Analiza zestawu wskaźników rozwoju zrównoważonego dla parków krajobrazowych województw podlaskiego i dolnośląskiego na podstawie Banku Danych Lokalnych

• Autorzy: Anetta Zielińska , Tomasz Poskrobko

Warianty tytułu

Analysis of Indicators of Sustainable Development for Landscape Parks of Podlaskie and Lower Silesia Voivodships on the Basis of Local Bank Data

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rozwój zrównoważony stanowi jeden z głównych celów globalnych, zgodnie z którym rozwój gospodarczy, społeczny, ekologiczny i przestrzenny muszą się wzajemnie przenikać i uzupełniać. Zasoby przyrody są poważnie zagrożone i gwałtownie się "kurczą". Sytuacja ta wywiera wpływ na obszary chronione (na przykład parki krajobrazowe). Minione stulecie to okres wzmożonej presji na środowisko i degradacji obszarów chronionych. Nastąpiło zmniejszenie powierzchni aktywnej biologicznie, fragmentacja krajobrazu, przestrzenna izolacja ekosystemów, a także zmniejszenie biologicznej i krajobrazowej różnorodności. Z tego względu należy dokładnie zdiagnozować obecny stan obszarów chronionych. Należy zwrócić uwagę, że główną funkcją obszarów chronionych jest ochrona zasobów przyrody, której musi być podporządkowana inna działalność gospodarcza i pozagospodarcza. Dlatego też istota rozwoju zrównoważonego na obszarach chronionych w kontekście gospodarowania polega na dostosowaniu struktury i intensywności gospodarki do kryteriów wynikających z walorów przyrodniczych. Należy powiązać funkcje społeczno-gospodarcze ze środowiskiem przyrodniczym, nie doprowadzając do utraty jego różnorodności biologicznej i krajobrazowej. Celem artykułu jest przeprowadzenie klasyfikacji hierarchicznej dla gmin leżących na terenach parków krajobrazowych zlokalizowanych w województwie podlaskim i dolnośląskim według wskaźników rozwoju zrównoważonego. (fragment tekstu)

EN

A tool to carry out a diagnose of condition of landscape park are sustainable development indicators, which present a level of environment-socio-economic phenomena. The aim of this article is to conduct a hierarchical classification for communities situated on the area of landscape parks located in Podlaskie and Lower Silesia voivodeships according to sustainable development indicators. Hierarchical classification on the basis of a synthetic measure of development serves for a continuous analysis of changes dynamics in the accomplishment of sustainable development concept for landscape parks. The subject of research constituted communities situated on the area of landscape parks. Appointing sustainable development indicators was conducted on the basis of Local Bank Data. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój zrównoważony; Parki krajobrazowe; Hierarchiczne metody klasyfikacyjne; Syntetyczny miernik

EN

Sustainable development; Landscape parks; Hierarchical classification methods; Synthetic meter

• Czasopismo: Ekonomia i Środowisko
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 2 (49)
• Strony: 221--235

Twórcy

autor

Anetta Zielińska

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

autor

Tomasz Poskrobko

• Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• B. Poskrobko, T. Poskrobko, Zarządzanie środowiskiem w Polsce, Wyd. PWE, Warszawa 2012, s. 171.
• D. Ptaszycka-Jackowska, M. Baranowska-Janota, Przyrodnicze obszary chronione. Możliwości użytkowania, Wyd. IGPiK, Warszawa 1996.
• A. Zielińska, Gospodarowanie na obszarach przyrodniczo cennych w Polsce w kontekście rozwoju zrównoważonego, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego, "Seria: Monografie i Opracowania" nr 236, Wrocław 2013, s. 130.
• Wskaźniki ekorozwoju, red. T. Borys, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok 1999, s. 23
• Wskaźniki zrównoważonego rozwoju, red. T. Borys, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Warszawa - Białystok 2005, s. 62-68.
• T. Borys, A. Zielińska, Wstępne koncepcje banków wskaźników ekorozwoju, w: Przestrzenno-czasowe modelowanie i prognozowanie zjawisk gospodarczych, red. A. Zeliaś, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Zakopane 2001, s. 225.
• A. Zielińska, The Regional Data Bank as a Database for Calculation of the Sustainable Development Indices in Municipality, "Polish Journal of Environmental Studies" 2008 t. 17, nr 3B, s. 561.
• K.R. Mazurski, Nasilenie zanieczyszczenie środowiska Polski w ocenie ilościowej, w: Problemy terenów zanieczyszczonych w Europie Środkowej i Wschodniej, Race News Special Issue, Katowice 1999, s. 29.
• M. Sej-Kolasa, A. Zielińska, Excel w statystyce, materiały do ćwiczeń, Wyd. Akademii Ekonomicznej, Wrocław 2004, s. 92.
• Metody statystycznej analizy wielowymiarowej w badaniach marketingowych, red. E. Gatnar, M. Walesiak, Wyd. Akademii Ekonomicznej, Wrocław 2004, s. 351-355
• T. Grabiński, Wielowymiarowa analiza porównawcza w badaniach dynamiki zjawisk ekonomicznych, "Zeszyty Naukowe AE w Krakowie. Seria specjalna Monografie" 1984 nr 61, s. 38.