Analiza przestrzenna procesu starzenia się polskiego społeczeństwa

• Autorzy: Katarzyna Zeug-Żebro

Warianty tytułu

Spatial Analysis of Aging the Polish Society

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pierwsze prawo geografii ekonomicznej sformułowane w 1970 roku przez W. Toblera [Tobler, 1979, s. 234-240], mówiące o tym, że wszystko jest powiązane ze sobą, ale obiekty bliższe są bardziej powiązane niż odległe, dało początek badaniom związanym z modelowaniem przestrzennym. Powstałe metody okazały się bardzo dobrymi narzędziami, których zastosowanie można obserwować, między innymi, w analizie regionalnej. Do najczęściej stosowanych należą miary autokorelacji przestrzennej, które obrazują zależność zmiennych w odniesieniu do lokalizacji przestrzennej. Korelacja przestrzenna pozwala stwierdzić, że nasilenie danego zjawiska jest bardziej zauważalne w jednostkach sąsiadujących niż w jednostkach od siebie odległych. Głównym celem artykułu jest badanie zależności przestrzennej indeksu starości demograficznej w Polsce, miernikami globalnej i lokalnej autokorelacji przestrzennej. Dane wykorzystane w analizie pochodzą z Banku Danych Lokalnych GUS-u. Wszystkie obliczenia oraz prezentowane mapy zostały wykonane w programie R CRAN. (abstrakt oryginalny)

EN

The first law of geography formulated by W. Tobler in 1970, which says that everything is related, but near objects are more related than distant ones, spatial modeling has become an important research area. The methods which were developed proved to be excellent tools which can also be used in regional analysis. The most common are measures of spatial autocorrelations, which show the dependence of variables in respect of spatial localization. Spatial correlation allows to determine that intensification of a given phenomenon is more perceivable in neighboring units than in units distant from each other. The main objective of this paper is to study the spatial dependences of demographic aging index using measures of global and local spatial autocorrelation. The data used in analysis come from the Local Data Bank of the Central Statistical Office. All calculations and presented maps were made in the R CRAN. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Demografia; Starzenie się społeczeństw; Autokorelacja przestrzenna; Analiza przestrzenna

EN

Demography; Ageing of the population; Spatial autocorrelation; Spatial analysis

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 36 T.2 Metody ilościowe w ekonomii
• Strony: 441--456

Twórcy

autor

Katarzyna Zeug-Żebro

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Anselin L. (1995), Local Indicators of Spatial Association-LISA, "Geographical Analysis" 27.
• Arbia G. (2006), Spatial Econometrics: Statistical Foundations and Applications to Regional Growth Convergence, Springer, New York.
• Bivand R. (1980), Autokorelacja przestrzenna a metody analizy statystycznej w geografii, w: red. Z. Chojnicki, Analiza regresji geografii, PWN, Poznań.
• Bivand R. (2003), Spatial Econometrics Functions in R: Classes and Methods, "Journal of Geographical System", Vol. 4.
• Cliff A.D., Ord J.K. (1973), Spatial Autocorrelation, Pion, London.
• Geary R. (1954), The Contiguity Ratio and Statistical Mapping, "The Incorporated Statistician" 5.
• Getis A., Ord J.K. (1992), The Analysis of Spatial Association by Use of Distance Statistics, "Geographical Analysis" 24.
• Griffith D.A. (2003), Spatial Autocorrelations and Spatial Filtering, Springer, Berlin-Heidelberg.
• Janc K. (2006), Zjawisko autokorelacji przestrzennej na przykładzie statystyki I Morana oraz lokalnych wskaźników zależności przestrzennej (LISA) - wybrane zagadnienia metodyczne, w: red. T. Komornicki, T. Podgórski, Idee i praktyczny uniwersalizm geografii. Dokumentacja Geograficzna 33.
• Kopczewska K. (2006), Ekonometria i statystyka przestrzenna z wykorzystaniem programu R CRAN, Cedewu.pl, Warszawa.
• Kurek S. (2008), Typologia starzenia się ludności Polski w ujęciu przestrzennym, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków.
• Moran P.A.P. (1950), Notes on Continuous Stochastic Phenomena, "Biometrika" 37 (1), s. 17-23.
• Rosset E. (1959), Proces starzenia się ludności, PWE, Warszawa.
• Suchecki B. (red.) (2010), Ekonometria przestrzenna. Metody i modele analizy danych przestrzennych. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Tobler W. (1970), A Computer Model Simulating Urban Growth in Detroit Region, "Economic Geography" 46(2).
• Wolny-Dominiak A., Zeug-Żebro K. (2012), Spatial Statistics in the Analysis of County Budget Incomes in Poland with the R CRAN, w: red. J. Ramik, D. Stavárek, Proceedings of 30th International Conference Mathematical Methods in Economics. Karviná: Silesian University, School of Business Administration.