Problem wyboru modelu społeczno - gospodarczego w Encyklice Piusa XI "Quadragesimo Anno"

• Autorzy: Beata Janik
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W czasie trwania pontyfikatu papieża Piusa XI, następcy Benedykta XV, problem wyboru modelu ustroju społeczno-gospodarczego stal się dla wielu państw Europy priorytetem, o czym pisał Pius XI w następujący sposób "[...] wszyscy uczciwie szukali środka zaradczego na ten smutny rozstrój całego i mocnego zabezpieczenia przeciw większym niebezpieczeństwom". W literaturze przedmiotu znaleźć można twierdzenie, że ekonomiści i politycy w Europie w latach 30. XX wieku poszukiwali koncepcji ustroju pośredniego między liberalizmem i indywidualizmem a kolektywizmem i centralnym planowaniem. Podstawę do rozważań stanowi ogłoszona 15 maja 1931 roku w czterdziestą rocznicę opublikowania encykliki Leona XIII Rerum novarum encyklika Piusa XI Quadragesimo Anno (O odnowieniu ustroju społecznego i dostosowaniu go do normy prawa Ewangelii). Pius XI swą encykliką niejako włączył się do debaty nad wyborem ustroju społeczno-gospodarczego. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Katolicka nauka społeczna; Historia myśli politycznej; Historia społeczno-gospodarcza; Ekonomia społeczna; Modele polityki społecznej; Ustrój społeczno-polityczny

EN

Catholic social teaching; History of political thought; Socio-economic history; Social economy; Models of social policy; Socio-political system

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2010
• Tom: Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej - znaczenie kategorii wyboru w teoriach ekonomicznych i praktyce gospodarczej
• Strony: 276--294

Twórcy

autor

Beata Janik

• Akademia Świętokrzyska

Bibliografia

• Pachucki M. : Papież Pius XI. Żywot i rządy. Nakład Księgarni św. Wojciecha. Poznań-Warszawa-Wilno-Lublin 1929.
• Majka J. ks. : Katolicka nauka społeczna. PIKC, Rzym 1987.
• Pius XI : Quadragesimo Anno. W : Dokumenty nauki społecznej Kościoła. Cz. !. Red. Radwan M., Dyczewski L., Kamińska L., Stanowski A., KUL, Rzym-Lublin 1996.
• Skrzeszewski Cz. : Katolicka nauka społeczna. KUL, Lublin 2003.
• Krasowski K. : Episkopat katolicki w II Rzeczypospolitej. Myśl o ustroju państwa - postulaty, realizacja. ŁAWICA, Warszawa-Poznań 1992.
• Dzielski M. : Bóg, wolność, własność. OMP, Kraków 2001.
• Sadowski M. : Państwo w doktrynie papieża Leona XIII. Kolonia Limited, 2002.
• Zwoliński A. ks. : Katolik i polityka. Gotów. Kraków 1995.
• Koperek J. : Nowe demokracje i spór o naturę społeczeństwa obywatelskiego. ADAM, Warszawa 2001.
• Stolarczyk J. : Katolicyzm społeczny. KiW, Warszawa 1969.
• Gardawski J. : Współczesny neokorporatyzm w ujęciu socjologii ekonomicznej. W : Szkice ze współczesnej teorii ekonomii. Red. Pacho W., SGH, Warszawa 2005.
• Marczewska-Rytko M. : Korporacjonizm w świetle społecznej nauki kościoła. W : religia i polityka. T. 1. Red. Grott B., UJ, Kraków 2000.
• Markiewicz S. : Chrześcijaństwo a związki zawodowe. IWZZ, Warszawa 1985.
• Stefanowicz J. : Chrześcijańska demokracja. PAX, Warszawa 1963.
• Piwowarczyk J. ks. : Kryzys społeczno-gospodarczy w świetle katolickich zasad. Skład Główny Księgarni Krakowskiej, Kraków 1932.
• Borutka T. : Katolicka nauka społeczna. Paulinianum, Częstochowa 1999.
• Hoeffner J. : Chrześcijańska nauka społeczna. WAM, Kraków 1993.
• Gocko J. : Ekonomia a moralność : poszukiwania teologicznomoralne. KUL, Lublin 1996.
• Novak M. : Liberalizm - sprzymierzeniec czy wróg Kościoła : Nauczanie społeczne Kościoła a instytucje. W Drodze. Poznań 1993.
• Grzybowski K., Sobolewska B. : Doktryna polityczna i społeczna papiestwa (1789-1968). PWN, Warszawa 1971.
• Poborski M. : Nauka społeczna Jana Pawła II. Kościół wobec wyzwań współczesności. WSP, Kielce 1993.
• Tanalski D. : Katolicyzm. Ewolucja ideologii.BP, PWN, Warszawa 1978.
• Osiatyński W. : Prawa natury, prawa naturalne, prawa człowieka. Zasada absolutna. "tygodnik Powszechny", 1997, nr 12.
• Macała J. : Polska katolicka w myśli politycznej II RP. A.Marszałek, Toruń 2005.
• Roszkowski A. : Korporacjonizm katolicki. Poznań 1932.
• Gazda Z. : Historia nurtu katolickiego w polskiej myśli ekonomicznej okresu Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939). WSP, Kielce 1998.
• Łużyński W. ks. : Państwo pomocnicze. Nauczanie Jana Pawła II. KUL, Lublin 2001.
• Zwoliński A. ks. : Etyka bogacenia. WAM, Kraków 2002.
• Mazurek F.W. : Katolicka nauka społeczna - status metodologiczny i główne obszary problemowe. W : Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z życia społecznego i politycznego. Red. S.Fel ks., J.Kupny bp., Księgarnia św. Jacka, Katowice 2007.
• Borutka T. ks. : Społeczne nauczanie Kościoła : teoria i zastosowanie. Czuwajmy, Kraków 2004.
• Bokajło W. : Subsydiarność. W : Unia Europejska. Leksykon integracji.. Red. Bokajło W., Dzubka K., Europa 2004, Wrocław.
• Kozub-Ciembroniewicz W. : Korporacjonizm Włoch faszystowskich a idee korporacyjne encykliki "Quadragesimo Anno", Wrocław 1985.
• Chojnicka K. : Nauczanie społeczne Kościoła od Leona XIII do Piusa XII. Kraków 1993.
• Roszkowski A. ks. : Przebudowa korporacyjna Włoch w oświetleniu katolicko-społecznym. "przewodnik Społeczny", 1934, nr 8-9.
• Łętocha R. : Korporacjonizm w świetle publicystyki katolickiej lat trzydziestych. "Nomos", 2002, nr 37/38.
• Wawryn S. : Ku przebudowie ustroju w Polsce ."Prąd", 1935, nr 29.
• Jan Paweł II : Sollicitudo rei socialis. W : Encykliki Ojca Św. Jana Pawła II. T. 1. Wyd. św. Stanisława B.M. Archidiecezji Krakowskiej, Kraków 1996.
• Izdebki H., Kulesza M. : Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne. LIBER, Warszawa 1999.
• Piwowarski W. : Zasada pomocniczości a wspólnota europejska. W : Europa. Zadanie chrześcijańskie. Księga pamiątkowa z okazji 65. Rocznicy urodzin księdza profesora Helmuta Jurosa. Red. A.Dylus., ATK, Warszawa 1998.
• Morawski W. : Zmiana instytucjonalna. Społeczeństwo. Gospodarka. Polityka. Warszawa 1988.
• Steiner J. : Demokracje europejskie. WSP, Rzeszów 1993.