (31), s. 540-558.
• Społeczna odpowiedzialność biznesu w Polsce. Wstępna analiza. 2007. Warszawa: Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju w Polsce.
• Sudoł, S. 2002. Przedsiębiorstwo. Podstawy nauki o przedsiębiorstwie. Teoria i praktyka zarządzania, Warszawa: TNOiK.
• Szczupaczyński, J. 2009. Kodeks etyczny przedsiębiorstwa jako narzędzie zarządzania - perspektywa strategiczna. Przegląd Organizacji, nr 10, s. 13-15.
• UOKiK 2009. Sprawozdanie z działalności 2008, Warszawa: Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, Dz.U. z 1993 r. Nr 47, poz. 211; tekst jednolity: Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503, ze zmianami.
• Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, Dz.U. z 2007 r. Nr 50, poz. 331.
• Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej 2009a. Informacja dotycząca nieprawidłowości stwierdzonych podczas realizacji programu kontroli prawidłowości stosowanych promocji przez sieci handlowe w zakresie artykułów żywnościowych. Biuletyn Informacji Publicznej WIIH w Szczecinie.
• Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej 2009b. Informacja dotycząca nieprawidłowości stwierdzonych w toku kontroli w zakresie stosowanych promocji artykułów nieżywnościowych przez sieci handlowe. Biuletyn Informacji Publicznej WIIH w Szczecinie.
• Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej 2009c. Informacja o wynikach kontroli jakości handlowej i nieprawidłowości oznakowanie mięsa i przetworów mięsnych. Biuletyn Informacji Publicznej WIIH w Szczecinie.
• Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej 2009d. Informacja z kontroli jakości i prawidłowości oznakowania mleka i przetworów mlecznych. Biuletyn Informacji Publicznej WIIH w Szczecinie.
• Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej 2009e. Informacja o wynikach kontroli wprowadzonych do obrotu zabawek pod kątem spełnienia zasadniczych wymagań. Biuletyn Informacji Publicznej WIIH w Szczecinie.
• Wojnar, D. 2010. CSR-owa przewaga. Personel i Zarządzanie, nr 1, s. 13-15.
• Zasuwa, G. 2009. Wpływ inicjatyw społecznych przedsiębiorstw na reakcje konsumentów, w: Pisz, Z. i M. Rojek-Nowosielska (red.) Społeczna odpowiedzialność biznesu. Uwarunkowania, kontrowersje, dobre i złe praktyki, s. 248-257. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.