Systemowe zabezpieczenie ryzyka na przykładzie rynku ubezpieczeń i funduszy emerytalnych

• Autorzy: Tomasz Bernat , Jadwiga Wawer-Bernat
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Omówione w artykule rynki finansowe: funduszy emerytalnych i ubezpieczeń są do siebie w wielu aspektach bardzo podobne. Zastosowano w nich zbliżone rozwiązania prawne - zabezpieczenie systemowe, chroniące ich uczestników przed skutkami niepomyślnych zdarzeń gospodarczych dotykających podmioty obsługujące te rynki. Tabela 2 prezentuje podstawowe zabezpieczenia systemowe jakie ustawodawca wprowadził na rynku funduszy emerytalnych i rynku ubezpieczeń. Wynika z niej, że w większości zabezpieczenia są jednakowe, z tym, iż rynek funduszy emerytalnych jest regulowany znacznie szerzej. Dotyczy to w szczególności gwarancji państwowych. Posiadają je fundusze emerytalne. Taki zapis ustawowy powoduje, iż uczestnicy 11 filara emerytalnego mogą być całkowicie spokojni o wypłatę świadczeń emerytalnych. Jedynym problemem jest ich wysokość. Podobnie uregulowana jest kwestia wyrównywania zyskowności. Ze względu na długoterminowy charakter oszczędności i ich późniejsze wykorzystanie (środki niezbędne do życia) konieczne jest zagwarantowanie minimalnego poziomu świadczeń. Mechanizmu tego nie ma na rynku ubezpieczeń. Do powyższych kwestii dochodzi jeszcze jedna nie wspomniana w pracy-konkurencja. W obu przypadkach ustawodawca zrezygnował z tworzenia monopoli skutkiem czego na rynkach tych ona występuje. Co prawda są to rynki oligopolistyczne, jednak poszczególne podmioty rywalizują ze sobą doprowadzając do wysokiego poziomu świadczonych usług (przynajmniej teoretycznie) oraz obniżenia poziomu składki. Jest to także ważne zabezpieczenie powodujące wyeliminowanie najsłabszych (i najgorszych) firm na korzyść najlepiej funkcjonujących. Zabezpieczenia systemowe rynków choć stanowią wyraźne zaprzeczenie wolnego rynku - nieregulowanego stanowią ważny element bezpieczeństwa, wpływający zarówno na trwałość rynku, jego wysoką jakość, jak i na lepsze zabezpieczenie najsłabszych na nim podmiotów - konsumentów. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Ubezpieczenia; Ubezpieczenia emerytalne; Fundusze emerytalne; Rynek ubezpieczeniowy; Rynki finansowe

EN

Insurances; Pension insurance; Pension funds; Insurance market; Financial markets

• Czasopismo: Raporty. Opracowania. Referaty / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 2002
• Numer: nr 21 Trzy wymiary polityki transformacyjnej: wybrane zagadnienia
• Strony: 57--68

Twórcy

autor

Tomasz Bernat

autor

Jadwiga Wawer-Bernat

Bibliografia

• Vademecum ubezpieczeń gospodarczych, redakcja T. Sangowski, SAGA Printing, Poznań 2000, s. 50-53.
• Krawczyk K., OC z odpowiedzialną kalkulacją, Gazeta Ubezpieczeniowa nr 14/2001, s. 20.
• Bagnowska K., Trudne początki nowego systemu, w: !00%ubezpieczeń. nr 22/23, Sto procent. Warszawa 1999, s 8.
• Hadyniak B., Monkiewicz J., Fundusze emerytalne II filar, Poltext, Warszawa 1999, s. 28-29.
• Ustawa z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. Dz. U. nr 139, poz 934, art 29.
• Hadyniak B., Monkiewicz J., Fundusze emerytalne II filar.
• Olszewski J., Fundusze emerytalne filar II i III, 1NFOR, Warszawa 1999, s 22-23.
• Polityka inwestycyjna Otwartych Funduszy Emerytalnych, Biuletyn Miesięczny UNFE nr 1. Warszawa 2001.
• T. Karoń T., Zasady funkcjonowania chilijskiego systemu emerytalnego. Przegląd Ubezpieczeń Społecznych i Gospodarczych nr 9/1998 s. 10-11.
• Chróścicki A., Fundusze inwestycyjne i emerytalne. Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 1998. s. 231- 233.
• Ustawa z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej, Dz. U. nr 59, poz 344 z późniejszymi zmianami
• Zarządzanie ryzykiem w ubezpieczeniach, Redakcja W. Ronka-Chmielowiec, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. O. Langego we Wrocławiu, Wrocław 2000, s. 148.
• Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. Dz. U. nr 16, poz 93 z późniejszymi zmianami, art. 805-834.