Rozwój termodynamiki a entropijność systemów społeczno-ekonomicznych

• Autorzy: Stanisław Czaja

Warianty tytułu

Development of Thermodynamics and Entropy of Social-Economic Systems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Powyższe zestawienie wybranych konsekwencji rozwoju współczesnej termodynamiki dla nowego sposobu rozumienia związków między gospodarką i społeczeństwem z jednej strony, a środowiskiem przyrodniczym z drugiej może stanowić punkt wyjścia rozszerzonej interpretacji entropijności systemów społeczno-ekonomicznych. Konsekwencje te dotyczą nie tylko rozwoju nauk ekonomicznych, ale również dyscyplin rozwijających się na pograniczu, o interdyscyplinarnym charakterze, takich jak na przykład ekonomia środowiskowa. Niosą również określone konsekwencje dla implementacyjnych aspektów rozwoju poszczególnych nauk. Pozostają bowiem w ścisłym związku z koncepcją racjonalności postępowania człowieka, a poprzez nią z rachunkiem ekonomicznym. Można mieć jednak nadzieję, ze konsekwencje rozwoju nauk przyrodniczych (zwłaszcza fizyki, termodynamiki biologii), metodologii nauk czy filozofii nie pozostaną poza obszarem zainteresowania nauk ekonomicznych czy ekonomiczno-ekologicznych. W takim bowiem przypadku oznaczać to będzie pogłębiającą się nieadekwatność ich teorii i twierdzeń do otaczającej rzeczywistości, dogmatyzację metod badawczych i brak koherentności z osiągnięciami nauk przyrodniczych.(fragment tekstu)

EN

The paper presents some consequences of development of thermodynamics towards the new way of interpreting links between economy, nation and natural environment. They include such epistomological and methodological dilemmas as reversion fate, fortuity) stochastism, determinism, stability or transitoriness. These problems are interpreted in term of entropy of social-economic systems and entropy s position in the development of economic sciences, especially those between economics and ecology.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Entropia; System społeczno-ekonomiczny; Teoria ekonomii; Chaos deterministyczny; Filozofia przyrody; Fizyka

EN

Entropy; Social economic system; Economic theory; Deterministic chaos; Philosophy of nature; Physics

• Czasopismo: Ekonomia i Środowisko
• Rocznik: 1996
• Numer: nr 1-2 (8-9)
• Strony: 7--22

Twórcy

autor

Stanisław Czaja

• Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu

Bibliografia

• I. Prigogine, G. Nicolis, A. Babloyantz: Thermodynamics of Evolution, "Physics Today", November 1972, vol. 25, s. 23-28.
• M. Harrison: Entropy Concepts in Physics [w:] Entropy and Information in Science and Philosophy, Amsterdam 1975, s. 41-59.
• B. Gal-Or: Philosophical Problems in Thermodynamics [w:] Entropy and Information in Science and Philosophy. Pod red. L. Kubat, J. Zeman, Amsterdam 1975, s. 211-230.
• I. Szumilewicz: Entropy Concept in Philosophy [w:] Entropy and Information in Science and Philosophy. Pod red. L. Kubat, J. Zeman, Amsterdam 1975, s. 231-244.
• N. Wiener: Cybernetyka czyli sterowanie i komunikacja w zwierzęciu i maszynie Warszawa 1971, s. 59.
• G. Nicolis, I. Prigogine: Self-Organisation in Non-Equilibrium Systems, New York 1977.
• R. Domański: Systemy ekologiczno-ekonomiczne. Modelowanie współzależności i rozwoju. Warszawa 1992, s. 97
• A. Strzałkowski: Z najnowszych osiągnięć fizyki. Od symetrii w fizyce do unifikacji sił przyrody, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1985, s. 4-12.
• M. Tempczyk: Świat harmonii i chaosu, Warszawa 1995, s. 209.
• I. Prigogine: From Being to Becoming: Time and Complexity in the Physical Sciences, New York 1980.
• F. Capra: Punkt zwrotny. Warszawa 1987.
• J. Pajestka: Prolegomena globalnej racjonalności człowieka, Warszawa 1990, s. 59.
• M. Faber, J. Proops: Evolution, Time, Production and the Environment, Berlin-New York 1994, s. 59-103.
• B. Kamiński, M. Okólski: Racjonalność systemów społeczno-ekonomicznych w świetle prawa entropii. W: Racjonalność gospodarowania w socjalizmie. Red. B. Kamiński, A. Łukaszewicz. PWE, Warszawa 1980, s. 311-312