Ewolucja koncepcji zarządzania wartością przedsiębiorstwa - przegląd literatury

• Autorzy: Piotr Szymański

Warianty tytułu

Value-based Management Evolution - Literature Review

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest uprawdopodobnienie pięciu tez. Pierwsza z nich odnosi się do pojawienia się koncepcji VBM jako konsekwencji m.in. wcześniejszych zmian, jakie nastąpiły po drugiej wojnie światowej w ocenie projektów inwestycyjnych oraz w metodach wyceny przedsiębiorstw. Według kolejnej tezy koncepcja VBM została opracowana przez przedstawicieli firm konsultingowych. Następna wskazuje, że publikacje naukowe mają niewielki wpływ na rozwój, na zmiany koncepcji VBM w praktyce. Według czwartej tezy VBM jest jedną z powszechnie realizowanych koncepcji przez duże przedsiębiorstwa giełdowe. Ostatnia teza zwraca uwagę na największe wyzwanie etyczne, przed jakim stoi koncepcja VBM, związane z faktem, iż kreowanie negatywnych efektów zewnętrznych szczególnie w obszarze środowiska naturalnego jest jednym z głównych czynników wartości przedsiębiorstw globalnych.(abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of this paper is to provide evidences in support of five theses. Firstly, the emergence of the value-based management is a consequence of the earlier changes in business valuation and evaluation of investment projects. Secondly, VBM system has been created by consultants. Thirdly, scientific publications have had insignificant impact on VBM practice. The forth thesis is that value-based management system has become widely used in public companies. Finally, the negative externalities, especially in natural environmental, are the crucial value drivers of international companies. Thus this problem is one of the biggest ethical challenges for VBM.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zarządzanie wartością; Wartość dodana; Stopa zwrotu; Inwestycje; Akcjonariusz; Wartość dla akcjonariuszy; Spółki publiczne

EN

Value management; Value added; Rate of return; Investment; Shareholders; Shareholder Value (SHV); Public companies

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 340 Nowe kierunki w zarządzaniu przedsiębiorstwem - wiodące orientacje
• Strony: 167--180

Twórcy

autor

Piotr Szymański

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Abbasi A.S., Rehman K.U., Abbasi O.H., Role of Islamic Leadership in Value Based Corporate Management: The Case of Pakistan (August 19, 2010). "African Journal of Business Management", December 2010, vol. 4, no. 18, s. 4003-4020, http://ssrn.com/abstract=1866809.
• Ameels A., Bruggeman W., Scheipers G., Value-Based Management control processes to create value through integration a literature review, Vlerick Leuven Gent Management School, Vlerick Working Paper series, 17, 2002.
• Salem-Mhamdia A.B.H., Ghadhab B.B., Value management and activity based costing model in the Tunisian restaurant, "International Journal of Contemporary Hospitality Management" 2012, vol. 24, iss. 2, s. 269-288.
• America's Wealth Creators, Fortune, November 1999, no. 22, s. 276.
• Appleby B., The new lingo of value added, "Hospitals & Health Networks" 1997, s. 50-52.
• Athanassakos G., Value-based management, EVA and stock price performance in Canada, "Management Decision" 2007, vol. 45, no. 9, s. 1399.
• Biddle G.C., Bowen R.M., Wallace J.S., Evidence on the Relative and Incremental Information Content of EVA(TM), Residual Income, Earnings and Operating Cash Flow, Working Paper, Social Science Research Network 1997. Publikowany także w: "Journal of Accounting and Economics" 1997, vol. 24, iss. 3.
• Black A., Wright P., Bachman J.E., W poszukiwaniu wartości dla akcjonariuszy. Kształtowanie wyników dzialania spółek, Oficyna Ekonomiczna Grupa Wolters Kluwer, Kraków 2000, s. 51.
• Bowen R.M., Wallace J.S., Interior Systems Inc.: the decision to adopt EVA, "Issues in Accounting Education" 1999, vol. 14, no. 3, s. 517-541.
• Brewer P.C., Chandra G., Hock C.A., Economic Value Added (EVA): its uses and limitations, "SAM Advanced Management Journal", Spring 1999, s. 4-11.
• Brohawn D.K., Value-Based Management: A Framework for Equity and Efficiency in the Work place, http://www.cesj.org/vbm/articles-vbm/cwp-vbm.htm.
• Burchardt R., Hamrol M., Korekty księgowe w procesie kalkulacji ekonomicznej wartości dodanej, [w:] Efektywność źródłem bogactwa narodów, red. T. Dudycz, S. Wrzosek, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2004, s. 58-73.
• Chamberlain K., Campbell R., Creating shareholder value, "New Zealand Manufacturer" 1995, vol. 100, s. 15.
• Chen S., Dodd J.L., Economic Value Added (EVA'm): an empirical examination of a new corporate performance measure?, "Journal of Managerial" 1997, iss. IX, s. 318-333.
• Chomać E., Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa kreowane na bazie koncepcji strategicznej (zrównoważonej) karty wyników, [w:] Nowe tendencje w zarządzaniu wartością przedsiębiorstwa. Aktualny stan i perspektywy rozwoju, tom II, red. E. Urbańczyk, Wydawnictwo Kreos, Szczecin 2003, s. 681-690.
• Cooper S., Crowther D., The adoption of value-based management in large UK companies: A case for diffusion theory, "Journal of Applied Accounting Research" 2008, vol. 9, iss, 3, s. 148-167.
• Cordeiro J.J. Jr., Kent D.D., Do EVA adopters outperform their industry peers? Evidence from security analyst earnings forecasts, "American Business Review", June 2001, vol. 19, iss. 2, s. 57.
• Davis H.A., Cash flow and performance measurement: managing for value, Financial Executives Research Foundation Executive Report, September 1996. Dodd J.L., Johns J., EVA reconsidered, "Business and Economic Review", April- June 1999, s. 13-18.
• Dudycz T., Brycz B., Czy paradygmat wartości przeżywa kryzys?, [w:] Czas na pieniądz, zarządzanie finansami, Wycena przedsiębiorstw i zarządzanie wartością, red. D. Zarzycki, Zeszyty Naukowe nr 534, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2009, s. 315-326.
• Dudycz T., Finansowe narzędzia zarządzania wartością przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2001.
• Dudycz T., Szymański P., Integratywny charakter koncepcji zarządzania wartością przedsiębiorstwa, [w:] Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 928, Nowe kierunki w zarządzaniu przedsiębiorstwem - integracja i dezintegracja, red. H. Jagoda, J. Lichtarski, AE, Wrocław 2002, s. 59-68.
• Dudycz T., Szymański P., Korygowanie informacji księgowej na potrzeby szacowania ekonomicznej wartości dodanej, [w:] Efektywność źródłem bogactwa narodów, red. T. Dudycz, S. Wrzosek, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2004a, s. 83-98.
• Dudycz T., Szymański P., Praktyczne problemy stosowania koncepcji zarządzania wartością - VBM, [w:] Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1014, Nowe kierunki w zarządzaniu przedsiębiorstwem - między teorią i praktyką, red. H. Jagoda, J. Lichtarski, AE, Wrocław 2004b, s. 235-244.
• Dudycz T., Szymański P., Celowość i efektywność koncepcji zarządzania wartością przedsiębiorstwa (VBM), [w:] Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1104, Nowe kierunki w zarządzaniu przedsiębiorstwem - celowość, skuteczność, efektywność, red. H. Jagoda, J. Lichtarski, AE, Wrocław 2006, s. 271-280.
• Ehrbar A., EVA - The Real Key to Creating Wealth, First Edition, John Wiley & Sons, New York 1998.
• Fernandez P., EVA and Cash Value Added Do Not Measure Shareholder Value Creation (May 22, 2001), http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.270799.
• Fisher A.B., Creating shareholder wealth, "Fortune" 1995, vol. 132, no. 12, s. 105-116.
• Gates S., Aligning Strategic Performance Measures and Results, Balanced Scorecard Interest Group, Washington 2001.
• Głażewska I Chrzanowski A., Rola strategicznej karty wyników w procesie zamykania luki wartości, [w:] Strategie i determinanty wzrostu wartości przedsiębiorstwa, red. E. Urbańczyk, E. Mioduchowska- Jaroszewicz, Zeszyty Naukowe nr 685, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2011, s. 69-78.
• Grant R.M., Contemporary Strategy Analysis, third edition, Blackwell, Oxford 1998.
• Griffith J.M., The true value of EVA, "Journal of Applied Finance", Fall/Winter 2004, s. 25-29.
• Gunn M.C., Global Equity Management and Valuation, Practical Issues in Equity Analysis, AMIR, 2000.
• Herman A., Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa w gospodarce opartej na wiedzy (niektóre dylematy badawcze), [w:] Nowe tendencje w zarządzaniu wartością przedsiębiorstwa, Aktualny stan i perspektywy rozwoju, tom I, red. E. Urbańczyk, Wydawnictwo Kreos, Szczecin 2003, s. 69-78.
• Hogan C.E., Lewis C.M., Long-run investment decisions, operating performance, and Shareholder Value Creation of firms adopting compensation plans based on economic profits, "Journal of Financial and Quantitative Analysis" 2005, vol. 40, no. 4, s. 721-745.
• http://www.hsgac.senate.gov/subcommittees/investigations/media/hsbc-exposed-us-finacial-systemto- money-laundering-drug-terrorist-financing-risks, 14.05.2013.
• Ibragimov R.I., Measurement Bias in EVA and How to Fix it: The Total EVA and Operating EVA (August 14, 2012), http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2129368.
• Institute of Management Accountants, Measuring and Managing Shareholder Value Creation, Statement no. 4AA, Institute of Management Accountants, Montuale, N.J., March 31, 1997.
• Jeżak J., Wartość dla właścicieli jako kategoria integrująca proces zarządzania przedsiębiorstwem, [w:] Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 928, Nowe kierunki w zarządzaniu przedsiębiorstwem - integracja i dezintegracja, red. H. Jagoda, J. Lichtarski, AE, Wrocław 2002, s. 77-89.
• Kaiser K.M.J., Young S.D., Blue Line Management: What Value Creation Really Means (July 1, 2009).
• INSEAD Working Paper No. 2009/37/FIN/AC, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1428388.
• Kayo E.K., Cruz L.C.L., de Silvia Oliveira S.F., The Major Accounting Adjustments to Calculate EVA. An Application to Brazilian Firms (March 2, 2005), http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.677582.
• Lichtarski J., Profile orientacji w zarządzaniu przedsiębiorstwem i kształtujące je czynniki, [w:] Kierunki i dylematy rozwoju nauki i praktyki zarządzania przedsiębiorstwem, red. H. Jagoda, J. Lichtarski, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2010, s. 169.
• Lieber R.B., Who are the real wealth creators?, "Fortune" 1996, vol. 134, no. 11, s. 107-116.
• Markowski P., Rola controllingu podatkowego w kreowaniu wartości dla akcjonariuszy, [w:] Zarządzanie finansami, cele - organizacja - narzędzia, tom I, red. D. Zarzecki, Fundacja Rozwoju Rachunkowości, Uniwersytet Szczeciński, Warszawa 2001, s. 155-164.
• Martin J.D., Petty J.W., Wallace J.S., Value-Based Management with Corporate Social Responsibility, Oxford University Press, New York 2009.
• Mikuła A., Źródła wartości organizacji opartych na wiedzy, [w:] Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, red. E. Urbańczyk, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania nr 6, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2008, s. 81-90.
• Morisawa T., Kurosaki H., The current state of Value-Based Management in Japan and the road map for success, Nomura Research Institute Papers no. 56, October 15, 2002, s. 2, 4-11.
• Myers R., Metric wars, "CFO 12" 1996, no. 10, s. 41-50.
• Myers R., Measure for measure, "CFO 13" 1997, no. 11, s. 45-56.
• Niewiadomski P., Sterna K., Bartkowiak P., Proces ekologizacji i jego wpływ na wizerunek współczesnego przedsiębiorstwa, [w:] Strategie i determinanty wzrostu wartości przedsiębiorstwa, red. E. Urbańczyk, E. Mioduchowska-Jaroszewicz, Zeszyty Naukowe nr 685, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2011, s. 69-78.
• O'Byrne S., EVA and shareholder return, "Financial Practice and Education", Spring/Summer 1997, s. 50-54.
• O'Hanlon J., Peasnell K., Wall Streets contribution to management accounting: the Stern Stewart EVA® financial management system, "Management Accounting Research" 1998, vol. 9, s. 421- 444.
• Ottosson E., Weissenrieder F., Cash Value Added - A New Method For Measuring Financial Performance (March 1, 1996), Gothenburg University Working Paper 1996:1, http://dx.doi.org/10.2139/ ssrn.58436.
• Parker R.H., Discounted Cash Flow in Historical Perpective, "Journal of Accounting Research" 1968, vol. 6, no. 1 s. 58-71, http://www.jstor.org/stable/2490123, 20.02.2010.
• Peterson P.P., Peterson D.R., Company Performance and Measures of Value Added, The Research Foundation of the Institute of Chartered Financial Analysts, 1996.
• Phani B.V., Bhattacharyya A.K., Economic Value Added - a General Perspective (June 2, 2000). "Decision", July-Dec 2000, vol. 27, no. 2, s. 25-55, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.545444.
• Pietruszka-Ortyl A., Dzielenie się wiedzą wśród profesjonalistów determinantą wzrostu wartości przedsiębiorstwa, [w:] Strategie i determinanty wzrostu wartości przedsiębiorstwa, red. E. Urbańczyk, E. Mioduchowska-Jaroszewicz, Zeszyty Naukowe nr 685, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2011, s. 157-170.
• Ramana D.V., Market Value Added and Economic Value Added: Some Empirical Evidences, 8th Capital Markets Conference 2004, Indian Institute of Capital Markets Paper, http://dx.doi.org/10.2139/ ssrn.871404.
• Ramanna V., EVA Financial Management at Godrej Consumer Products Ltd (March 5, 2009), http:// dx.doi.org/10.2139/ssrn.1354422.
• Ramirez G.G., Waldman D.A., Lasser D.J., Research needs in corporate finance: perspectives from financial managers, "Financial Management" 1991, vol. 20, no. 1 s. 17-29.
• Rapp M.S., Schellong D.A., Schmidt M., Wolff M., Considering the Shareholder Perspective: Value- -based Management Systems and Stock Market Performance (May 18, 2010). "Review of Managerial Science" 2010, vol. 5, no. 2, s. 171-194, http://ssrn.com/abstract=1610145.
• Ryan H.E., Trahan E.A., The utilization of value-based management: an empirical analysis, "Financial Practice and Education", Spring/Summer 1999, vol. 9, s. 46-58.
• Ryan H.E., Trahan E.A., Corporate financial control mechanisms and firm performance: the case of Value-Based Management Systems, "Journal of Business Finance and Accounting, Forthcomin" 2006, http://ssrn.com/abstract=930637.
• Rzeczkowska M., Kreowanie wartości dla akcjonariuszy, "CEO Magazyn Top Menedżerów", http:// ceo.cxo.pl/artykuly/50590_1/Kreowanie.wartosci.dla.akcjonariuszy.html, 28.05.2013.
• Schaltegger S., Figge F., Environmental shareholder value, WWZ-Study no. 54, University of Basel and Bank Sarasin&Co, June 1998, http://www2.leuphana.de/umanagement/csm/content/nama/ downloads/download_publikationen/Schaltegger_Figge_1998_ESHV.pdf, 12.05.2013.
• Siddika M., , A Proposal to Introduce Value Based Management in NGOs of Bangladesh, December 14, 2008, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1315963.
• Simms J., Marketing for value, "Marketing", June 28, 2001, s. 34-35.
• Smith. A., An Inquiry Into the Nature and Causes of the Wealth of Nations, Macmillian and Co., London 1869.
• Stewart G.B., The Quest For Value, Harper Business, New York 1991.
• Stewart G.B., EVA: fact or fantasy, "Journal of Applied Corporate Finance" 1994, vol. 7, no. 2, s. 75.
• Szewc-Rogalska A., Zastrzeżenia wobec koncepcji VBM w warunkach kryzysu finansowego, [w:] Ku nowemu paradygmatowi nauk o finansach, red. W. Frackowiak, J. Szambelanczyk, Zeszyty Naukowe nr 144, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2010, s. 274-284.
• Szymański P., Zarządzanie majątkiem obrotowym w procesie kreowania wartości przedsiębiorstwa, Petros, Łódź 2007, http://zbc.uz.zgora.pl/Content/8527/index0.htm.
• Trahan E.A., Gitman L.J., Bridging the theory-practice gap: a survey of chief financial officers, "Quarterly Review of Economics and Finance" 1995, vol. 35, no. 1, s. 73-87.
• Value-based management. European Solvency II survey, www.ey.com, 6.05.2013.
• Velez-Pareja I., Value creation and its measurement: a critical look at EVA (August 21, 2001). "Cuadernos de Administración" June 2000, no. 22, s. 7-31, http://ssrn.com/abstract=1634.
• Wallace J.S., Adopting residual income-based compensation plans: evidence of effects on managerial action, working paper, University of California, Irvine, CA, 1998a.
• Wallace J.S., EVA financial systems: management perspectives, "Advances in Management Accounting" 1998b, vol. 6, s. 1-12.
• Woźniak-Sobczak B. (red.), Instrumenty zarządzania przedsiębiorstwem przez finanse, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Wydawnictwo UE, Katowice 2010.
• Woźniak-Sobczak B. (red.), Strategiczny controlling wartości przedsiębiorstwa, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Wydawnictwo UE, Katowice 2011.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2014.340.15