Ocena przydatności automatycznego wyznaczania linii szkieletowych terenu do analiz geomorfometrycznych

• Autorzy: Marcin Jaskulski , Aleksander Szmidt

Warianty tytułu

Evaluate the Usefulness of Automatic Extraction of Terrain Skeleton Lines in Geomorphometry Research

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie i ocena możliwości automatycznego wyznaczania linii szkieletowych powierzchni terenu za pomocą oprogramowania komputerowego na podstawie cyfrowego modelu wysokościowego. Autorzy przedstawili przykłady analiz morfometrycznych w geomorfologii i trudność oraz czasochłonność przeprowadzania tego rodzaju badań przy zastosowaniu ręcznych, tradycyjnych metod pomiarowych. Testowym badaniom poddano mapę ukształtowania powierzchni podłoża czwartorzędu regionu łódzkiego. Wyznaczono na niej linie szkieletowe powierzchni terenu metodą tradycyjną, a następnie poddano ją obróbce za pomocą oprogramowania ArcGIS z rozszerzeniami ArcHydro i SpatialAnalyst. Uzyskane w ten sposób mapy porównano i oceniono wyniki. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of following article is to present and evaluate possibility of automatic extraction of terrain skeleton lines using computational methods from Digital Elevation Model (DEM). Authors describe examples of morphological analysis in geomorphology, difficulty and time-consuming of executing of this kind of research using traditional, manual methods. Topography map of quaternary ground of Lodz Region has been analyzed. Firstly terrain skeleton lines were traced using traditional ways. After that lines were generated and analyzed by using ArcGIS software with ArcHydro and SpatialAnalyst extensions. Both of received maps were compared and evaluated. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

System Informacji Przestrzennej; Metody pomiarowe; Geologia; Geomorfologia; Topografia

EN

Geographic Information System (GIS); Measuring methods; Geology; Geomorphology; Topography

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 14 GIS w nauce
• Strony: 145--156

Twórcy

autor

Marcin Jaskulski

• Uniwersytet Łódzki

autor

Aleksander Szmidt

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Allen C.R., 1975, Geological criteria for evaluating seismicity, "Geological Society of America Bulletin", 5, s. 86.
• Baraniecka M.D., Skompski S., 1978, Mapa geologiczna Polski w skali 1:200000 ark. Płock, wyd. B, Mapa geologiczna odkryta, bez utworów czwartorzędowych, PIG, Warszawa.
• Baranowski J., Mańkowska A., 1972, Mapa geologiczna Polski w skali 1:200000 ark. Kalisz, wyd. B, Mapa geologiczna odkryta, bez utworów czwartorzędowych, PIG, Warszawa.
• Campbell R.H., 1976, Structural features related to earthquakes in Managua, Nicaragua and Cordoba. Mexico, "Geological Survey Professional Paper", 929.
• Chang, Y.C., Hsu, S.K., Song, G.S., 1998, Automatic extraction of ridge and valley axes Rusing the profile recognition and polygon breaking algorithm, "Computers & Geosciences", 24 (1), s. 83-93.
• Ciuk E. 1979, Mapa geologiczna Polski w skali 1:200000 ark. Konin, wyd. B, Mapa geologiczna odkryta, bez utworów czwartorzędowych, PIG, Warszawa.
• Długosz M., Gębica P., 2008, Geomorfologiczne skutki oraz rola lokalnych ulew i powodzi w kształtowaniu rzeźby progu Pogórza Karpackiego (na przykładzie ulewy z marca 2006 r. w rejonie Sędziszowa Młp.), [w:] Florek W., Rola procesów ekstremalnych w kształtowaniu rzeźby, Landform Analysis, t. 8, Poznań, s. 13-20.
• Filonowicz P., 1978, Mapa geologiczna Polski w skali 1:200000 ark. Kielce, wyd. B, Mapa geologiczna odkryta, bez utworów czwartorzędowych, PIG, Warszawa.
• Gülgen F., Gökgöz T., 2004, Automatic extraction of terrain skeleton lines from digital elevation models, 20th ISPRS Congress, 12-23 July 2004, Instabul.
• Gudowicz J., Zwoliński Z., 2009, Geoinformacyjne modelowanie hydrologiczne, [w:] Zwoliński Z. (red.), GIS platforma integracyjna geografii, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 101-114.
• Haisig J., Biernat S., 1980, Mapa geologiczna Polski w skali 1:200000 ark. Częstochowa, wyd. B, Mapa geologiczna odkryta, bez utworów czwartorzędowych, PIG, Warszawa.
• Haisig J., Wilanowski J., Biernat S., Kaziuk H., Kotlicki S., 1979, Mapa geologiczna Polski w skali 1:200000 ark. Kluczbork, wyd. B, Mapa geologiczna odkryta, bez utworów czwartorzędowych, PIG, Warszawa.
• Jacobi R.D., 2002, Basement faults and seismicity in the Appalachian Basin of New York State, [w:] Fakunidy R.H., Jacobi R.D., Lewis C.F.M. (red.), Tectonophysics, Neotectonics and Seismicity in the Eastern Great Lakes Basin, t. 353, s. 75-113.
• Jaksa A., Szmidt A., 2008, Wpływ tektoniki dysjunktywnej na rozmieszczenie kemów na obszarze województwa łódzkiego w świetle analizy kartograficznej, [w:] Florek W., Kaczmarzyk J. (red.), Współczesne problemy geomorfologii, Landform Analysis, t. 9, Poznań, s. 146-191.
• Jaskulski M., 2008, Zaburzenia dysjunktywne w kemach regionu łódzkiego, maszynopis rozprawy doktorskiej, Łódź.
• Kłoda P., 1993, Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50000, ark. Rzeczyca, PIG, Warszawa.
• Maidment D.R., 2002, Arc Hydro. GIS for Water Resources, ESRI Press, Redlands.
• Makowska A., 1973, Mapa geologiczna Polski w skali 1:200000 ark. Skierniewice, wyd. B, Mapa geologiczna odkryta, bez utworów czwartorzędowych, PIG, Warszawa.
• Molewski P., 2007, Geotektoniczne i glacidynamiczne uwarunkowania wykształcenia plejstocenu Wysoczyzny Kujawskiej, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
• Piątkowski F., Rokocki J., Dmochowski J., Słupeczański B., 1961, Atlas kartowania form terenu Polski, PPWK, Warszawa.
• Piwocki M., 1980, Mapa geologiczna Polski w skali 1:200000 ark. Łódź, wyd. B, Mapa geologiczna odkryta, bez utworów czwartorzędowych, PIG, Warszawa.
• Placek A., 2008, Zastosowanie numerycznego modelu terenu w geomorfologii strukturalnej na przykładach z obszaru Sudetów, [w:] Florek W., Kaczmarzyk J. (red.), Współczesne problemy geomorfologii, Landform Analysis, t. 9, Poznań, s. 364-368.
• Rutkowski J., 1995, O strukturach kierunkowych i sposobach ich przedstawiania, [w:] Mycielska-Dowgiałło E., Rutkowski J., (red.), Badania osadów czwartorzędowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 204-220.
• Słowański W., Piechulska-Słowańska B., Gogołek W., 1995, Mapa geologiczna Polski w skali 1:200000 ark. Warszawa-Zachód, Polska Agencja Ekologiczna, Warszawa.
• Szmidt A., 2004, Wpływ podłoża mezozoicznego na rzeźbę w rejonie doliny Pilicy pomiędzy Inowłodzem a Nowym Miastem nad Pilicą, [w:] Sołtysik R. (red.), Czwartorzęd obszaru Polski na tle struktur starszego podłoża, Prace Instytutu Geografii Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach, nr 13, Kielce, s. 125-139
• Szmidt A., 2012,, Wpływ podłoża na rzeźbę i osady czwartorzędu na obszarze województwa łódzkiego w świetle wybranych metod GIS, maszynopis rozprawy doktorskiej, Łódź.
• Tomczyk A., Ewertowski M., 2009, Cyfrowe modele wysokościowe w geomorfologii - wprowadzenie, [w:] Zwoliński Z. (red.), GIS - platforma integracyjna geografii, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 67-87.
• Tyszkowski S., 2008, Badania rozwoju osuwisk w rejonie Świecia na podstawie materiałów fotogrametrycznych, [w:] Florek W., Kaczmarzyk J. (red.), Współczesne problemy geomorfologii, Landform Analysis, Vol. 9, Poznań, s. 385-389.
• Urbański J., 2008, GIS w badaniach przyrodniczych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.