Ekonomia dedukcyjna i empiryczna. Dwie filozofie i dwa programy badawcze

• Autorzy: Adam Glapiński
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wydaje się obecnie, z perspektywy początków XXI wieku, że jakiś ostateczny i stabilny kompromis metodologiczny między dwoma głównymi nurtami myśli ekonomicznej, ekonomią pozytywistyczno-dedukcyjną i historyczstyczno-empiryczną, jest - pomimo wielkich osiągnięć teoretycznych Webera i Schumpetera idących w tym kierunku - niemożliwy. Nadal niemożliwe okazuje się znalezienie adekwatnego metodologicznie rozwiązania pośredniego, które by w równym stopniu satysfakcjonowało obie strony sporu o program badawczy ekonomii. Nie znaleziono też, jak dotąd, przekonującej, ostatecznej odpowiedzi na bardziej ogólne pytanie - czy istnieje w ogóle jakaś droga do większej jedności metodologicznej współczesnej ekonomii, czy też jej trwała dezintegracja wynika nieuchronnie, bo organicznie, ze złożonego charakteru przedmiotu jej badania. Historia rozwoju myśli ekonomicznej wskazuje na to, że pluralizm metodologiczny i światopoglądowy w ekonomii, a szczególnie w makroekonomii, jest naturalny i niezbędny dla jej rozwoju21. Tym bardziej jednak rzeczą bezwzględnie konieczną jest jeszcze bardziej klarowne oddzielenie w tej nauce - na ile jest to już dzisiaj możliwe - ukrytego wartościowania, ideologii i metafizyki od rozważać analitycznych. Rozdzielenie takie nie powinno jednak jednocześnie nadmiernie zawężać przedmiotu nauki ekonomii, co mogłoby podważać jej status nauki społecznej. Chodzi nie o to, by z wypowiedzi ekonomistów i z dorobku szkół i kierunków myśli ekonomicznej wyeliminować w ogóle sferę wartości i parametrów społecznych oraz kulturowych, ani aby ograniczać sztucznie sferę naturalnych zainteresować ekonomistów. Chodzi o to, aby uczynić ekonomię jeszcze bardziej świadomą granicy między badaniem, a wartościowaniem i aby ekonomiści byli bardziej otwarci na pluralistyczny charakter swej dyscypliny, to znaczy przyjmowali narastające bogactwo kierunków i ujęć teoretycznych jako widomy objaw nie zacofania, a rozwoju tej nauki. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Austriacka szkoła ekonomii; Ordoliberalizm; Ekonomia neoklasyczna

EN

Austrian School; Ordoliberalism; Neoclassical economy

• Czasopismo: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2005
• Numer: z. 54
• Strony: 105--120

Twórcy

autor

Adam Glapiński

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Alchian A.A., Allen W.R., University Economics. Elements of Inquiry, Wadsworth Publishing Company, Belmont, Cal. 1972
• Baumol W., Blinder A., Economics. Principles and Policy, Harcourt Brace Jovanovich, San Diego 1988.
• Begg D., Fischer S., Dornbusch R., Ekonomia, t. 1, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1993.
• Boulding K.E., Economic Analysis, vol. I, Harper & Row, New York 1966.
• Chodorowski J., Definicje w systemach ekonomicznych, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1974.
• Eggertsson T., Economic Behavior and Institutions, Cambridge University Press, New York 1990.
• Engels F., Anty-Duehring. Pan Eugeniusz Duehring dokonuje przewrotu w nauce, Książka i Wiedza, Warszawa 1949
• Gide K., Zasady ekonomii politycznej, Fiszer i Majewski, Księgarnia Uniwersytecka, Poznań 1929
• Gloria-Palermo S., Schumpeter and the Old Austrian School. Interpretations and Influences, w: R. Arena, C. Dangel-Hagnauer, The Contribution of Joseph Schumpeter to Economics, Routledge, New York 2002
• Hockuba Z., Nowa ekonomia instytucjonalna - czy zdominuje nasze myślenie w rozpoczynającym się stuleciu?, Agencja INTERART - TAL, Warszawa 2001.
• Kamerschen D. R., McKenzie R. B., Nardinelli C., Ekonomia, Fundacja Gospodarcza NSZZ "Solidarność", Gdańsk 1991.
• Knight F.H., "Co jest prawdą" w ekonomii?, w: J. Grosfeld, red., Ponad ekonomią, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1985.
• Lange O., Ekonomia polityczna, t. 1, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1967.
• McConnell C.R., Economics. Principles, Problems, and Policies, McGraw-Hill, New York 1987
• Marshall A., Zasady ekonomiki, t. 1, Wydawnictwo M. Arcta, Warszawa 1925.
• Mayer T., Prawda kontra precyzja w ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
• McConnell C. R., Economics. Principles, Problems, and Policies, McGraw-Hill, New York 1987.
• Mill J. St., Zasady ekonomii politycznej i niektóre jej zastosowania do filozofii społecznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1965
• Myrdal G., Znaczenie i wartość ekonomii instytucjonalnej, w: Dopfer K., red., Ekonomia w przyszłości, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982.
• Ricardo D., Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1957.
• Robbins L., An Essay on the Nature and Significance of Economic Science, Macmillan, London 1937.
• Robinson J., Herezje ekonomiczne, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1973
• Samuelson P. A., Nordhaus W. D., Ekonomia 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
• Say J.B., Traktat o ekonomii politycznej czyli prosty wykład sposobu, w jaki się tworzą, rozdzielają i spożywają bogactwa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1960
• Schumpeter J.A., History of Economic Analysis, Routledge, London 1994.
• Simonde de Sismondi J.C.L., Nowe zasady ekonomii politycznej czyli o bogactwie i jego stosunku do ludności, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1955
• Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1954.
• Snowdon B., Vane H., Wynarczyk P., Współczesne nurty teorii makroekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998
• Strauss L., Prawo naturalne w świetle historii, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969
• Ulmer M. J., Economics. Theory and Practics, Houghton Mifflin Company, Boston 1965.
• Woo H., What's Wrong with Formalization in Economics?, Victoria Press, Newark, California 1986.