Relacje koopetycji w tworzeniu efektywności rynku

• Autorzy: Wojciech Czakon , Maciej Sołtysik

Warianty tytułu

Coopetition Relations in Market Effectiveness Creation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Koopetycja to z jednej strony zachowania strategiczne firm ujęte w perspektywie dynamicznej, z drugiej zaś strony to także współdziałanie w celu maksymalizacji wartości dostępnej uczestnikom, by następnie konkurować o jak największy udział w momencie jego wytworzenia. Koopetycja skupia się na procesach tworzenia wartości oraz czerpania z niej pożytków, a nie tylko na istocie stosunków pomiędzy stronami. Pojęcie określa zatem jednoczesne występowanie współpracy oraz konkurencji w celu osiągnięcia lepszych wyników zarówno indywidualnych, jak i wspólnych. Pomimo że koopetycja dodatnio wpływa na działalność firmy, zwiększa udział graczy w rynku oraz sprzyja tworzeniu i wdrażaniu nowych technologii, nie badano dotąd wpływu koopetytorów na kształt oraz efektywność rynku, na którym funkcjonują. Analiza tworzenia i funkcjonowania Rynku Bilansującego pokazuje, że interakcje konkurentów w realizacji zasad działania tego rynku oraz możliwość ich udoskonalania mają ogromny wpływ na jego efektywność oraz wyniki osiągane w skali całego rynku. Wspólne wypracowanie zasad, a następnie bezpośrednie konkurowanie na tym rynku daje niezwykle pozytywne rezultaty, potwierdzając postawioną na początku pracy tezę. Na podstawie przeanalizowanych relacji występujących pomiędzy graczami na Rynku Bilansującym można stwierdzić, że na rynku tym mamy do czynienia z jednoczesną współpracą w tworzeniu wartości, a następnie konkurowaniu według wspólnie ustalonych zasad, co więcej, współpracujące strony pozostają dla siebie cały czas bezpośrednimi konkurentami. Rozważania w niniejszej pracy dotyczą zatem całościowego spojrzenia na obie te relacje, których jednoczesność wpływa pozytywnie na efektywność rynku. Dotychczasowe badania nad strategiami koopetycji nie poruszały kwestii wpływu tych relacji na proces tworzenia rynku oraz jego efektywność, na którą koopetycja ma pozytywny wpływ. Zaprezentowana analiza z pewnością nie wyczerpuje tematyki przedstawionego zagadnienia i stanowi zapowiedź dalszych szczegółowych badań nad wpływem koopetycji na efektywność funkcjonowania rynku. (fragment tekstu)

EN

The aim of this article is to indicate that coopetition is a real market entities' behaviour, which has a positive impact on the market effectiveness. The empirical research presents the analysis of the process of creation of the market which balances electrical energy; in particular, cooperation and competition relations occurring at the time among the participants. This article differs from the analyses presented so far devoted to the research of market effectiveness and the analyses of inter-organisational relations focusing separately on the competition or co-operation strategy. The analysis of both relations occurring at the same time gives a new insight into strategic management developing a completely new bond having a positive impact on market effectiveness. (short original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Koopetycja; Efektywność rynku

EN

Coopetition; Market effectiveness

• Czasopismo: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2012
• Numer: z. 116
• Strony: 48--58

Twórcy

autor

Wojciech Czakon

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

autor

Maciej Sołtysik

• TAURON Polska Energia S.A

Bibliografia

• Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2006 r. Nr 89).
• Brandenburger A. M., Nalebuff B. J., Co-opetition, New York, Doubleday 1996.
• Cygler J., Kooperencja przedsiębiorstw. Czynniki sektorowe i korporacyjne, SGH, Warszawa 2009.
• Samuelson P. A., Nordhaus W. D., Ekonomia, t. 1, wyd. II, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• Zerka M., Mechanizmy rynkowe w elektroenergetyce - zagadnienia wybrane, Instytut Wiedzy o Rynku Energii, Warszawa 2001.
• Adler P., Heckscher C., Prusak L., Building Collaborative Enterprise, "Harvard Business Review", July-August 2011.
• Bengtsson M., Kock S., Co-opetition in business networks - to cooperate and compete simultaneously, "Industrial Marketing Management", 2000, 29(5).
• Czakon W., Koopetycja - splot tworzenia i zawłaszczania wartości, "Przegląd Organizacji", 2009, Nr 12.
• Czakon W., Problemy modelowania dynamiki strategii coopetition, w: Zarządzanie przedsiębiorstwem w warunkach nowej gospodarki, red. K. Lisiecka, A. Czech, "Studia Ekonomiczne", Zeszyty Naukowe Nr 47, Wydawnictwo AE Katowice, 2007.
• Dagnino G. B., Le Roy F., Yami S., Czakon W., Strategie koopetycji - nowa forma dynamiki międzyorganizacyjnej?, "Przegląd Organizacji", 2008, Nr 6.
• Lado A., Boyd N., Hanlon S., Competition, Cooperation and the Search for Economic Rents: A Syncretic Model, "Academy of Management Review", 1997, 22(1).
• Lin C.-P., Wang Y.-J., Tsai Y.-H., Hsu Y.-F., Perceived job effectiveness in coopetition: A survey of virtual teams within business organizations, "Computers in Human Behavior", 2010, 26.
• Luo Y., Toward coopetition within a multinational enterprise: a perspective from foreign subsidiaries, "Journal of World Business", 2005, 40.
• 10. Morris M. H., Koçak A., Özer A., Coopetition as a small business strategy: Implications for performance, "Journal of Small Business Strategy", 2007, 18(1)
• Mucha-Kuś K., Strategia koopetycji - innowacyjne połączenie konkurencji i współdziałania, "Przegląd Organizacji", 2010, Nr 2.
• Passos A. M., Caetano A., Exploring the effects of intragroup conflict and past performance feedback on team effectiveness, "Journal of Managerial Psychology", 2005, 20(3/4).
• Quintana-García C., Benavides-Velasco C. A., Cooperation, competition, and innovative capability: a panel data of European dedicated biotechnology firms, "Technovation", 2004, 24.
• Robert F., Marques P., Le Roy F., Coopetition between SMEs: an empirical study of French professional football, "International Journal of Entrepreneurship and Small Business", 2009, 8(1).
• Rogalski M., Strategia koopetycji - światowe trendy eksploracji, "Przegląd Organizacji", 2011, Nr 9.
• Toczyłowski E., Zmiany funkcjonalne na polskim rynku bilansującym wymagane do poprawy efektywności i decentralizacji rynku, VI Konferencja Naukowo- Techniczna pt. Optymalizacja w elektroenergetyce OPE'05, w: Materiały konferencyjne, SEP, Jachranka, 29-30 września 2005 r.