Wpływ podatków i kapitału ludzkiego na wzrost gospodarczy na przykładzie Polski

• Autorzy: Michał Konopczyński

Warianty tytułu

The Effect of Taxation and Human Capital on Economic Growth in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autor bada - za pomocą modelu ekonometrycznego - zależności między stawkami podatków oraz prywatnymi i publicznymi wydatkami na edukację a stopą wzrostu PKB w długim okresie. Wykazuje, że podatki dochodowe i konsumpcyjne ograniczają wzrost gospodarczy, przy czym podatki dochodowe bardziej niż konsumpcyjne. Na podstawie danych o gospodarce Polski w latach 2000-2011 autor wykazuje, że wzrost gospodarczy w Polsce był oparty głównie na bardzo szybkim wzroście zasobu kapitału ludzkiego (w tempie 5% rocznie), a dopiero w drugiej kolejności na akumulacji kapitału produkcyjnego (2,7% rocznie). Następnie autor przeprowadza symulacje pokazujące prawdopodobne efekty obniżenia poszczególnych rodzajów podatków. Redukcja głównych stawek podatkowych o 5 punktów procentowych zwiększyłaby stopę wzrostu PKB o 0,3 punktu procentowego, co dałoby po 30 latach skumulowany efekt w postaci o 9% wyższego PKB. Byłoby to równoznaczne ze zmniejszeniem obciążenia gospodarki podatkami z obecnych 33% do 26% PKB. Zauważalne przyspieszenie wzrostu gospodarczego można też osiągnąć zachowując łączne wpływy podatkowe w dotychczasowej wysokości poprzez zmianę struktury podatków, tzn. poprzez podniesienie opodatkowania konsumpcji i odpowiednie obniżenie podatków dochodowych. Kluczowe znaczenie dla tempa wzrostu gospodarczego ma poziom inwestycji w kapitał ludzki (wydatki na edukację). Trwałe zwiększenie nakładów na edukację o 1% PKB wywarłoby podobny efekt jak obniżenie stawek wszystkich podatków o 5 p.p. - tempo wzrostu PKB wzrosłoby o około 0,3 p.p. Nie ma przy tym większego znaczenia, czy dodatkowe pieniądze na edukację pochodzą z ograniczenia konsumpcji publicznej, czy prywatnej. (abstrakt oryginalny)

EN

The author analyzes - with help of an econometric model - the relationship between tax rates and private and public expenditure on education and the GDP growth rate in the long run. He proves that income and consumption taxes hamper economic growth and the negative effect of taxation in stronger in case of consumption (expenditure) taxes. Using data on the Polish economy for the period 2000-2011, he proves that economic growth in Poland over the period was mainly based on a rapid increase in human capital (at a rate of 5% per year), with a less significance of capital accumulation (which rose 2,7% a year). Next, the author presents some simulations showing the probable effects of the reduction of various tax rates. Cutting the main tax rates by 5 p.p. would increase the GDP growth rate by 0.3 p.p., which could result in a GDP level higher by 9% after 50 years; this would be tantamount to the reduction of the tax burden imposed on the economy from 33% of GDP at present to 26% of GDP in the future. A considerable acceleration of economic growth can also be achieved with the current amount of total tax revenue, by changing the structure of taxation, i.e. by increasing expenditure taxes and decreasing income taxes. Of crucial importance for the rate of economic growth is the level of investment outlays for human capital (expenditure on education). A permanent increase in educational spending by 1% of GDP would give a similar growth effect as the decrease in all taxes by 5 p.p.: the GDP growth rate would rise by ca. 0.3 p.p. It is not so important whether the additional funds spent on education come from reducing public consumption or from cutting private consumption. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Opodatkowanie; Kapitał ludzki; Wzrost gospodarczy; Stawki podatkowe

EN

Taxation; Human capital; Economic growth; Tax rates

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 6
• Strony: 819--841

Twórcy

autor

Michał Konopczyński

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Acemoglu D., Introduction to Modern Economic Growth, Princeton University Press, Princeton 2008.
• Angelopoulos K., Economides G., Kammas P., Tax-spending Policies and Economic Growth: Theoretical Predictions and Evidence from the OECD, "European Journal of Political Economy" 2007, nr 4.
• Arrazola M., de Hevia J., More on the Estimation of the Human Capital Depreciation Rate, "Applied Economics Letters" 2004, nr 3.
• Barro R., Sala-i-Martin X., Economic Growth, wyd. 2, MIT Press, Cambridge 1995.
• Cichy K., Kapitał ludzki i postęp techniczny jako determinanty wzrostu Gospodarczego, Wyd. Instytut Wiedzy i Innowacji, Warszawa 2008.
• Dhont T., Heylen F., Employment and Growth in Europe and the US - the Role of Fiscal Policy Composition, "Oxford Economic Papers" 2009, nr 61.
• Elmendorf D.W., Mankiw N.G., Government Debt, NBER Working Paper 6470, 1998.
• Eurostat, Taxation Trends in the European Union - Data for the E'U Member States, Iceland and Norway, Luxembourg 2010.
• Gordon K., Tchilinguirian H., Marginal Effective Tax Rates on Physical, Human and R&D Capital, OECD Working Paper ECO/WKP(98)12, OECD, Paris 1998.
• Heckman J.J., Jacobs B., Policies to Create and Destroy Human Capital in Europe, NBER Working Paper 15742, 2010.
• Konopczyński M., Wpływ opodatkowania na wzrost gospodarczy, "Ekonomista" 2012, nr 6.
• Lee Y., Gordon R., Tax Structure and Economic Growth, "Journal of Public Economics" 2005, nr 5-6.
• Mankiw G.N., Romer D., Weil D., A Contribution to the Empirics of Economic Growth, "Quarterly Journal of Economics" 1992, nr 2.
• Manuelli R., Seshadri A., Human Capital and the Wealth of Nations, 2005 Meeting Papers 56, Society for Economic Dynamics 2005.
• United Nations, European System of Accounts, 1995 edition (ESA 95), Classification of the Functions of Government (COFOG), 1999.