Gospodarka centralnie kierowana i gospodarka rynkowa. Odwrotność struktur gospodarczych

• Autorzy: Władysław Balicki , Barbara Ptaszyńska

Warianty tytułu

A Centrally Planned Economy and the Market Economy. The Structure Reverse

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W gospodarce centralnie planowanej motywem podejmowania decyzji jest wykonanie narzuconego przez centrum planu. Jest ona nastawiona na maksymalizację popytu i minimalizację podaży. Chroniczna przewaga popytu nad podażą stała się najbardziej charakterystycznym zjawiskiem tej gospodarki. Władze, działając pod presją nierównowagi popytowej, najintensywniej inwestują w te ogniwa, w których jest ona największa, czyli w ogniwa produkujące dobra wyjściowe. Utrwala się swoista struktura w kształcie piramidy o rozbudowanych działach surowcowych, a niedoinwestowanych finalnych. Odwrotna tendencja obserwowana jest w gospodarce rynkowej. Ponieważ motywem decyzji pozostaje zysk, jest ona podporządkowana relacji nakład - efekt, czego rezultatem jest permanentne obniżanie popytu na dobra surowcowe i pośrednie oraz utrwalenie się struktury o rozbudowanych działach finalnych i niedoinwestowanych surowcowych.(abstrakt oryginalny)

EN

In the centrally planned economy a motive for decision making is executing the plan imposed by the government authority. It is oriented towards maximizing demand and minimizing supply. The significant excess demand became the most distinctive phenomenon for that economy. Authorities, which work under pressure because of demand imbalance, invest heavily into those assets which are the most profitable, namely in those producing output goods. A specific pyramid-shaped structure is being established with extended activities of raw materials but with final underinvestment. A reverse trend is observed in the market economy. A motive for decision making is profit. Therefore, it is subject to circulation/ effect relation, which results in continuous demand reduction for raw material goods and the structure of both extended final activities and underinvested raw material is becoming more established.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarka rynkowa; Planowanie centralne; Struktura gospodarcza; Asymetria informacji

EN

Market economy; Central planning; Economic structure; Information asymmetry

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 43 Makroekonomiczne analizy porównawcze ; Macroeconomic Comparative Studies
• Strony: 11--20

Twórcy

autor

Władysław Balicki

• Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu

autor

Barbara Ptaszyńska

• Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu

Bibliografia

• Balicki W., Instytucjonalne i funkcjonalne źródła nierównowagi popytowej w nieparametrycznym systemie zarządzania, cz. 2: Zarys teorii nierównowagi popytowej, Instytut Planowania, Warszawa 1979.
• Balicki W., Makroekonomia, Wyd. WSB, Poznań 1998.
• Balicki W., Nierównowaga popytowa jako data zasadnicza, Instytut Planowania, Warszawa 1979.
• Góra M., Nieproduktywne zatrudnienie w gospodarkach Europy Wschodniej, w: Rynek pracy w trakcie transformacji systemowej w Polsce, red. U. Sztanderska, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1992.
• Kornai J., Niedobór w gospodarce, PWE, Warszawa 1985.
• Ptaszyńska B., Transformacja systemowa a transformacyjne bezrobocie strukturalne w Polsce, Wyd. WSB, Poznań 2006.
• Rocznik statystyczny 1967, GUS, Warszawa 1967.