Poglądy Stronnictwa Demokratycznego na rolę i miejsce Sejmu w systemie politycznym PRL (1944-1989)

• Autorzy: Krzysztof Gołata , Jerzy Krawulski
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wydarzenia z początku lat osiemdziesiątych zapoczątkowały nowy etap dyskusji na temat przyszłego kształtu polskiego systemu politycznego. Brak skutecznych reform politycznych oraz wynikające z tego nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu w latach siedemdziesiątych zrodziły zapotrzebowanie na teoretyczną refleksję na ten temat. Wydarzenia sierpniowe uwidoczniły potrzebę natychmiastowych wręcz zmian funkcjonowania instytucji politycznych oraz sposobach i metodach sprawowania władzy. Instytucją, wokół której zasad funkcjonowania toczy się szczególnie wiele dyskusji, jest parlament. Nie po raz pierwszy w naszej powojennej historii dyskutujemy o instytucjonalnych i funkcjonalnych gwarancjach nadających lub przywracających Sejmowi jego konstytucyjną pozycję w systemie politycznym. Poszukiwanie nowych metod działania parlamentu powoduje, iż dzisiaj często odwołujemy się do wcześniejszych dyskusji i zgłoszonych w ich trakcie propozycji zmian. Okazuje się, że wiele z tych postulatów jest w dalszym ciągu aktualnych. W dotychczasowej praktyce politycznej utarł się pogląd, że większość propozycji nowych rozwiązań instytucjonalnych i funkcjonalnych miała swoje źródło w dokumentach programowych PZPR. W artykule pragniemy zwrócić uwagę na niektóre - dotyczące Sejmu PRL - aspekty myśli politycznej Stronnictwa Demokratycznego. Przedmiotem analizy czynimy okres od I do XIV Kongresu Stronnictwa Demokratycznego i bazujemy przede wszystkim na jego dokumentach programowych. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

System polityczny; Programy partii politycznych; Partie polityczne; Polityka; Doktryny polityczne; Historia myśli politycznej

EN

Political system; Programs of political parties; Political parties; Politics; Political doctrine; History of political thought

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1991
• Numer: nr 196 Studia z nauk politycznych
• Strony: 20--36

Twórcy

autor

Krzysztof Gołata

autor

Jerzy Krawulski

Bibliografia

• Kuciński J., Sejm w poglądach iw praktyce politycznej PZPR (1948-1970). "Z Pola Walki", 1/74.
• Majchrzak St, Wpływ PZPR na działalność legislacyjną Sejmu PRL (1952-1980), Politechniki Poznańska, Rozprawy nr 125, Poznań, 1081.
• Kuciński J., Ustrojowo-polityczne koncepcje PZPR, 1948-1956, WSNS W-wa 1979.
• Grzybowski K., "Stalinizm" w socjalistycznym prawie konstytucyjnym, "Państwo i prawo" 7/1957.
• Ulicki W., Partia a Sejm w PRL, KAW W-wa 1980, s. 72.
• Kuciński J., Deformacje mechanizmu sprawowania władzy państwowej w Polsce Ludowej w: Źródła i charakter kryzysów społeczno-politycznych w Polsce, WSNS W-wa 1982.
• Sprawozdanie stenograficzne z posiedzenia Sejmu VIII kadencja, 5 posiedzenie z dn. 5.09.1980 r. tam. 47.
• Wróblewski A. N., O Sejmie delege ferenda. Państwo i Prawo nr 1/1981.
• Sejm - poszukiwanie tożsamości - dyskusja redakcyjna "Życie Warszawy", nr 72/81 z dn. 27.09.1981 r.
• Sprawozdanie z prac Komisji KC PZPR powołanej do wyjaśnienia przyczyn i przebiegu konfliktów społecznych w dziejach Polski Ludowej, "Nowe Drogi", Warszawa 1983.
• Jankowski K. B., Polityczno-ustrojowe aspekty programów PZPR, ZSL i SD (próba analizy porównawczej), Zeszyty Historyczno-Polityczne SD nr 2/1988.
• Winczorek P., Myśl polityczna Stronnictwa Demokratycznego w latach 1944-1974, "Studia Nauk Politycznych", 1976, nr 1(23).
• Winczorek P., Doktryna ustrojowa Stronnictwa Demokratycznego w latach 1944-1981 (2), Zeszyty Historyczno-Polityczne nr 3/85.
• Stronnictwo Demokratyczne w Polsce Ludowej. Wybór dokumentów z lat 1944-1949. Cz.I, W-wa 1968.
• Suchocka H., Poglądy Stronnictwa Demokratycznego na strukturę aparatu państwowego, w: Poglądy Stronnictwa Demokratycznego na państwo, W-wa 1980
• Janowski K. B., Demokracja socjalistyczna w koncepcjach polityczno-programowych PZPR, PWN Warszawa 1989.
• Uchwała Komitetu Politycznego Stronnictwa Demokratycznego w sprawie bieżących zadań SD, 23 lutego 1953 r. (w:) Wspólne cele. Wybór dokumentów i materiałów. Warszawa 1980.
• Stronnictwo Demokratyczne w Polsce Ludowej. Wybór dokumentów z lat 1950-1958. Cz. II, T. 1, Warszawa 1979.
• Stronnictwo Demokratyczne w PRL, Cz. II, T. 1.
• VI Plenum CK SD. 26 luty 1971 r. "Epoka", Warszawa 1971.
• Materiały na X Kongres Stronnictwa Demokratycznego, "Epoka" Warszawa 1976.
• XI Kongres Stronnictwa Demokratycznego, 7-9 luty 1976 r. "Epoka", Warszawa 1976.
• Dokumenty i materiały XII Kongresu Stronnictwa Demokratycznego, "Epoka", Warszawa 1981.
• Mikołajczuk S., Ustrojowo-polityczne koncepcje Stronnictwa Demokratycznego w latach osiemdziesiątych, Zeszyty Historyczno-Polityczne nr 3/1987.
• Materiały i dokumenty XIII Kongresu Stronnictwa Demokratycznego, "Epoka", Warszawa 1985.
• Tezy do dyskusji Przed XIV Kongresem Stronnictwa Demokratycznego, "Kurier Polski", nr 88, z dn. 09. 1988 r.
• Stanowisko III Konferencji Ideologicznej Stronnictwa Demokratycznego, maszynopis powielony, Warszawa 1989.
• Wstępny projekt Programu Stronnictwa Demokratycznego, "Epoka", Wwa 1989, s. 9-10.
• Deklaracja Stronnictwa Demokratycznego, Tygodnik Demokratyczny nr 19/89 z 7.05. 1989 r.