Fizjonomia i układy urbanistyczne nowego budownictwa mieszkaniowego jako element kształtowania warunków mieszkaniowych (na wybranych przykładach)

• Autorzy: Katarzyna Milewska-Osiecka

Warianty tytułu

Physiognomy and Urban Structure of the New Housing as an Element of Housing Conditions (Selected Examples in Łódź)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Since the 1970s, the dominant form of residence in the Polish cities has been buildings that were homogeneous in their form and a spatial layout scheme. It has been criticized not only for visual reasons. This resulted in a phenomenon of almost total breakdown of social relationships in the housing unit areas. Dehumanisation of housing, weakening personal interactions, and an increase in risk caused a significant decrease of housing conditions. The programme of the socialist transformation of the country assumed creating similar housing conditions for all citizens. Newly built housing units were an example of the functional monotony, with scarcity of architectural forms, lack of green areas and services. These conditions were favourable for violating the neighbourly coexistence rules, hooligan's behaviour, as well as a decline in mutual recognition and personal safety. The beginning of the transformation process in Poland has caused fundamental changes in operating conditions and the role of housing. Recently constructed housing objects have begun to take varied forms. Nowadays, as far as housing is concerned, there seem to be two dominant phenomena: creating small, isolated housing composition layouts, and the formation of gated communities. New spatial and architectural standards, referring to both, the building blocks and their location on the building plot, as well as the elements of small architecture allow to create peculiar 'estate in estate' - small enclaves in the areas already partially developed, and in those of the early stages of development process. Buildings are located so that they create the inner yards (with playgrounds, green areas, car-parks). This way shaped space is supposed to be more easily tamed by its residents, stimulate creating housing communities, and cause greater concern for the surrounding areas. Residential settlements are characterised by smaller scale than in was in the in the 1960's-1980's. This applies to both, the number of buildings and the size of houses, which are much smaller, better adjusted to the human scale. The manifestation of the changes is the emergence of closed housing estates or buildings. The common denominator of all such objects is the spatial isolation. However, the physical barrier does not strengthen identification with the place of residence. Polish housing is at a stage of huge technological transformation which results in physiognomic changes. The houses built from prefabricated elements are characterised by simple forms with only few details. It is more and more common that buildings are 'revived' by a great variety of colours and materials, as well as by leaving flat roofs behind. The greatest potential for shaping the physiognomy of buildings is in the use of conventional or mixed technology. Newly built houses are characterised by simple forms and high aesthetics based on attention to details. The contemporary residential space changes according to the principles of the capitalist formation. It means that it is considerably shaped by economic criteria - those relating to the demand and the supply of housing and residential areas, as well as to the social factors (with the fundamental question: where and how we live?). Accommodation not only is a desirable good from the economic point of view, but also it is valuable as far as the social criteria are concerned, since it is seen as one of the indicators of social position.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Urbanistyka; Budownictwo mieszkaniowe; Planowanie przestrzenne miasta

EN

Urban studies; Housing construction; Town spatial planning

• Czasopismo: Space - Society - Economy
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 10
• Strony: 59--82

Twórcy

autor

Katarzyna Milewska-Osiecka

Bibliografia

• Bachvarov M., 2005, Osiedla zamknięte - "getta" z wyboru, [w:] Współczesne procesy urbanizacji i ich skutki, red. I. Jażdżewska, XVIII Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Łódź.
• Basista A., 2001, Betonowe dziedzictwo. Architektura w Polsce w czasach komunizmu, Warszawa-Kraków.
• Biderman E., 1998, Problemy i kierunki przemian struktury przestrzenno-funkcjonalnej dużych miast w Polsce w okresie transformacji systemowej, [w:] Przemiany społeczno-gospodarcze Polski lat dziewięćdziesiątych, red. J. Parysek, H. Rogacki, Poznań.
• Blakely E. J., Snyder M. D., 1999, Fortress America: Gated Communities in the United States, Washington, DC, Brookings Institute.
• Chmielewski J. M., 2001, Teoria urbanistyki w projektowaniu i planowaniu miast, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
• Cichy-Pazder E., 1998, Humanistyczne podstawy kompozycji miast: wybrane aspekty percepcyjne i behawioralne, Ośrodek Kształcenia Urbanistów, PK, Kraków.
• Cyunel M., Nowe technologie stosowane w budownictwie mieszkaniowym oraz czynniki kształtowania ich kosztów, http://www.twoje-domy.com.pl.
• Frantz K., 2000, Gated communities in USA - a new trend in urban development, Espaces, Populations, Societes, No 1.
• Glasze G., 2001, Geschlossene Wohnkomplexe (gated communities): "Enklaven des Wohnbefindens" in der wirtschaftsliberalen Stadt, Mainzer Kontaktstudium Geographie, Bd. 7, Mainz.
• Grant J., 2004, Types of gated communities, "Environment and Planning B", vol. 29.
• Gzell S., 2006, Tożsamość architektury budynków mieszkalnych a ich masowa produkcja (dziś), [w:] Przestrzeń rezydencjonalna w miastach polskich, red. T. Marszał, D. Stawasz, "Biuletyn KPZK PAN", z. 227, Warszawa.
• Gzell S., Wejchert K., 2003, Teoria kompozycji urbanistycznej, Warszawa.
• Jałowiecki B., Szczepański M., 2002, Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Warszawa.
• Kierajczyk K., 2006, Polskie budownictwo jednorodzinne w latach 1994-2004, raport, Warszawa.
• Kortus J., 2005, Społeczności izolujące się - teoretyczny i empiryczny wymiar zjawiska, [w:] Współczesne procesy urbanizacji i ich skutki, red. I. Jażdżewska, XVIII Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Łódź.
• Lewicka M., Od osiedla społecznego do osiedla strzeżonego - czy musimy się zamykać?, http://srodowiskowa.psychologia.pl/.
• Milewska K., Ogrodowczyk A., 2006, Struktura budownictwa wielorodzinnego na obszarze Łodzi, [w:] Przestrzeń rezydencjalna w miastach polskich, red. T. Marszał, D. Stawasz, "Biuletyn KPZK PAN", z. 227, Warszawa.
• Podstawy gospodarki przestrzennej - wybrane aspekty, 2005, red. S. Korenik, J. Słodczyk, Wrocław.
• Raport Komitetu Badań nad Przemocą, Zbrodnią i Występkiem, 1977.
• Rokicki W., 1986, Przyszłościowe modele techniczne dla potrzeb mieszkalnictwa, Prace naukowe, "Budownictwo", z. 97, Wyd. PW, Warszawa.
• Śliwińska-Ładzińska W., 1992, Urządzenia społeczno-usługowe elementem kształtowania "strefy przychylnej społecznie" polskich zespołów mieszkaniowych, Warszawa.
• Wallis A., 1990, Socjologia przestrzeni, Niezależna Oficyna Wydawnicza.
• Webster Ch., 2001, Gated cities of tomorrow, Town Planning, vol. 72 (2).
• Wojtkun G., 2004, Osiedle mieszkaniowe w strukturze miasta XX wieku, Politechnika Szczeci ska, Szczecin.