Tradycja semiologiczna i analiza dyskursu w badaniach nad komunikowaniem

• Autorzy: Magdalena Parus

Warianty tytułu

Semiology and Discourse Analysis in Communication Studies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest prezentacja genezy zainteresowania badaniami nad dyskursem i analizą dyskursu we współczesnych naukach społecznych i humanistycznych, w tym również na obszarze badań nad komunikowaniem. Wyrosły one z tradycji krytycznej, opartej na paradygmacie krytycznym, którego ważnymi przedstawicielami byli badacze związani ze szkoła frankfurcką. Również strukturalizm (językoznawstwo strukturalne Ferdinanda de Saussure'a) i antropologia strukturalna (Claude Levi Strauss) oraz semiologiczne analizy kultury Rolanda Barthesa miały istotny wpływ na rozwój badań nad dyskursem. W artykule tym przedstawione zostały również cztery główne orientacje w badaniach nad dyskursem, a mianowicie: analiza dyskursu, etyka dyskursu, teoria dyskursu i kulturową analiza dyskursu. (abstrakt oryginalny)

EN

My aim is to present the origin of the interest in discourse analysis in the contemporary humanities, particularly in communication studies. This research field was greatly influenced by the critical theory established by Frankfurt School. Structuralism, that is Ferdinand de Saussure's structural linguistics, as well as Claude Lévi Strauss's structural anthropology and Roland Barthes's semiology also had a significant impact on discourse studies. In my article I will discuss four main orientations in discourse studies, that is: discourse analysis, discourse ethics, discourse theory and cultural discourse analysis. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Komunikowanie; Strukturalizm; Analiza dyskursu; Nauki społeczne; Nauki humanistyczne

EN

Communication; Structuralism; Discourse analysis; Social sciences; Humanistic sciences

• Czasopismo: Gospodarka, Rynek, Edukacja
• Rocznik: 2011
• Tom: 12
• Numer: nr 3
• Strony: 23--31

Twórcy

autor

Magdalena Parus

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

Bibliografia

• B. Dobek-Ostrowska, Nauka o komunikowaniu: paradygmaty, szkoły, teorie, [w:] B. Dobek-Ostrowska (red.), Nauka o komunikowaniu. Podstawowe orientacje teoretyczne, Wrocław 2001, s. 21-22.
• B. Dobek-Ostrowska, Komunikowanie polityczne i publiczne, Warszawa 2007, s. 20-89.
• S. Hall, Kodowanie i dekodowanie, "Przekazy i Opinie" 1987, nr 1-2, s. 58-72.
• D. Strinati, Wprowadzenie do kultury popularnej, Poznań 1995, s. 78.
• F. de Saussure, Kurs językoznawstwa ogólnego, Warszawa 2002.
• I. Niebał, Strukturalizm i semiologia a teoria krytyczna, [w:] B. Dobek-Ostrowska (red.), Nauka o komunikowaniu. Podstawowe orientacje teoretyczne, Wrocław 2001, s. 197-200.^ C. Levi-Strauss, Antropologia strukturalna, Warszawa 1970.
• J. Fiske, Wprowadzenie do badań nad komunikowaniem, Wrocław 1999, s. 62-63.
• E. Griffin, Podstawy komunikacji społecznej, Gdańsk 2003, s. 355.
• L. Taylor A. Willis, Medioznawstwo. Teksty, instytucje i odbiorcy, Kraków 2006, s. 19-28.
• R. Barthes, Mitologie, Warszawa 2000.
• N. Fairclough, Language and Power, London, New York 1989.
• T.A. van Dijk (red.), Dyskurs jako struktura i proces, Warszawa 2001, s. 7.
• R. Keller, A. Hirseland, W. Schneider, W. Viehöver, Zur Aktualität sozialwissenschaftlicher Diskursanalyse - Eine Einführung, [w:] R. Keller R. (red.), Handbuch Sozialwissenschaftliche Diskursanalyse, Opladen 2001, s. 7.
• M. Czyżewski, S. Kowalski, A. Piotrowski (red.), Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Kraków 1997.
• J. Habermas, Teoria działania komunikacyjnego, t. 1,Warszawa 1999, s. 89.
• M. Parus-Jaskułowska, Koncepcja sfery publicznej Jurgena Habermasa i jej zastosowanie we współczesnych badaniach nad komunikowaniem i mediami, "Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja" 2003, nr 2.
• E. Laclau, Dyskurs, [w:] R.E. Goodin, P. Pettit (red.), Przewodnik po współczesnej filozofii politycznej, Warszawa 1998, s. 560.
• J. Szacki, Historia myśli socjologicznej, Warszawa 2002, s. 905