Wąglik (Bacillus anthracis) - jako broń biologiczna

• Autorzy: Piotr Daniszewski

Warianty tytułu

Bacillus Anthracis - as Biological Weapons

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wśród 6 rodzajów patogenów zaliczonych w klasyfikacji CDC, dotyczącej broni biologicznej, do kategorii A (patogeny rzadko spotykane w USA charakteryzujące się wysoką zakaźnością i powodujące wysoką śmiertelność, ogromne zagrożenie dla zdrowia publicznego, wymagające specjalnych działań realizowanych przez rząd federalny) aż 4 to patogeny zwierzęce (Bacillus anthracis, Yersinia pestis, Francisella tularensis, wirusy wywołujące gorączki krwotoczne). Zachorowania ludzi na wąglik opisywane były już przez Hipokratesa, natomiast sprawczyni choroby, laseczka Bacillus anthracis została opisana dopiero w 1850 r. przez Davein'a, a wyosobniona w czystej hodowli w 1877 r. przez Roberta Kocha z wykazaniem jej zdolności do tworzenia endospor, jak i wywołania choroby u zwierząt laboratoryjnych. Laseczka wąglika przysłużyła się w sformułowaniu aktualnych do dziś postulatów Kocha, definiujących czynnik sprawczy chorób zakaźnych. W 1881 r. powstała pierwsza szczepionka dla zwierząt przeciwko wąglikowi sporządzona przez Ludwika Pasteura. (abstrakt oryginalny)

EN

Terrorism is defined as use of unlawful violence or threat of unlawful violence to indulge fear; intended to coerce or to intimidate governments or societies in the pursuit of goals that are generally political, social or religious. Bioterrorism is terrorism by intentional release or dissemination of biological agents, mainly bacteria or viruses. Use of biological weapons is attractive from the terrorists' point of view because of low production costs, major range and easiness of transmission. The first mention of the use of primitive biological weapons date back to the 6th century. Use of plague-infested corpses as offensive means in the 14th century caused a spread of bubonic plague through the whole Europe. The biggest development of biological weapons took place in the interwar period and in the cold war era. Biological weapon trails and research were conducted by super powers such as USSR, UK, USA and Japan. At the beginning of the 20th century a new form of bioterrorism occurred, which put humanity in the face of a terrifying threat. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Terroryzm; Choroby; Zagrożenia biologiczne

EN

Terrorism; Illness; Biological threats

• Czasopismo: International Letters of Social and Humanistic Sciences (ILSHS)
• Rocznik: 2013
• Tom: 9
• Strony: 74--83

Twórcy

autor

Piotr Daniszewski

• University of Szczecin, Poland

Bibliografia

• 1. Alibek K. Biohazard, New York: Random House; 1999: 15-28, 29-38, 70-86, 137-52.
• 2. Arciuch H., Stale aktualne zagrożenie wąglik. Przegl. Epid. 2001, 55, Supl. 2, 169-179.
• 3. Aslan G., Terzioglu A., Surgical management of cutaneus anthrax. Ann. Plast. Surg. 1998, 41, 5, 468-470.
• 4. Bacharz M., Michalczyk-Borawska A., Łuniewski J., Radom P., Przegl. Epid. 51(3) (1997) 317-319.
• 5. Barnard N. A., Ophtalmic. Physiol. Opt. 10 (1990) 300-301.
• 6. Binczycka-Anholcer M., Imiołek A. 2011. Bioterrorism as a form of modern terrorism. Hygeia Public Health, 46(3), 326-333.
• 7. Borio L., Inglesby T., Peters C. J., i in. Hemorrhagic Fever Viruses as Biological Weapons. Medical and Public Health Management. JAMA, 2002, 287, 391-405.
• 8. Boudghéne-Stambouli O., Mérad-Boudia A., Aissa-Mamoun A.: Anthrrax: an unusual escharotic lesion. Dermatol. Venereol. 1999, 126, 718-719.
• 9. Celebi S., Aykan U., Alagoz G., Esmerligil S.: Palpebral anthrax. Eur. J. Ophtalmol. 2001, 11, 2, 171-174.
• 10. Cherkasskiy B. L., J. Appl. Microbiol. 87 (1999) 192-195.
• 11. Chomiczewski K., Kocik J., Szkoda M. T., Bioterroryzm. Zasady postępowania lekarskiego. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2002: 15-25, 117-22, 128-35, 142-8, 150-8, 163-7, 190-4, 196-9.
• 12. Chomiczewski K., Przegl. Epidemiol. 57 (2003) 355-61.
• 13. Croddy E., Perez-Armendariz C., Hart J. Chemical and Biological Warfare - A Comprehensive Survey for the Concerned Citizen. New York: Springer - Verlag Inc.; 2002: 67-9, 204-12, 259-60.
• 14. Daniszewski P., International Letters of Social and Humanistic Sciences 1 (2013) 28-34.
• 15. Daniszewski P., International Letters of Social and Humanistic Sciences 3 (2013) 54-68.
• 16. Debord T., Vidal D., Pulmonary anthrax. Rev. Pneumonol. Clin. 1998, 54, 377-381.
• 17. Dennis D. T., Inglesby T. V., Henderson D. A., i in. Tularemia as a Biological Weapon. JAMA 2001; 285: 2763-2773.
• 18. Emond R. T. D., Rowland H. A. K., Welsby P. D., Atlas chorób zakaźnych. Springer PWN, Warszawa 1996.
• 19. Franz D. R., Jahrling P. B., Friedlander A. M., i in. Clinical Recognition and Management of Patient Exposed to Biological Warfare Agents. JAMA 1997; 278: 399-411.
• 20. Friedlander A. M., J. Appl. Microbiol. 2 (1987) 303.
• 21. Furowicz A. J., Boroń-Kaczmarska A., Czernomys-Furowicz D., Przegl. Epid. 53 (1999) 3-4, 309-317.
• 22. Gewolb J. Bioterrorism: Labs tighten security, regardless of need. Science 2001, 16, 294, 1437.
• 23. Guzy J., Broń biologiczna - charakterystyka i zagrożenia. Biuletyn Stowarzyszenia Higieny i Lecznictwa 2001: 4.
• 24. Heisbourg F., Wojny, Prognozy XXI wieku, Warszawa: Prószyński i S-ka, 1998, s. 55.
• 25. Inglesby T. V., Henderson D. A., Bartlett J. G., Ascher M. S., Eitzen E., Friedlander A. M. i wsp., Anthrax as a biological weapon. Medical and public health management. JAMA 1999, 281, 1735-1737.
• 26. Inglesby T. V., O'Toole T., Henderson D. A., i in. Anthrax as a Biological Weapon. JAMA 2002; 287: 2236-52.
• 27. Inglesby T. V., Dennis D. T., Henderson D. A., i in. Plague as a Biological Weapon. JAMA 2000; 283: 2281-90.
• 28. Kalenik J., Bioterroryzm - zagrożenie XXI wieku. Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej, Koszalin 2003: 48.
• 29. Kałużewski S., Wąglik W: Magdzik M., Naruszewicz-Lesiuk D. [red.]. Zakażenia i zarażenia człowieka. Epidemiologia, zapobieganie i zwalczanie. PZWL, Warszawa 2001, ss. 407-412.
• 30. Kaufmann A. F., Meltzer M. I., Schmid G. P., The Economic Impact of A Bioterroristic Attack: Are Prevention and Postattack Intervention Programs Justifable? Emerg Inf Dis 1997; 3: 83-94.
• 31. Klein L., Merka V., J Armed Forces Medical Services 74 (2001) 46-8.
• 32. Kutuluk M.T., Secmeer G., Kanra G., Celiker A., Aksoyek H.: Cutaneus anthrax. Cutis 1987, 40, 2, 117-118.
• 33. Langbein K., Skalnik C., Smolek I. Bioterroryzm. Muza, Warszawa 2003: 62.
• 34. Mallon E., McKee P.H.: Extraordinary case report cutaneus anthrax. Am. J. Dermatopathol. 1997, 19, 1, 79-82.
• 35. Patra G., Vaissaire J., Weber-Levy M., LeDoujet C., Mock M.: Molecular characterisation of baccillus strains involved in outbreaks of anthrax in France in 1997. J. Clin. Microbiol. 1998, 36, 11, 3412-3414.
• 36. Puzanowska B., Czauż-Andrzejuk A., Bioterroryzm. Przegląd Epidemiologiczny 2001, 3: 381.
• 37. Samad M. A., Anthrax in man and cattle in Bangladesh. J. Trop. Med. Hyg. 1986, 89, 1, 43-45.
• 38. Stojek M. Współczesne zagrożenia bronią biologiczną - bioterroryzm. Medycyna Ogólna 2008.
• 39. Terziglou A., Aslan G.: Ulnar nerve lesion due to cutaneus anthrax. Ann. Plast. Surg. 1999, 43, 6, 644-645.
• 40. Turnbull P.C., Doganay M., Lindeque P.M., Aygen B., McLaughlin J.: Serology and anthrax in humans, livestock and Etosha National Park Wildlife. Epidemiol. Infect. 1992, 108, 2, 299-313.
• 41. Wszelaki S.: Wąglik. W: Wszelaki S. [red.]. Zarys kliniki chorób zakaźnych. PZWL, Warszawa 1954, ss. 481-485.
• 42. Zgorniak-Nowosielska I., Ospa prawdziwa jako broń biologiczna - rozpoznawanie, leczenie i aspekty zdrowia publicznego. Medycyna Praktyczna - Pediatria 2001, 6: 59.