Poszukiwanie doznań jako tendencja we współczesnej aktywności sportowo-rekreacyjnej

• Autorzy: Małgorzata Walczak , Jacek Gracz , Maciej Tomczak

Warianty tytułu

Sensation Seeking as a Tendency in the Contemporary Sports and Recreational Activity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

1. Osoby uprawiające progresywną rekreację narciarską przejawiają wyższy poziom zapotrzebowania na stymulację w porównaniu z osobami nieaktywnymi sportowo i rekreacyjnie. 2. Mężczyźni przejawiają wyższy średni poziom poszukiwania grozy i przygód oraz ogólnego zapotrzebowania na symulacje w porównaniu z kobietami. Nie wykazano związków między stażem uczestnictwa w narciarskiej aktywności rekreacyjnej oraz umiejętnościami a zapotrzebowaniem na stymulację. 3. Wykazano związki między zapotrzebowaniem na stymulację a wybranymi wskaźnikami efektywności działania w progresywnej rekreacji narciarskiej. Związki te przedstawiają się odmiennie w zależności od płci badanych oraz rodzaju zadania - wskaźnika efektywności. 4. Uzyskane wyniki mogą świadczyć o potrzebie indywidualizacji w dostarczaniu stymulacji uczestnikom aktywności sportowo-rekreacyjnej, w tym zwłaszcza aktywności o charakterze progresywnym.(fragment tekstu)

EN

Sports and recreational activity, regardless of the type of practiced discipline, more and more often takes a progressive or even risky form in the contemporary world [Gracz, Sankowski, 2001]. Among recreational participants, this phenomenon manifests itself, among others, in the high levels of sensation seeking, i.e. the tendency to seek out intense sensations and experiences and the willingness to take the risks for achieving such experiences [Zuckerman, 1983]. Research results show that the choice of particular high-risk recreational activities (rock climbing, skiing, white-water canoeing, etc.) can be associated with a high sensation seeking profile of those who participate in them [cf. Malkin, Rabinowitz, 1988]. In this paper we present the evaluation of the level of stimulation needs as measured with Zuckerman's Sensation Seeking Scale V (SSS-V) [1994] among the participants (N = 198) of the chosen form of recreation, i.e. progressive recreational skiing, and we discuss the results from the statistical analysis (correlation matrix, multiple regression model) that concerns the relationships between stimulation needs (sensation seeking) and efficiency in this particular discipline. We also outline the issues related to the concept of contemporary sports and recreational activity, and the emerging tendency towards aspiring from recreation to excitement.(author's abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sport; Rekreacja

EN

Sport; Recreation

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 78 Sport i rekreacja a wyzwania współczesnej cywilizacji
• Strony: 47--63

Twórcy

autor

Małgorzata Walczak

• Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu

autor

Jacek Gracz

• Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu

autor

Maciej Tomczak

• Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu

Bibliografia

• Bouter L.M., Knipschild P.G., Feij J.A., Volovics A., Sensation Seeking and Injury Risk in Downhill skiing, "Journal of Personality and Individual Differences" 1988, No. 9 (3).
• Bronikowski M., Zmiany społeczne jako czynnik warunkujący rozwój różnych form aktywności fizycznej, "Wychowanie Fizyczne i Sport" 2001, nr 4.
• Calhoon L.L., Explorations into the Biochemistry of Sensation Seeking. "Journal of Personality and Individual Differences" 1988, No 9 (6).
• Caretero-Dios H., Salinas J.M., Using a Structural Equation Model to Assess the Equivalence Between Assessment Instruments: the Dimension of Sensation Seeking as Measured by Zuckerman's SSS-V and Arnett's AISS, "International Journal of Clinical and Health Psychology" 2008, Vol. 8, No. 1.
• Connolly P.M., An Exploratory Study of Adults Engaging in the Risk Sports of Skiing, Rutgers University, Rutgers 1981.
• Czajkowski K., Wychowanie do rekreacji, WSiP, Warszawa 1979.
• Eliasz A., Psychologia ekologiczna, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, Warszawa 1993.
• Freixanet M.G.I., Personality Profile of Subjects Engaged in High Risk Sports, "Personality and Individual Differences" 1991, No. 12.
• Gracz J., Bronikowski M., Walczak M., Rekreacja-kreacja-ekscytacja, czyli w poszukiwaniu psychospołecznego sensu aktywności rekreacyjnej, "Kultura Fizyczna" 2004, nr 3-4.
• Kunicki B., Rekreacja fizyczna, w: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, red. Z. Krawczyk, Instytut Kultury, Warszawa 1997.
• Lipiec J., O istocie sportów zimowych, w: Sporty zimowe u progu XXI wieku oraz tradycje i perspektywy Zakopanego, red. S. Krasicki, K. Chojnacki, Zeszyty Naukowe nr 84, AWF, Kraków 2001.
• Lipiec J., Zimowa edukacja naturalna, w: Sporty zimowe - strategia rozwoju - badania naukowe, red. S. Krasicki, Studia i Monografie nr 31, AWF, Kraków 2005.
• Makowski K., Wybrane czynniki funkcjonalne i środowiskowe a skuteczność nauczania narciarstwa zjazdowego na obozach zimowych Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku, niepublikowana praca doktorska, Gdańsk 2008.
• Malkin M.J., Rabinowitz E., Sensation Seeking and High-risk Recreation, "Parks and Recreation" 1998, No. 33.
• Oleszkiewicz-Zurzs Z., Adaptacja skali poszukiwania wrażeń M. Zuckermana do warunków polskich, "Przegląd Psychologiczny" 1985, t. 28, nr 4.
• Reber A.S., Słownik psychologii, Scholar, Warszawa 2000.
• Rekreacja i turystyka: współczesne dylematy, zadania i perspektywy, red. W. Siwiński, Polskie Stowarzyszenie Naukowe Animacji Rekreacji i Turystyki, PSNARiT, Poznań 2001.
• Roberti J.W, A Review of Behavioral and Biological Correlates of Sensation Seeking, "Journal of Research in Personality" 2004, No. 38.
• Rossi B., Cereatti L., The Sensation Seeking in Mountains Athletes as Assessed bu Zuckerman's Sensation Seeking Scale, "International Journal of Sport Psychology" 1993, No. 24.
• Skorny Z., Mechanizmy regulacyjne ludzkiego działania, PWN, Warszawa 1989.
• Straub W.F., Sensation Seeking Among High and Low-Risk Male Athletes, "Journal of Sport Psychology" 1982, No. 4.
• Strelau J., Psychologia temperamentu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
• Toczek-Werner S., Znaczenie rekreacji ruchowej i turystyki w życiu współczesnego człowieka, w: Podstawy rekreacji i turystyki, Wydawnictwo AWF, Wrocław 1998.
• Wagner A.M., Houlihan D., Sensation Seeking Trait Anxiety in Hang-glider Pilots and Golfers, "Journal of Personality and Individual Differences" 1994, No. 16.
• Winiarski R.W., Motywacja aktywności rekreacyjnej człowieka, Monografie nr 45, AWF, Kraków 1991.
• Wolańska T., Leksykon - sport dla wszystkich, rekreacja ruchowa, Wydawnictwo AWF, Warszawa 1997.
• Zdebski J., Ruchome zdrowie, "Charaktery" 2004, nr 7.
• Zuckerman M., Behavioral Expressions and Biosocial Bases of Sensation Seeking, Cambridge Press, New York 1994.
• Zuckerman M., Sensation Seeking: and its Biological Correlates, "Psychological Bulletin" 1982, No. 88.
• Zuckerman M., Sensation Seeking and Sports, "Personality and Individual Differences" 1983, No.4.
• Zuckerman M., The Sensation Seeking Motive, w: Progress in Experimental Personality Research, red. B. Maher, Academics Press, New York 1974.
• Zuckerman M., Eysenck S.B., Eysenck H.J., Sensation Seeking in England and America: Cross - Cultural, Age, and Sex Comparisons, "Journal of Consulting and Clinical Psychology" 1978, Vol. 46, No. 1.