Posthumanizm a prawoznawstwo

• Autorzy: Adam Sulikowski
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Praca składa się z trzech części. W pierwszej, zatytułowanej Humanizm i prawoznawstwo humanistyczne, podejmę rozważania genealogiczne nad humanizmem (rozdział 1), zajmę się problematyką związków humanizmu i nowoczesności (rozdział 2) oraz oddziaływaniem modernistycznego humanizmu na prawoznawstwo (rozdział 3). W części drugiej, Posthumanizm a kryzys nowoczesnego humanizmu, zajmę się kolejno filozofią podejrzeń i sposobami myślenia określanymi mianem posthumanizmu poststrukturalistycznego (rozdział 4), posthumanizmem technologicznym (rozdział 5) oraz naturalistycznym (rozdział 6). W części trzeciej podejmę próbę zdiagnozowania dotychczasowych i potencjalnych oddziaływań posthumanizmu (w jego trzech wyróżnionych odmianach) na prawoznawstwo (ze szczególnym uwzględnieniem dyskursów samoidentyfikujących się jako filozofia prawa). (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Filozofia prawa; Poglądy filozoficzne; Posthumanizm

EN

Law philosophy; Philosophical thought; Posthumanism

• Czasopismo: Studia i Monografie / Uniwersytet Opolski
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 492
• Strony: 238

Twórcy

autor

Adam Sulikowski

Bibliografia

• Adorno T., Minima moralia, Kraków 1999.
• Agamben G., Homo sacer, Warszawa 2008.
• Agamben G., Homo sacer. Obóz jako biopolityczny paradygmat nowoczesności, "Krytyka Polityczna" 2007, nr 11-12.
• G. Agamben, My uchodźcy, tekst dostępny w serwisie: www.recyklingidei.pl
• Agamben G., Profanacje, Warszawa 2006.
• Agnosiewicz M., Heretyckie dziedzictwo Europy, Warszawa 2011.
• Aikenhead M., A Discourse on Law and Artificial Intelligence, "Law Technology Journal" 1996, vol. 5, No 1, http://www.law.warwick.ac.uk/ltj/5-lc.html
• Althusser L., Marksizm a humanizm, Warszawa 2006.
• Althusser L., Sur Marx et Freud. Ecrits sur la psychanalyse, Paris 1993.
• Amsterdamski S., Między historią a metodą, Warszawa 1983.
• Anan K., W trosce o przyszłość naszej planety, www.unic.un.org.pl/johannesburg/przemowienie_SG.php
• Apple M.W., Education, Culture and Class Power: B. Bernstein and Neo-Marxist Sociology of Education, "Educational Theory" 1992, No 2.
• Arendt H., Między czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej, Warszawa 1994.
• Arnaud-Duc N., The Law's Contradiction, [w:] G. Duby, M. Perrot (ed.), A History of Women. Emerging Feminism from Revolution to World War, Harvard 1995.
• Baer J.A., Our Lives Before the Law: Constructing a Feminist Jurisprudence, Princeton 1999.
• Bakke M., Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu, Poznań 2010.
• Balkin J.M., Deconstruction's Legal Career, "Cardozo Law Review" 2005, No 27, vol. 2.
• Balkin J.M., Transcendental Deconstruction Transcendent Justice, "Michigan Law Review" 1994, nr 92.
• Bańbura J., Niebezpieczeństwa kreacjonizmu, "Kosmos" 2009, nr 3-4.
• Baradziej J., O kłopotach z identyfikacją granic społecznego świata, [w:] A. Celińska, K. Fidler (red.), Człowiek-zwierzę - człowiek-maszyna, Kraków 2005.
• Baszkiewicz J., Problemy techniki rządzenia w średniowiecznej doktrynie politycznej, [w:] J. Lewandowska (red.), Księga pamiątkowa ku czci Konstantego Grzybowskiego, Kraków 1971.
• Baszkiewicz J., Ryszka F., Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1973.
• Bator A., Debaty prawnicze. Rozmowy bez konsensu, [w:] M. Błachut (red.), Z zagadnień teorii i filozofii prawa. Ponowoczesność, Wrocław 2007.
• Bauman R.W., Ideology and Community in the First Wave of Critical Legal Studies, Toronto 2002.
• Beaud O., Savigny et le droit public, [w:] J.-F. Kervegan, Droit efttre nature et histoire, Paris 1997.
• Bednarek J., Polityczne implikacje estetyki egzystencji, "Preteksty" 2006, nr 7.
• Bendyk E., Człowiek-tytan, "Krytyka Polityczna" 2008, nr 15.
• Bendyk E., Utopia posthumanizmu, [w:] P. Żuk (red.), Spotkania z utopią w XX wieku, Warszawa 2008.
• Benjamin W., O pojęciu historii, [w:] tegoż, Anioł historii: eseje, szkice, fragmenty, Poznań 1996, wersja internetowa: http://filozofiauw.wdfiles.com/local-files/teksty-zrodloweAValter%20Benjamin%20-%200%20pojęciu%20his torii.pdf
• Benton T., Craib I., Filozofia nauk społecznych. Od pozytywizmu do postmodernizmu, Wrocław 2003.
• Berger P., Heretical Imperative: Contemporary Possibilities of Religious Affirmation, New York 1980.
• Bernal M., Black Athena. The Afroasiatic Roots of Classical Civilization, vol. 1: The Fabrication of Ancient Greece, New Brunswick, NJ 1987.
• Bhabha H., Postkolonializm a postmodernizm. Kwestia podmiotowości, "Recykling Idei" 2008, nr 10.
• Białocerkiewicz J., Status prawny zwierząt. Prawa zwierząt czy prawna ochrona zwierząt, Toruń 2005.
• Błesznowski K., "Poza przemocą i poza prawem". Giorgio Agambena reaktywacja filozofii politycznej, "Hybris" 2010, nr 11.
• Bobbio N., Essais de theorie du droit, Paris 1998.
• Bocheński J.M., Przeciw humanizmowi, [w:] tegoż, Sens życia i inne eseje, Kraków 1993.
• Boć J., Nowacki K., Samborska-Boć E., Ochrona środowiska, Wrocław 2003.
• Boć J., Samborska-Boć E., Ochrona humanitarna zwierząt, [w:] J. Boć, K. Nowacki, E. Samborska-Boć (red.), Ochrona środowiska, Wrocław 2008.
• Bodin J., Sześć ksiąg o Rzeczyposopolitej, Warszawa 1958.
• Bolter J.D., Człowiek Turinga, Warszawa 1990.
• Bordo S., Selections from Flight to Objectivity, [w:] tejże, Feminist Interpretations of Descartes, New York 1999.
• Borowski A., Humanizm jako przedmiot współczesnej humanistyki, [w:] A. Borowski (red.), Humanizm. Historie pojęcia, Warszawa 2009.
• Borucka-Arctowa M., Prawo natury jako ideologia antyfeudalna, Warszawa 1957.
• Borucka-Arctowa M. (red.), Społeczne poglądy na funkcje prawa, Wrocław 1982.
• Bostrom N., In Defence ofPosthuman Dignity, "Bioethics" 2005, vol. 19, No 3.
• Bostrom N., Wartości transhumanistyczne, tekst dostępny w serwisie: racjonalista.pl
• Bógdał-Brzezińska A., Gawrycki M.F., Cyberterroryzm i problemy bezpieczeństwa informacyjnego we współczesnym świecie, Warszawa 2003.
• Brague R., Legitymacy of the Human, wykład wygłoszony w dniu 29.10.2010 r. w Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta przy Uniwersytecie Wrocławskim, mps.
• Breczko J., Trujące owoce trzeciej filozofii podejrzeń. (O szkodliwym wpływie psychoanalizy na kulturę współczesną), tekst dostępny w serwisie: sceptycy.org
• Burg W. van der, Law and Bioethics, [w:] H. Kluse, P. Singer (ed.), Companion to Bioethics, Oxford 1998.
• Burger T., Polityczne i filozoficzne źródła ideologii ekologii głębokiej i nurtów pokrewnych, tekst dostępny w serwisie: www.stowarzyszenie-samorzadow.pl
• Burszta W., Piątkowski K., O czym opowiada antropologiczna opowieść, Warszawa 1994.
• Burzyk M., Przemyśleć prawo. Foucault, Derrida, Agamben, [w:] B. Banasiak i in. (red.), Foucault, Deleuze, Derrida, Toruń 2011.
• Burzyńska A., Anty-teoria literatury, Kraków 2005.
• Butiglione R., Marecki J., Europa jako pojęcie filozoficzne, Lublin 1996.
• Butler J., Uwikłani w płeć, Warszawa 2008.
• Callmicos A., Against Postmodernism. A Marxist Critique, Cambridge 1989.
• Camporesi S., Oscar Pistorius, Enhancement and Post-humans, "Journal of Medical Ethics" 2008, vol. 34, Issue 9.
• Cary M., Seuilard H.H., Dzieje Rzymu od czasów najdawniejszych do Konstantyna Wielkiego, t. 1, Warszawa 1992.
• Cassirer E., Esej o człowieku. Wstęp do filozofii kultury, Warszawa 1997.
• Cassirer E., La philosophie des Lumières, Paris 1966.
• Charkiewicz E., Aneks. Michela Foucaulta analityka władzy, [w:] E. Majewska, J. Sowa (red.), Zniewolony umysł 2, Kraków 2007.
• Cioch P., Orzeczenie Sądu Arbitrażowego ds. Sportu w sprawie A/1480/Pistorius przeciwko IAAF z 16.5.2008 r., "Kwartalnik ADR" 2010, nr 1(9).
• Compagnoni P., Prawa człowieka, Kraków 2000.
• Condorcet J. de, De l'admission des femmes au droit de cité, Paris 1790.
• Copleston F., Osoba ludzka w filozofii współczesnej, "Znak" 1963, nr 15.
• Crenshaw K. i in. (ed.) Critical Race Theory: The Key Writings that Formed the Movement, New York 1995.
• Crowe M.B., Changing Profile of Natural Law, The Hague 1977.
• Cusset F., French Theory: How Foucault, Derrida, Deleuze, & Co. Transformed the Intellectual Life of the United States, Minneapolis 2008.
• Cyceron M.T., O naturze bogów, tekst dostępny w serwisie: pantheion.pl.
• Czarnecki Z., Dylematy humanizmu w myśli francuskiego Oświecenia, [w:] T. Szkołut (red.), Humanizm. Tradycje i przyszłość, Lublin 2003.
• Czyż E., Prawa dziecka, Warszawa 2002.
• D'Amato A., Can/Should Computers Replace Judges?, "Georgia Law Review" 1977, nr 11.
• Darlington C.D., The Origin of Darwinism, "Scientific American" 1959, No 5(200).
• Darwin K., O pochodzeniu człowieka, zdigitalizowany tekst dostępny w serwisie: http://ebuw. uw.edu.pl
• Dasgupta S., A History of Indian Philosophy, vol. 1, New Delhi 1992.
• Dawkins R., Rzeka genów, Warszawa 1995.
• Dąbrówka A., Dawne procesy zwierząt jako dramaty rytualne, "Teksty Drugie" 2002, nr 5.
• Dehnel P., Dekonstrukcja - rozumienie - interpretacja, Kraków 2006.
• Deitch J., Post Human, New York 1992.
• Deleuze G., Guattari F., Rhizome, Paris 1976.
• Delgado R., Stefancic J., Critical Race Theory. An Introduction, New York 2001.
• Delorme A., Zagrożenia ekologiczne problemem polityczno-społecznym, "Studia Nauk Politycznych" 1987, nr 3.
• Derrida J., Kres człowieka, [w:] tegoż, Pismo filozofii, Kraków 1992.
• Domańska E., Badania postkolonialne, [w:] L. Gandhi, Teoria postkolonialna: wprowadzenie krytyczne, Poznań 2008.
• Domańska E., Humanistyka nie-antropocentryczna a studia nad rzeczami, "Kultura Współczesna" 2008, nr 3.
• Domańska E., Posthumanistyka, http://www.staff.amu.edu.pl/~ewa/Posthumanistyka_2008.htm
• Domańska E., Zwrot performatywny we współczesnej humanistyce, "Teksty Drugie" 2007, nr 5.
• Dosse F., Histoire du structuralisme, vol. 1 : Le champ du signe, 1945-1966, Paris 1991; vol. 2: Le chant du cygne, 1967 à nos jours, Paris 1992.
• Dręcżewski B., Herman A., Wroczyński P., Nanotechnologia. Stan obecny i perspektywy, Gdańsk 1997.
• Duchet M., Antropologie et histoire au siècle des Lumières, Paris 1971.
• Dupret B., Prawo w naukach społecznych, Warszawa 2010.
• Durkheim E., O podziale pracy społecznej, Warszawa 1990.
• Button D., Wielka narracja, [w:] J. Brockman (red.), Niebezpieczne idee we współczesnej nauce. Świat w oczach wybitnych myślicieli, Sopot-Warszawa 2008.
• Dworkin R., Biorąc prawa poważnie, Warszawa 1998.
• Elżanowski A., Etyczne konsekwencje ewolucji, "Kosmos" 2009, nr 3-4.
• Engle A.E., An Introduction to Artificial Intelligence and Legal Reasoning: Using x Talk to Model the Alien Tort Claims Act and Torture Victim Protection Act, "Richmond Journal of Law & Technology" 2004, vol. 11, Issue II, http://jolt.richmond.edu/vllil/article2.pdf
• Farber D.A., Sherry S., Beyond All Reason: The Radical Assault on Truth in American Law, Oxford 1997.
• Fitzpatrick P., Darian-Smith E., The Laws of the Postcolonial: An Insistent Introduction, [w:] Fitzpatrick P., Darian-Smith E. (ed.), Laws of the Postcolonial, Ann Arbour 1999.
• Foucault M., Bits et ecrits, vol. 4, Paris 1994.
• Foucault M., Filozofia, historia, polityka, Warszawa 2000.
• Foucault M., Historia seksualności, Warszawa 2000.
• Foucault M., Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, Warszawa 1998.
• Foucault M., Omnes et singulatim. Przyczynek do krytyki politycznego rozumu, [w:] tegoż, Filozofia, historia, polityka, Warszawa-Wrocław 2000.
• Foucault M., Podmiot i władza, "Lewą Nogą" 1998, nr 9.
• Foucault M., Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych, Gdańsk 2005.
• Foucault M., Trzeba bronić społeczeństwa, Warszawa 1998.
• Fraenkel B., Za Wilhelmem Reichem, tekst dostępny w serwisie: internacjonalista.pl
• Francione G., Animals, Property and Law, New York 1995.
• Francione G., Rain without Thunder. The Ideology of the Animal Rights Movement, Philadelphia 1996.
• Frey L., Karol Linneusz (1707-1778), "Grassland Science in Poland" 2007, nr 10.
• Fukuyama F., Koniec człowieka. Konsekwencje rewolucji biotechnologicznej, Kraków 2004.
• Fukuyama F., Our Posthuman Future: Consequences of the Biotechnology Revolution, New York 2002.
• Gabriel-Węglowski M., Przestępstwa przeciwko humanitarnej ochronie zwierząt, Toruń 2008.
• Gadamer H.-G., Dziedzictwo Europy, Warszawa 1992.
• Gadamer H.-G., Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, Kraków 1993.
• Gajda J., Sofiści, Warszawa 1989.
• Galton F., Inquiries into Human Faculty and Its Development, London-New York 1907.
• Garaudy R., Ateistyczny egzystencjalizm Jean Paul Sartre'a, [w:] tegoż, Perspektywy człowieka,- Warszawa 1968.
• Gerrek M.L., Normative Sentimentalism and Animal Rights, Lawrence 2007.
• Gilson E., LEsprit de laphilosophie mdievale, Vrin 1932.
• Gogacz M., Filozoficzna identyfikacja godności osoby, "Studia Philosophiae Christianae" 1989, t. 25, nr 1.
• Golinczak M., Postkolonializm - przed użyciem wstrząsnąć, "Recykling Idei" 2008, nr 10.
• Gordon R.W., Law and Ideology, [w:] M. Freeman (ed.), Lloyd's Introduction to Jurisprudence, London 2008.
• Gould S.J., The Structure of Evolutionary Theory, Harvard 2002.
• Górski M. (red.), Prawo ochrony środowiska, Warszawa 2009.
• Gramsci A., Intelektualiści i organizowanie kultury, tekst opublikowany w serwisie: www.filozofia. uw.edu.pl
• Gray J., Czarna msza. Apokaliptyczna religia i śmierć utopii, Kraków 2009.
• Gray J., Słomiane psy. Myśli o ludziach i innych zwierzętach, Warszawa 2003.
• Graycar R., Morgan J., The Hidden Gender of Law, Annandale 2002.
• Grzybowski K., Sobolewska B., Doktryna polityczna i społeczna papiestwa (1789-1968), Warszawa 1971.
• Haan W. de, Silvis J., Thomas Ph. A., Democracy, Rule of Law and Critical Legal Theory in Germany, "Journal of Law and Society" 1991, vol. 18, No 3.
• Habermas J., Filozoficzny dyskurs nowoczesności, Kraków 2005.
• Habermas J., Klasyczna nauka o polityce a filozofia społeczna, [w:] tegoż, Teoria i praktyka, Warszawa 1983.
• Habermas J., Przyszłość natury ludzkiej: czy zmierzamy do eugeniki liberalnej?, Toruń 2003.
• Habermas J., Technika i nauka jako ideologia, [w:] J. Szacki (red.), Czy kryzys socjologii, Warszawa 1977.
• Habuda A., Radecki W., Przepisy karne w ustawach o ochronie zwierząt oraz o doświadczeniach na zwierzętach, "Prokuratura i Prawo" 2008, nr 5.
• Hannay A., Propositions Toward a Humanist Consensus in Ethics, [w:] M. B. Storer (ed.), Humanists Ethics. Dialogue on Basics, Buffalo 1980.
• Haraway D., Cyborgs Manifesto, "Socialist Review" 1985, vol. 80, tłumaczenie polskie: Manifest cyborga, "Magazyn Sztuki" 1998, nr 17, tekst dostępny w serwisie: magazynsztuki.home.pl
• Hardt M., Negri A., Imperium, Warszawa 2005.
• Hart H.L.A., Pojęcie prawa, Warszawa 1998.
• Hayes G.P., Cicero's Humanism Today, "The Classical Journal" 1939, vol. 34, No 5.
• Hayles N.K., How We Became Posthuman: Virtual Bodies in Cybernetics, Literature, and Informatics, Chicago 1999.
• Heidegger M., Bycie i czas, Warszawa 1994.
• Heidegger M., List o "humanizmie", [w:] tegoż, Budować, mieszkać, myśleć, Warszawa 1977.
• Herrera C.M., La philosophic du droit de Hans Kelsen: une introduction, Quebec 2004.
• Hindess B., Filozofie władzy. Od Hobbesa do Foucaulta, Warszawa 1999.
• Hinkle G., Foucault's Power/Knowledge and American Sociological Theorizing, "Human Studies" 1987, vol. 10, No 1 (Foucault Memorial Issue).
• Hołub G., Głęboka ekologia a idea jedności człowieka z przyrodą, [w:] G. Pala, P. Tirpak (red.), Sacrum a przyroda, Kraków 2009.
• Horkheimer M., Teoria tradycyjna a teoria krytyczna, [w:] J. Łoziński (red.), Szkoła frankfurcka, Warszawa 1987.
• Horkheimer M., Adorno Th. W., Dialektyka oświecenia, Warszawa 1994.
• Hoskyns C., Integrating Gender: Women, Law and Politics in the European Union, London 1996.
• Jaeger W., Paideia. Formowanie człowieka greckiego, Warszawa 2002.
• Jakubiak M., Ideały humanizmu wobec wyzwań współczesności, "Res Humana" 2004, nr 4-5.
• James W., Pragmatyzm, Kraków 2004.
• Jaroszewski T., Teoretyczne podstawy humanizmu socjalistycznego, [w:] T. Jaroszewski (red.), Humanizm socjalistyczny, Warszawa 1980.
• Jawłowska A., Drogi kontrkultury, Warszawa 1975.
• Joachimiak A., Kwestia doboru, "Problemy" 1993, nr 3(559).
• Jonak Ł., Science fiction i ten drugi posthumanizm, "Kultura Liberalna" 2011, nr 135(32), tekst dostępny w serwisie: www.kulturaliberalna.salon24.pl
• Jonscher C., Życie okablowane, Warszawa 2001.
• Kaczor J., Podmiotowość prywatnoprawna, mps.
• Kalus D., Dyskurs filozofii postmodernistycznej, Katowice 2006.
• Kaluszynski M., Sous les pavés, le droit / Le mouvement critique du droit: ou quand le droit retrouve la politique, "Droit et Société" 2010, No 76.
• Kant I., Odpowiedź na pytanie: czym jest Oświecenie?, [w:] T. Kupś (red.), Rozprawy z filozofii historii, Kęty 2005.
• Kaszowska-Wandor B., Przepisywanie humanizmu. Od renesansowej humanitas do współczesnej antropotechnologii, [w:] A. Borowski (red.), Humanizm. Historie pojęcia, Warszawa 2009.
• Kaufmann J.-C., Ego. Socjologia jednostki. Inna wizja człowieka i konstrukcji podmiotu, Warszawa 2004.
• Kelly J.M., Historia zachodniej teorii prawa, Kraków 2006.
• Kennedy D., Legal Education as a Training in Hierarchy, www.duncankennedy.net
• Klementowski M.L., O odpowiedzialności karnej zwierząt i ich udziale w karze w średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europie, [w:] M. Mozgawa (red.), Prawna ochrona zwierząt, Lublin 2002.
• Kliszcz A., Homo - humanista - humanizm. Humanizm w źródłach słownikowych, [w:] A. Borowski (red.), Humanizm. Historie pojęcia, Warszawa 2009.
• Kochan J., Czy utopia jest utopią?, tekst opublikowany w serwisie: www.nowakrytyka.pl
• Kochanowski J., Queer studies - wprowadzenie, [w:] J. Kochanowski i in. (red.), Queer Studies - podręcznik kursu, Warszawa 2010.
• Kochanowski J., Uwagi na temat gender studies i humanistyki ponowoczesnej, "Unigender" 2006, nr 1, tekst dostępny w serwisie: unigender.org
• Kolodner J.L., Improving Human Decision Making Through Case Based Decision-aiding, "AI Magazine" 1991, vol. 12, nr 2.
• Kołakowski L., Główne nurty marksizmu, część 3: Rozkład, Poznań 2001.
• Kołakowski L., Jeśli Boga nie ma. Horror metaphysicus, Poznań 1999.
• Kołakowski L., Katolicyzm i humanizm, [w:] tegoż, Światopogląd a życie codzienne, Warszawa 1957.
• Kołakowski L., Kultura i fetysze, Warszawa 1967.
• Kowalczyk S., Humanizm, [w:] Powszechna encyklopedia filozofii, tekst dostępny w serwisie: peenef.republika.pl
• Kowalewski Z., Marksizm a psychoanaliza, tekst dostępny w serwisie: www.internacjonalista.pl
• Kozak P., Teologia biopolityczna Giorgio Agambena, "Diámetros" 2009, nr 21.
• Kozubek A., Biotechnologia w Polsce - perspektywy i bariery, "Przyszłość - Świat, Europa, Polska" 2007, nr 1(15).
• Krakowski J., Mathesis i metafizyka: studium metodologiczne przełomu kartezjańskiego, Wrocław 1992.
• Krąpiec M. A., Strukturalizm, [w:] Powszechna encyklopedia filozofii, tekst dostępny w serwisie: www.ptta.pl
• Kroński T., Faszyzm a tradycja europejska, [w:] T. Kroński (red.), Rozważania wokół Hegla, Warszawa 1960.
• Krzysztofek K., Szczepański M.S., Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych, Katowice 2005.
• Kulasiewicz J., Głęboka ekologia Arne Naessa, Bielsko-Biała 1993.
• Kumar V., A Proleptic Approach to Postcolonial Legal Studies? A Brief Look at the Relationship between Legal Theory and Intellectual History, "Law, Social Justice & Global Development Journal" 2003, No 2, /http://elj.warwick.ac.uk/global/issue/2003-2/kumar.html
• Kuźma E., Postmodernistyczna idea powtórzenia i różnicy przeciw modernistycznej idei tożsamości i sprzeczności, [w:] B. Tokarz, S. Piskor (red.), Ponowoczesność a tożsamość, Katowice 1998.
• Kuźmicka-Sulikowska J., Odpowiedzialność deliktowa w prawie wybranych państw obcych, Wrocław 2011.
• Kwiek M., Filozof a czasy przełomu. Francuskie burze wokół Martina Heideggera w perspektywie sporu o miejsce filozofii w sferze obywatelskości, [w:] tegoż, Dylematy tożsamości. Wokół auto- wizerunku filozofa w powojennej myśli francuskiej, Poznań 1999.
• La Mettrie J.O. de, Człowiek-maszyna, Warszawa 1984.
• Laclau E., Emancypacje, Wrocław 2004.
• Lasocińska E., Recepcja etyki starożytnej w literaturze renesansu, baroku i wczesnego oświecenia, [w:] P. Urbański (red.), Etos humanistyczny, Warszawa 2010.
• Le Dévédec N., De l'humanisme au post-humanisme: les mutations de la perfectibilité humaine, "Revue du MAUSS" 2008 z 21 XII, http://www.journaldumauss.net/spip.php7article444
• Lemke T., Analityka biopolityki. Rozważania o przeszłości i teraźniejszości spornego pojęcia, "Praktyka Teoretyczna" 2011, nr 2-3.
• Lemke T., Biopolityka, Warszawa 2010.
• Leszczyński L., Zagadnienia systemu prawa w koncepcji H.L.A. Harta, "Annales UMCS", Sectio G, 1979, vol. 26.
• Lévi-Strauss C., Antropologia strukturalna, Warszawa 1970.
• Lewin A., Czy dziecko ma prawa?, "Biuletyn Polskiego Komitetu Korczakowskiego" 1990, nr 25.
• Lilia M., Lekkomyślny umysł. Intelektualiści w polityce, Warszawa 2003.
• Lindqvist S., Wytępić cale to bydło, Warszawa 2009.
• Livingstone Smith D., Less Than Human: Why We Demean, Enslave and Exterminate Others, New York 2011.
• Llewellyn K., The Common Law Tradition - Deciding Appeals, Boston-Toronto 1960.
• Lorenc W., W poszukiwaniu filozofii humanistycznej, Warszawa 1998.
• Lucas-Schloetter A., Droit moral et droits de la personnalité. Etudes du droit comparé français et allemand, Paris 2002.
• Luhmann N., De la fonction des "droits subjectifs", tekst opublikowany w serwisie: www.trivium.revues.org, przekład francuski artykułu Zur Funktion der "subjektiven Rechte" opublikowanego w czasopiśmie "Jahrbuch fur Rechtssoziologie und Rechtstheorie" 1970, Nr 1.
• Łapicki B., Etyczna kultura starożytnego Rzymu a wczesne chrześcijaństwo, Wrocław 1958.
• Łastowski K., Dwieście lat idei ewolucji w biologii. Lamarck - Darwin - Wallace, "Kosmos" 2009, nr 3-4.
• Łętowska E., Dwa cywilnoprawne aspekty praw zwierząt: dereifikacja i personifikacja, [w:] Studia z prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ku czci Profesor Biruty Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, Łódź 1997.
• Machowski J., Ochrona środowiska. Prawo i zrównoważony rozwój, Warszawa 2003.
• Macintosh K.L., Illegal Beings: Human Clones and the Law, New York 2005.
• MacKinnon C.A., Feminism Unmodified. Discourses of Life and Law, Cambridge, Mass. 1987.
• Magdefrau K., Karol Linneusz, [w:] Historia botaniki. Życie i dokonania wielkich badaczy, "Prace Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego", nr 7(1).
• Maniecki J., Uwagi o bycie człowieka-maszyny. W obliczu kultury techno, Internetu i biotechnologii, "Anthropos" 2005, nr 4-5.
• Manifest humanistyczny 2000: Wezwanie do nowego, globalnego humanizmu, tekst dostępny w serwisie: humanizm.free.ngo.pl
• Manning A., Serpell J., Animals and Human Society: Changing Perspectives, London 1994.
• Marciszewski W., Dynamika umysłu w perspektywie gödlowskiej, tekst opublikowany w serwisie:, http://blog.marciszewski.eu
• Margonis F., Marxism, Liberalism and Educational Theory, "Educational Theory" 1994, No 3.
• Markovic M., Historical Praxis as the Ground of Morality, [w:] M.B. Storer (ed.), Humanists Ethics. Dialogue on Basics, Buffalo 1980.
• Markowski M.P., Dekonstrukcja, postmodernizm, oświecenie. Krótkie wprowadzenie do pism Christophera Norrisa, [w:] Ch. Norris, Dekonstrukcja przeciw postmodernizmowi, Kraków 2006.
• Markowski M.P., Pomyśleć niemożliwe. Marrion, Derrida i filozofia daru, "Znak" 2001, nr 1.
• Martino A.A., Legal Models, Rationality and Informatics, www.antonioanselmomartino.it
• Martron H., Les droits de la personnalité des personnes morales de droit privé, Poitiers 2011.
• Marulewska K., Eugenika w świetle idei postępu. Rozważania wokół fundamentów filozoficznych, "Dialogi Polityczne" 2008, nr 10.
• Mayr E., To jest biologia. Nauka o świecie ożywionym, Warszawa 2002.
• Mazur M., Cybernetyka i charakter, Warszawa 1999.
• McCarthy M., The Kinshasa Treaty, "Independent" 2005 z 12 IX, nr 5898.
• McGuire J.E., Hermeneutyka jaźni: Foucault o subiektywizacji i krytyce genealogicznej, tekst dostępny w serwisie: www.nowakrytyka.pl
• Mendieta G., Interspecies Cosmopolitanism: Towards a Discourse Ethics Grounding of Animal Rights, "Logos" 2011, nr 2, www.logosjournal.com
• Menkel-Meadow C., Feminist Legal Theory, Critical Legal Studies, and Legal Education or the Fem-Crits Go to Law School, "Journal of Legal Education" 1988, No 38.
• Miaille M., Mouvement Critique du Droit, [w:] A-J. Arnaud (ed.), Dictionnaire encyclopédique de théorie et de sociologie du droit, Paris 1993.
• Michalski J., Prawo ubogich, Kraków 1904.
• Michelet J., Histoire de France, vol. 7: Renaissance, Paris 1855.
• Miętek A., Przeciw eugenice liberalnej, "Dialogi Polityczne" 2008, nr 10.
• Mill J.S., The Subjection of Women, London 1869.
• Miś A., Filozofia współczesna. Główne nurty, Warszawa 2006.
• Morawski L., Główne problemy współczesnej filozofii prawa. Prawo w toku przemian, Warszawa 2002.
• Morawski L., Instrumentalizacja prawa. (Zarys problemu), "Państwo i Prawo" 1993, nr 6.
• More M., List do Matki Natury, tekst dostępny w serwisie: racjonalista.pl
• More M., The Overhuman in the Transhuman, "Journal of Evolution and Technology" 2010, vol. 21, Issue 1.
• More M., Zasada proaktywności, tekst dostępny w serwisie: racjonalista.pl
• Mossman M.J., Feminism and Legal Method. The Difference It Makes, "Australian Journal of Law and Society" 1986, No 30.
• Mounier E., Co to jest personalizm?, Kraków 1960.
• Namaste K., The Politics of Inside/Out: Queer Theory, Poststructuralism and a Sociological Approach to Sexuality, [w:] S. Seidman (ed.), Queer Theory/Sociology, New York 1996.
• Nawrot O., Zajadło J., Biojurysprudencja - dom zbudowany na piasku czy na skale?, "Diametros" 2009, nr 22.
• Nerlich B., Clarke D.D., Anatomy of a Media Event: How Arguments Clashed in the 2001 Human Cloning Debate, "New Genetics and Society" 2003, vol. 22, Issue 1.
• Nietzsche F., Zmierzch bożyszcz, czyli jak filozofuje się młotem, Warszawa 2011.
• Nowak L., Interpretacja prawnicza. Studium z metodologii prawoznawstwa, Warszawa 1973.
• Nowicka M., Rzeczpospolita postkolonialna, "Wiedza i Życie" 2007, nr 9.
• Nowicka-Jeżowa A., Humanizm w epoce renesansu i ponad epokami, [w:] A. Nowicka-Jeżowa (red.), Humanitas. Projekty antropologii humanistycznej. Część pierwsza, Warszawa 2010.
• Nybakken O.E., Humanitas Romana, "Transactions and Proceedings of the American Philological Association" 1939, vol. 70.
• Oliwniak S., Transgresja, dyskurs, prawo w ujęciu Michela Foucaułta, [w:] J. Stelmach (red.), Filozofia prawa wobec globalizacji, Kraków 2001.
• Osiatyński W., Ewolucja amerykańskiej myśli społecznej i politycznej, Warszawa 1983.
• Osiatyński W., Wprowadzenie do praw człowieka, tekst dostępny w serwisie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, www.hfhr.pl, s. 3.
• Owen D., Maturity and Modernity. Nietzsche, Weber, Foucault and the Ambivalence of Reason, New York 1994.
• Paczuski R., Prawo ochrony środowiska, Bydgoszcz 2000.
• Pateman C., Braterska umowa społeczna, tekst dostępny w serwisie: ekologiasztuka.pl
• Pawłowski B., Danel D., Psychologia ewolucyjna - nauka o adaptacji i ewolucyjnej inercji ludzkiego umysłu, "Kosmos" 2009, nr 3-4.
• Peczenik A., Krytyka i obrona dogmatyki prawa, tekst dostępny w serwisie: szczecin.ivr2003.net
• Pepperell R., The Post Human Condition, New York 1997.
• Petrażycki L., O ideale społecznym i odrodzeniu prawa natury, [w:] tegoż, O nauce, prawie i moralności. Pisma wybrane, Warszawa 1985.
• Petrażycki L., O pobudkach postępowania i o istocie moralności i prawa, Warszawa 2002.
• Pfersmann O., Le statut de la volonte dans la definition positiviste de la normę juridique, "Droits" 1999, No 28.
• Piaseczny J., Świt sztucznego życia, tekst dostępny w serwisie: www.przeglad-tygodnik.pl
• Pickering A., The Mangle of Practice: Time, Agency, and Science, Chicago 1995.
• Pietrzykowski T., Etyczne problemy prawa, Katowice 2005.
• Pinker S., The Cognitive Niche: Coevolution of Intelligence, Sociality, and Language, "Proceedings of the National Academy of Sciences" 2010, No 107.
• Porębski E., Wykłady z psychotechniki, Warszawa 1927.
• Pound R., An Introduction to the Philosophy of Law, New Haven 1969.
• Praag J. P. van, The Foundations of Humanism, New York 1982; fragmenty w tłumaczeniu polskim opublikowane są w serwisie: www.humanizm.free.ngo.pl
• Putnam H., Wiele twarzy realizmu i inne eseje, Warszawa 1998.
• Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 1, Lublin 1994.
• Regan T., Matters of Life and Death. New Introductory Essays in Moral Philosophy, Durham 1993.
• Rorty R., Dekonstrukcja, [w:] T. Komendziński, A. Szahaj (red.), Amerykańska filozofia dziś, Toruń 1999.
• Rosen S., Rozmyślając nad oświeceniem, [w:] K. Michalski (red.), Rozmowy z Castel Gandolfo, t. 2, Warszawa-Kraków 2010.
• Roszak T., Ekopsychologia: osiem zasad, "Dzikie Zycie" 2007, nr 4.
• Rubacha A., Ekologia głęboka po 38 latach, "Dzikie Życie" 2010, nr 9.
• Sadowski M., Godność człowieka i dobro wspólne w papieskim nauczaniu społecznym (1878-2005), Wrocław 2010.
• Safjan M., Rola prawnika we współczesnym świecie, tekst dostępny w serwisie: www.trybunal.gov.pl
• Safjan M., Sędzia i bioetyka, tekst dostępny w serwisie TK: www.trybunal.gov.pl
• Said E., Orientalizm, Warszawa 1991.
• Salamucha A., Socjobiologia i psychologia ewolucyjna w sporze "natura czy kultura", [w:] B. Przyborowska (red.), Natura, edukacja, kultura. Pedagogia źródeł, Toruń 2006.
• Salleh A.K., Głębiej niż głęboka ekologia - sprzężenie ekofeministyczne, tekst dostępny w serwisie: ekologiasztuka.pl
• Sartre J.P., Problem bytu i nicości. Egzystencjalizm jest humanizmem, Warszawa 2001.
• Saussure F. de, Szkice z językoznawstwa ogólnego, Warszawa 2004.
• Sax B., Animals in the Third Reich: Pets, Scapegoats, and the Holocaust, New York 2000.
• Schanck P., Understanding Postmodern Thought and Its Implications for Statutory Interpretation, "California Law Review" 1992, nr 65.
• Schlick M., Przyszłość filozofii, [w:] H. Buczyńska (red.), Koło Wiedeńskie. Początek neopozytywizmu, Warszawa 1960.
• Schnàdelbach H., Filozofowanie po Horkheimerze i Adornie, [w:] tegoż, Próba rehabilitacji animal rationale, Warszawa 2001.
• Schreiber H.L., Prawa człowieka po oświeceniu, [w:] K. Michalski (red.), Rozmowy z Castel Gandolfo, t. 2, Warszawa-Kraków 2010.
• Scott J., Władza, Warszawa 2007.
• Shepherd R. i in., Towards an Understanding of British Public Attitudes Concerning Human Cloning, "Social Science & Medicine" 2007, vol. 65, Issue 2.
• Sierocka B., Zwrot lingwistyczny i jego transcendentalno-pragmatyczna eksplikacja, "Eidos" 2002, nr 4-5.
• Sim S., Postmodernizm i filozofia, [w:] R. Włodarczyk, K. Liszka (red.), Lektury poststrukturalistyczne, Wrocław 2007.
• Simmel G., Philosophie de la modernité, vol. 1, Paris 1989.
• Singer P., Ethics beyond Species and beyond Instincts: A Response to Richard Posner, [w:] C.R. Sunstein, M.C. Nussbaum (ed.), Animal Rights. Current Debates and New Directions, New York 2004.
• Singer P., Etyka praktyczna, Warszawa 2007.
• Singer P., O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej, Warszawa 1997.
• Singer P., Wyzwolenie zwierząt, Warszawa 2004.
• Sinko T., Od filantropii do humanitaryzmu i humanizmu, Warszawa 1960.
• Skowroński A., Zrównoważony rozwój perspektywą dalszego postępu cywilizacyjnego, "Problemy Ekorozwoju" 2006, nr 2.
• Smoczyński P., Wątki humanistyczne w koncepcji etyki Leona Petrażyckiego, "Studia Filozoficzne" 1981, nr 5(25).
• Sójka-Zielińska K., W kręgu wielkich kodyfikacji cywilnych. Kodeks Napoleona i Buergerliches Gesetzbuch (BGB), [w:] tejże, Drogi i bezdroża prawa, Wrocław-Warszawa-Kraków 2000.
• Sójka-Zielińska K., Wykładnia w programach kodyfikacyjnych epoki Oświecenia, [w:] P. Winczorek (red.), Teoria i praktyka wykładni prawa, Warszawa 2005.
• Stasi D., Filozofia porządku polityczno-prawnego w nowożytności, Rzeszów 2009.
• Stelmach J., Ponowoczesna filozofia prawa, [w:] J. Stelmach (red.), Studia z filozofii prawa, t. 2, Kraków 2003.
• Stelmach J., Sarkowicz R., Filozofia prawa w XIX i XX wieku, Kraków 1999.
• Stróżewski W., Ontologia, Kraków 2004.
• Studnicki F., Cybernetyka i prawo, Warszawa 1969.
• Such J., W poszukiwaniu wiedzy pewnej, [w:] J. Such (red.), Poszukiwanie pewności i jego postmodernistyczna dyskwalifikacja, Poznań 1992.
• Sulikowski A., Konstytucjonalizm a nowoczesność. Dyskurs konstytucyjny wobec tryumfu i kryzysu moderny, Wrocław 2012.
• Sulikowski A., Trzy filary nowoczesnego logosu sądzenia i ich postmodernistyczna krytyka, [w:] M. Błachut (red.), Z zagadnień teorii i filozofii prawa. Ponowoczesność, Wrocław 2007.
• Sulikowski A., Współczesny paradygmat sądownictwa konstytucyjnego wobec kryzysu nowoczesności, Wrocław 2008.
• Swieżawski S., Między średniowieczem a czasami nowymi, Warszawa 2002.
• Szahaj A., Zniewalająca moc kultury, Toruń 2004.
• Szpunar M., Społeczeństwo informacyjne-problemy pomiaru i problemy definicyjne, [w:] K. Grysa (red.), Rola informatyki w naukach ekonomicznych i społecznych, Kielce 2006.
• Szymaniec P., Condorcet i religia postępu, Studia Erasmiana Wratislaviensia, Wrocław 2007.
• Szyszkowska M.. Filozoficzne interpretacje prawa, Warszawa 1999.
• Szyszkowska M., Teorie prawa natury, tekst dostępny w serwisie: racjonalista.pl
• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 3: Filozofia XIX wieku, Warszawa 1997.
• Taylor Ch., Immanentne kontroświecenie, [w:] K. Michalski (red.), Rozmowy z Castel Gandolfo, t. 2, Warszawa-Kraków 2010.
• Taylor Ch., Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, Warszawa 2001.
• Tegmark M., Nie znaczymy tak niewiele, jak mogłoby się wydawać, [w:] J. Brockman (red.), Co napawa nas optymizmem. Świat w oczach wybitnych myślicieli, Sopot-Warszawa 2009.
• Terrel J., Grotius et le stoïcisme: la rupture moderne en matière du droit naturel, "Lumières" 2003, No 1.
• Thornton M., The Public/Private Dichotomy: Gendered and Discriminatory, "Journal of Law and Society" 1991, vol. 18, No 4.
• Tobor Z., Pietrzykowski T., Roszczenie do bezstronności, [w:] J. Stelmach (red.), Filozofia prawa wobec globalizmu, Kraków 2001.
• Todorova T., Podbój Ameryki. Problem innego, Warszawa 1996.
• Toffler A., Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1996.
• Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1987.
• Tokarczyk R., Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku, Lublin 2008.
• Tokarczyk R., Biojury sprudencja eksponentem życia w jurysprudencji, tekst opublikowany na stronie autora: www.rtokarcz.nazwa.pl/biojurys/biol.htm
• Tokarczyk R., Prawo do życia, narodzin i śmierci, Warszawa 2010.
• Tormey S., Townshend J., Od teorii krytycznej do postmarksizmu, Warszawa 2010.
• Tozer A. W., Poznanie Świętego, Poznań 1985.
• Trigeaud J.-M., Humanisme de la liberté et philosophie de la justice, vol. 2, Bordeaux 1990.
• Turney J., Ślady Frankensteina: nauka, technika, kultura masowa, Warszawa 2001.
• Tyburski W., Powstanie i rozwój filozofii ekologicznej, "Problemy Ekorozwoju" 2006, nr 1.
• Unger R. M., Ruch studiów krytycznych nad prawem, Warszawa 2005.
• Urbański P., Etos humanistyczny - perspektywa europejska, [w:] P. Urbański (red.), Etos humanistyczny, Warszawa 2010.
• Villey M., La formation de la pensée juridique moderne, Paris 2003.
• Virilio P., Die Eroberung des Körpers, München-Wien 1994.
• Wadowski J., Transhumanizm - nowa utopia XXI wieku, [w:] T. Sieczkowski, D. Misztal (red.), Utopia - wczoraj i dziś, Toruń 2010.
• Walentowicz H., Rozum i wolność, [w:] P. Żuk, Dogmatyzm, rozum, emancypacja, Warszawa 2005.
• Ward P., Introduction to Critical Legal Theory, London 1998.
• Weiner J., Etyka po Darwinie, "Znak" 2001, nr 551, www.miesiecznik.znak.com.pl
• Wharton A. S., Sociology of Gender, Oxford 2005.
• Wielgus S., O micie "ciemnego" średniowiecza i "światłej" nowożytności polemicznie, tekst dostępny w serwisie: arkapana.republika.pl
• Wiener N., Cybernetyka, czyli sterowanie i komunikacja w zwierzęciu i maszynie, Warszawa 1971.
• Wiener N., Cybernetyka i społeczeństwo, Warszawa 1960.
• Wiener N., The Human Uses of Human Beings: Cybernetics and Society, London 1989.
• Wierczyński G., Wiewiórowski W.R., Informatyka prawnicza. Nowoczesne technologie informacyjne w pracy prawników i administracji publicznej, Warszawa 2012.
• Wilson E.O., Socjobiologia, Poznań 2000.
• Wodziczko A., Na straży przyrody. Wiadomości i wskazania z dziedziny ochrony przyrody, Kraków 1948.
• Wojciechowski B., Dekonstrukcja między prawem a sprawiedliwością, [w:] L. Leszczyński (red.), Zmiany społeczne a zmiany w prawie, Lublin 1998.
• Wolbring G., Oscar Pistorius and the Future Nature of Olympic, Paralympic and Other Sports, "SCRIPTed - A Journal of Law, Technology & Society" 2008, vol. 5, Issue 1.
• Woleński J., O prawie natury, "Res Humana" 1996, nr 3.
• Wolfe C., What Is Posthumanism?, Minneapolis 2009.
• Wolfhart P., Człowiek, wolność, Bóg, Kraków 1995.
• Wróbel S., Nicość, śmierć, relief, tekst opublikowany w czasopiśmie internetowym "Diámetros": www.diametros.iphils.uj.edu.pl
• Wróblewski J., Informatyka prawnicza - możliwości zastosowania cybernetyki, "Państwo i Prawo" 1971, nr 3-4.
• Wróblewski J., Kryzys ekologiczny a niektóre problemy metaetyki i aksjologii ogólnej, "Etyka" 1974, nr 13.
• Wróblewski J., Ronald Dworkin: Law's Empire, "Państwo i Prawo" 1988, z. 3.
• Wróblewski J., Teoria racjonalnego tworzenia prawa, Warszawa 1985.
• Zajadło J., Hugo Grocjusz i hipoteza "etiamsi daremus, non esse Deum", "Czasopismo Prawno- -Historyczne" 2006, nr 1.
• Zajadło J. (red.), Leksykon współczesnej teorii i filozofii prawa. 100podstawowych pojęć, Warszawa 2007.
• Załuski W., Ewolucyjna filozofia prawa, Warszawa-Kraków 2009.
• Zarębski T., Od paradygmatu do kosmopolis, Wrocław 2005.
• Zarycki T., Polska i jej regiony a debata postkolonialna, [w:] M. Dajnowicz (red.), Oblicze polityczne regionów Polski, Białystok 2008.
• Zbinden Kaessner E. i in. (ed.), The Precautionary Principle in Switzerland and Internationally, Synthesis Paper by the Interdepartmental Working Group on the Precautionary Principle, Bern 2003.
• Zetzel J.E.G., Cicero and the Scipionic Circle, "Harvard Studies in Classical Philology" 1972, vol. 76.
• Zippin L., Post-humanism, the Problem or Theorising "Cohesions" of Power, and the False Solution of "Discursive Coherence", Australian Association for Research in Education, http://www.swin.edu.au/aare/98pap/zip98209.html
• Zirk-Sadowski M., Wprowadzenie do filozofii prawa, Kraków 2000.
• Żekanowski C., Łuków P., Genocentryzm: między biologią, filozofią i kulturą, tekst dostępny w serwisie: racjonalista.pl