Charakterystyka sektorów deficytowych i nadwyżkowych na rynku pracy województwa śląskiego

• Autorzy: Jacek Petryszyn

Warianty tytułu

Characteristics of Deficit and Surplus Sectors of the Labour Market in the Silesian Province

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W opracowaniu podjęto temat sektorów deficytowych i nadwyżkowych na rynku pracy w województwie śląskim. Zasadniczym celem badania była charakterystyka obecnego stanu elementarnych grup zawodów ze względu na ich deficytowość lub nadwyżkowość. Ocenę sektorową przeprowadzono w oparciu o grupy elementarne, ustalone w aktualnej klasyfikacji zawodów na potrzeby rynku pracy. W badaniu przyjęto dynamiczne ujęcie problemu przez analizę wskaźników intensywności deficytu (nadwyżki) i salda ruchu bezrobotnych dla grup elementarnych w kilku kolejnych półroczach. Analiza sektorowa wykazała, iż większość grup elementarnych cechowała się nadwyżkowymi wartościami wskaźnika intensywności oraz głównie dodatnimi saldami ruchu bezrobotnych w całym okresie badawczym. Uzyskane wyniki świadczą o istnieniu zdecydowanej przewagi liczebnej sektorów nadwyżkowych. Jako istotny sektor deficytowy zaznaczyła się grupa lekarzy specjalistów. Najliczniejsze sektory deficytowe wystąpiły w grupie wielkiej robotników przemysłowych i rzemieślników. Nadwyżkowość większości analizowanych grup elementarnych i niekorzystne tendencje na rynku pracy umożliwiły wskazanie dużej liczby sektorów szczególnie nadwyżkowych. Instytucje odpowiedzialne za poprawę sytuacji na rynku pracy powinny zatem w większym stopniu skupić się na przekwalifikowaniu pracowników z tych sektorów i stworzeniu warunków do rozwoju przedsiębiorczości młodych ludzi. (abstrakt oryginalny)

EN

The study examines the deficit and surplus sectors in the labour market in the Silesian province. The primary objective of this study was to characterize the current situation of the elementary occupational groups with respect to their scarcity or surpluses. The evaluation was conducted based on the sector of elementary groups established in the current classification of occupations in the labour market needs. The study adopted a dynamic approach to the problem by analysing the intensity of deficit (surplus) and the balance of the unemployed movement for elementary groups in several consecutive half-year periods. A sectorial analysis showed that the majority of elementary groups was characterized by excess intensity index values, and mostly positive balances of the unemployed movement throughout the researched period. The results indicate the existence of a vast superiority of surplus sectors. The group of medical specialists is emphasized as an important deficit sector. The largest deficit sectors occur within the large group of industrial workers and craftsmen. The surpluses in most of the analysed elementary groups and unfavourable labour market trends allowed for the indication of a large number of particularly surplus sectors. The institutions responsible for the improvement of the labour market should increasingly focus on retraining workers in these sectors and creating conditions for the development of young people's entrepreneurship. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorczość; Zawody deficytowe; Zawody nadwyżkowe; Rynek pracy; Potrzeby rynku

EN

Entrepreneurship; Deficit professions; Excess professions; Labour market; Market needs

• Czasopismo: Przedsiębiorczość - Edukacja
• Rocznik: 2014
• Tom: 10 Rola przedsiębiorczości w rozwoju firm i układów przestrzennych
• Strony: 244--256

Twórcy

autor

Jacek Petryszyn

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Borowiec, M. (2011). Rola edukacji w procesach globalizacji. Przedsiębiorczość - Edukacja, 7, 296-307.
• Borowiec, M., Rachwał, T. (2011). Kształtowanie postaw przedsiębiorczych na lekcjach geografii wyzwaniem edukacyjnym w procesach globalizacji. Przedsiębiorczość - Edukacja, 7, 321-332.
• Brezdeń, P., Górecka, S., Tomczak, P. (2012). Edukacja i rynek pracy Dolnego Śląska na tle uwarunkowań demograficznych. Wrocław: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Długosz, Z., Biały, S. (2011). Studia w zakresie turystyki na tle szkolnictwa wyższego w kraju. Przedsiębiorczość - Edukacja, 7, 347-360.
• Kabaj, M. (1996). Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych (MZDiN) oraz Trójstronne Umowy Szkoleniowe (TUS). Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
• Kabaj, M. (2004). Strategie i programy przeciwdziałania bezrobociu w Unii Europejskiej i w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Kiecka-Niechajowicz, T. (red.). (2012). Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie śląskim w 2011 roku. Katowice: Wojewódzki Urząd Pracy.
• Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. (2010). Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
• Kotlorz, D. (red.). (2006). Śląski rynek pracy w procesie transformacji polskiej gospodarki. Katowice: Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa.
• Marszowski, R. (2004). Analiza rynku pracy. W: A.S. Barczak, K. Tausz (red.), Śląski rynek pracy. Analiza wielowymiarowa. Katowice - Warszawa: Wydawnictwo GIG, PWE, 135-146.
• Muster, R. (2007). Wykorzystanie metodologii wyodrębniania zawodów deficytowych i nadwyżkowych w działalności publicznych służb zatrudnienia. Humanizacja Pracy, 237-238 (3-4), 111-124.
• Muster, R. (2008). Diagnoza kierunków rozwoju rynku pracy w Rudzie Śląskiej. Ruda Śląska: Powiatowy Urząd Pracy.
• Muster, R. (2009). Rynek pracy województwa śląskiego - stan obecny oraz trendy zmian. Studia Socjologiczne, 195 (4), 191-211.
• Muster, R. (2011). Procesy zachodzące na rynku pracy województwa śląskiego w okresie transformacji w perspektywie socjologicznej. W: U. Swadźba (red.), 20 lat transformacji w aspekcie regionalnym. Śląsk. Refleksje socjologów. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 51-88.
• Sitek, S., Runge, J., Kłosowski, F., Runge, A., Petryszyn, J., Pytel, S., Spórna, T., Kurpanik, M., Zuzańska-Żyśko, E. (2013). Społeczno-gospodarcze i przestrzenne kierunki zmian regionalnego oraz lokalnych rynków pracy województwa śląskiego. Sosnowiec: Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego.
• Zioło, Z. (2012). Miejsce przedsiębiorczości w edukacji. Przedsiębiorczość - Edukacja, 8, 10-23.