The Demographic Changes in Poland in the Core - Periphery Layout During the Period of the Systemic Transformation

• Autorzy: Maciej Tarkowski
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The systemic transformation has contributed to far-reaching changes in processes shaping the demographic situation of the Polish society. These changes had their clear spatial dimensions. In the years 1994-2003 an increase in population figures of centres and a decrease in the population size of peripheral areas were observed. Although average changes were not big, counteracting tendencies in the two mentioned types of areas prove that there is ongoing polarization of places where the population tends to concentrate. Migrations of population stimulated the process of polarization. According to the analysis migrations shifted inhabitants from peripheral areas to centres. As a result, the concentration of the population in centres understood as daily urban systems rose. It should be made clear that the demographic situation in particular central and peripheral areas was differentiated. The differentiation of centres was connected with their rank in the hierarchy of the settlement system. In general, this regularity resulted in the existence of bigger average absolute increments of population in the centres of high hierarchic status. Consequently, such centres' predomination continued to grow bringing about more advantages of scale and agglomeration. The analyses carried out in the course of research work showed, in statistical terms, lack of relationships between the demographic situation of centres and peripheral areas that surround them. The advancement of the systemic transformation affected the demographic situation of socio-economic centres. In turn, historical conditions played the decisive role in shaping the demographic situation in peripheral areas. If we assume that falling natural increase and rising positive net migration form in Polish conditions at least an indirect demographic measure of the advancement of the systemic transformation, then it is reasonable to say that the greatest differentiation related to this process took place on the axis centres - peripheral areas. (original abstract)

Słowa kluczowe

EN

Urbanisation; Systemic transformation; Demographic process; Demography

PL

Urbanizacja; Przekształcenia systemowe; Procesy demograficzne; Demografia

• Czasopismo: Bulletin of Geography. Socio-economic Series
• Rocznik: 2006
• Numer: No. 5
• Strony: 33--49

Twórcy

autor

Maciej Tarkowski

• University of Gdansk, Poland

Bibliografia

• Czyż, T. 2002: Zróżnicowanie regionalne Polski w układzie nowych województw, Czyż, T. (ed.) Zróżnicowanie społeczno-gospodarcze w nowym układzie terytorialnym Polski, Biuletyn KPZK, Warszawa, nr 197, p. 7-36.
• Domański, B. 2001: Kapitał zagraniczny w przemyśle Polski, Uniwersytet Jagielloński, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Kraków, pp. 521.
• Domański, B. 2004: Nowe międzynarodowe relacje Polski w świetle handlu zagranicz-nego i napływu kapitału zagranicznego, (typescript in:) Zakład Rozwoju Regional-nego Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków, pp. 21.
• Dzun, W. 2005: Państwowe gospodarstwa rolne w procesie przemian systemowych w Polsce, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa, pp. 350.
• Gawlikowska-Hueckel, K., Umiński, S. 2000: Ocena konkurencyjności województw, Polska Regionów, nr 12, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk, pp. 65.
• Gorzelak, G. 2004: Szanse polskich regionów w konkurencyjnej otwartej gospodarce, (typescript in:) Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych UW, Warszawa, pp. 32.
• Kleer, J. 2003: Drogi do gospodarki rynkowej. Na marginesie doświadczeń transfor-macyjnych w Niemczech Wschodnich, Polsce i Rosji, Wydawnictwo Naukowe "Scholar", Warszawa, pp. 221.
• Korcelli, P. 2004: Zmiany systemu osadniczego Polski na tle przemian demograficznych (typescript in:) Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa, pp. 25.
• Kotowska, I. E. 1998: Teoria drugiego przejścia demograficznego a przemiany demo-graficzne w Polsce w latach 1990. Studia Demograficzne, Nr 4, Polska Akademia Nauk, Warszawa, p. 3-36.
• Rykiel, Z. 1998: Transformacja ustrojowa a przeobrażenia struktur regionalnych w Pol-sce. Studia Geograficzne, nr LXIX, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, p. 15-35
• Rykiel, Z. 2002: Koncepcje i delimitacje wielkomiejskich form osadniczych w Polsce [in:] Jażdżewska I. (ed.) Współczesne formy osadnictwa miejskiego i ich przemiany, Uniwersytet Łódzki, Łódź, p. 9-20.
• Tarkowski, M. 2005: Dzienny system miejski jako metropolitalny system statystyczny - propozycja delimitacji. Markowski, T. (ed.) Planowanie i zarządzanie w obszarach metropolitalnych, Biuletyn KPZK, nr 221, Warszawa, p. 95-104.