Mechanizmy sprawowania kontroli w spółkach publicznych z udziałem Skarbu Państwa

• Autorzy: Agata Adamska

Warianty tytułu

Control Mechanisms in Public Companies with State Ownership

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Skarb Państwa jako akcjonariusz spółek publicznych nie tylko wykazuje się aktywnością w zakresie wykonywania uprawnień korporacyjnych wynikających z akcji, ale również stara się zapewnić sobie jak największą kontrolę nad spółkami, w których ma udziały. W artykule zawarte są wyniki analizy statutów wszystkich 23 spółek notowanych na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie, w których na koniec 2011 roku Skarb Państwa był akcjonariuszem notyfikowanym. Badania wykazały, że obok kontroli kapitałowej Skarb Państwa stosuje statutowe mechanizmy lewarowania kontroli, stanowiące odstępstwo od zasady proporcjonalności. Szczególnie często wykorzystuje górną granicę wykonywania prawa głosu, osobiste uprawnienia akcjonariusza, podwyższone progi większości głosów niezbędnej do podjęcia ważnych decyzji oraz kworum wymagane do ważności uchwał na walnym zgromadzeniu. Konfiguracja mechanizmów lewarowania kontroli w większości spółek kontrolowanych przez Skarb Państwa pozwala na dalsze znaczne zmniejszanie w przyszłości udziału kapitałowego tego akcjonariusza bez utraty przez niego kontroli nad tymi spółkami. Umożliwia to Skarbowi Państwa stopniowe uwalnianie kapitału poprzez sprzedaż akcji, co będzie mieć wpływ na cały rynek kapitałowy w Polsce. (abstrakt oryginalny)

EN

The State Treasury as a stockholder of public companies proves to be active not only concerning the execution of corporate rights resulting from shares, but it also attempts to ensure maximum control over such companies. The article contains results of the analysis of all 23 companies listed on the regulated market conducted by the Warsaw Stock Exchange, in which as of end of 2011 the State Treasury was a disclosed shareholder. The research has demonstrated that next to the capital control, the State Treasury uses statutory control enhancing mechanisms, which constitutes an exemption from the proportionality principle. Particularly frequently the following mechanisms are applied: voting cap, special rights for certain shareholders and supermajority provisions. The configuration of control enhancing mechanisms in the majority of the companies controlled by the State Treasury will allow further decreasing of the capital share of the State in the future, without losing control over such companies. That enables the State Treasury to gradually release the capital by selling the shares, which will have an impact on the whole capital market in Poland. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorstwo sektora publicznego; Skarb Państwa; Ład korporacyjny; Rada nadzorcza; Spółki publiczne

EN

Public sector enterprise; State Treasury; Corporate governance; Supervisory board; Public companies

• Czasopismo: Zarządzanie i Finanse
• Rocznik: 2013
• Numer: R. 11, nr 2, cz. 6
• Strony: 186--199

Twórcy

autor

Agata Adamska

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Adamska A. (2012), Mechanizmy lewarowania kontroli właścicielskiej w spółkach publicznych, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego" nr 690, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia Nr 51, Szczecin.
• "Ceduła Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie" (2011), nr 251(4717) z dnia 30.12.2011.
• Czerniawski R. (2009), Walne zgromadzenie spółki akcyjnej, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
• Davies M., Schlitzer B. (2008), The imprcticality of an international "one size fits all" corporate governance code of best practice, "Managerial Auditing Journal", vol. 23, no. 6.
• http://www.gpwinfostrefa.pl.
• La Porta R., Lopez-de-Silanes F., Shleifer A., Vishny R.W. (1997), Legal determinants of external finance, "Journal of Finance", vol. 52, no.3.
• Levine V. (1999), Law, finance, and economic growth, "Journal of Financial Intermediation", vol. 8, no. 1-2.
• Mayer C. (1995), Nadzór nad działalnością spółek w gospodarce rynkowej i gospodarce okresu transformacji [w:] W poszukiwaniu skutecznej rady czyli o kontroli spółek akcyjnych w gospodarce rynkowej, Hessel M. (red.), Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków.
• Report on the Proportionality Principle in the European Union, ISS Europe, ECGI, Shearman & Sterling, 2007, http://ec.europa.eu/internal_market/company/shareholders/indexb_en.htm, dostęp dnia 10.12.2009.
• Roczniki Giełdowe z lat 1992-2012, Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie.
• Rossouw G.J. (2009), The etics of corporate governance. Global convergence or divergence?, "Internal Journal of Law and Management", vol. 51, no. 1.
• Rudolf S. (2012), Analiza instytucjonalna nadzoru korporacyjnego [w:] Nadzór korporacyjny a stabilność sektora finansowego, Urbanek P. (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, Dz. U. Nr 184, poz. 1539 z późn. zm.
• Williamson O.E. (1998), Ekonomiczne instytucje kapitalizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.