Regionalne aspekty wzrostu gospodarczego w Niemczech i Polsce : próba analizy porównawczej

• Autorzy: Marta Götz

Warianty tytułu

Regional Aspects of Economic Growth in Germany and Poland : an Attempt of Comparison

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Podjęcie analizy czynników decydujących o wzroście gospodarczym uzasadnione jest rolą, jaką odgrywa on w kształtowaniu poziomu życia. Spojrzenie na wzrost gospodarczy wymaga podejścia eklektycznego, ale i elastycznego - adaptującego różne koncepcje i akcentującego różne wymiary rozwoju ekonomicznego poprzez łączenie ujęcia teoretycznego i praktycznego. Czynniki wzrostu można analizować z różnej perspektywy. Niniejszy artykuł proponuje następujące ujęcia: podażowe (odwołujące się do tradycyjnej funkcji produkcji), branżowe, popytowe, wskaźnikowe (czyli kondycji gospodarczej) i biorące za punkt wyjścia klimat gospodarczy. W pierwszej części opracowania zarysowano schemat integrujący główne czynniki determinujące wzrost gospodarczy. Stał się on podstawą dla opracowania cząstkowych, a następnie syntetycznego wskaźnika wzrostu. W dalszej kolejności podjęto próbę oszacowania tych wskaźników, uwzględniając zarówno element statyczny (bieżący stan), jak i dynamiczny (zmiany, jakie zaszły) dla regionów Niemiec i Polski - 16 Bundesländer i 16 województw. Otrzymane rezultaty ukazują zróżnicowanie wewnętrzne potencjału obu krajów. O ile w Niemczech wskaźnik syntetyczny oceniający potencjał wzrostu gospodarczego w 16 Bundesländer waha się w granicach 0,25-0,54, o tyle w Polsce ta rozpiętość wynosi 0,18-0,62. Ponadto, podczas gdy w Niemczech w ramach poszczególnych aspektów wzrostu regiony najsłabsze są z reguły tymi szybciej rozwijającymi się, o tyle w Polsce nie można potwierdzić takiej zależności. Monotonia "regionów-liderów" w zakresie wskaźników cząstkowych opisujących poszczególne aspekty wzrostu jest widoczna w obu krajach, wyraźniejsza jednak w przypadku Niemiec. (abstrakt oryginalny)

EN

The rationale behind examining economic growth and its factors results primarily from the role they play in broadly understood economic welfare. Exploring complex issues of economic growth requires applying an eclectic and flexible approach, which accommodates various view points and accentuates different growth dimensions by linking theories with empirics. The following paper can be regarded as such attempt. It lays down five pillars' perspective for looking at economic growth - supply sided one encompassing elements such as productivity, capital intensity or employment; sectoral one referring to main sectors' contribution to economic growth, business cycle ones which relates to demand side; as well as determinants influencing region' economic shape such as unemployment or inflation and finally determinants of knowledge based economies reflecting regions' equipment with students population or R&D sector size. The first part outlines the scheme integrating various growth determinants and grouping them in five modules influencing economic growth directly and indirectly. This scaffolding lays foundation for elaborating the composite as well as partial indices. Results of carried estimations which take into account both static and dynamic dimensions are presented in the next part. The obtained figures indicate the existence of interregional differences as far as economic growth potential is concerned. Values of economic growth composite index ranges in Germany between 0,25-,054 and in Poland between 0,18-0,62. The results point out that whereas in Germany these Bundesländer, which reveal the lowest values of current partial indices (reflecting region's position in terms of particular growth determinants) have simultaneously the most favorable dynamic. Such relation cannot be discerned in Poland. Though, in both countries the "leaders monotony", i.e. frequent featuring of few selected regions in the best class, is apparent, primarily in Germany and to lesser extent in Poland. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wzrost gospodarczy; Kondycja gospodarki; Poziom życia

EN

Economic growth; Condition of the economy; Living standard

• Czasopismo: Barometr Regionalny
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 1(23)
• Strony: 7--28

Twórcy

autor

Marta Götz

• Instytut Zachodni w Poznaniu

Bibliografia

• 20 Jahre Deutsche Einheit - Rückblick und Ausblick. (2009): "IWH- Sonderheft", nr 1.
• Amable B., Petit P. (2001): The Diversity of Social Systems of Innovation and Production During the 1990s. CEPREMAP Working Papers (Couverture Orange), 0015, CEPREMAP.
• A Special Report on the World Economy. How to Grow. (2010): "The Economist" z 7 października 2010 r.
• Boyer R. (2000): The Embedded Innovative Systems of Germany and Japan: Distinctive Features and Futures. CEPREMAP Working Papers (Couverture Orange), 0009, CEPREMAP.
• Brocka-Palacz B. (2004): Ekspansja sektora usług w gospodarce Niemiec. [w:] M. Weresa (red.): Niemcy w Unii Europejskiej. T. I: Ekonomiczna rola Niemiec. Warszawa, Szkoła Główna Handlowa. Oficyna Wydawnicza.
• Brzeziński M., Gorynia M., Hockuba Z. (2008): Ekonomia a inne nauki społeczne na początku XXI wieku. Między imperializmem a kooperacją. "Ekonomista", nr 2.
• Cherchye L. (2001): Using data envelopment analysis to assess macroeconomic policy performance. "Applied Economics", Vol. 33, No. 3, s. 407-416.
• Czarny B. (2007): Metodologiczne osobliwości ekonomii. "Bank i Kredyt", nr 38(7), s. 67-77.
• Czech-Rogosz J. (2006): Sytuacja gospodarcza RFN w XXI wieku i jej implikacje dla polityki kształtowania ładu gospodarczego. [w:] D. Kopycińska (red.): Problemy wzrostu gospodarczego we współczesnych gospodarkach. Library of Economics & Competition Policy, Szczecin, Katedra Mikroekonomii. Uniwersytet Szczeciński.
• Das Glück der Deutschen wird gemessen. (2009): "WirtschaftsWoche" z 16 grudnia 2009 r.
• Dziemianowicz W., Łukomska J., Pawluczuk M., Górska A. (2009): Trendy rozwojowe regionów. Koncepcja nowej polityki regionalnej. Ekspertyzy. Warszawa, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
• Eicher T., Strobel T. (2008): Der deutsche Produktivitätsabschwung: Ursachenforschung auf Branchenebene. "Ifo Schnelldienst", Vol. 61, No. 15, s. 33-40.
• Eicher T., Strobel T. (2009): Information Technology and Productivity Growth. German Trends and OECD Comparisons. Ifo economic policy, Cheltenham, UK; Northampton, MA, USA, Edward Elgar.
• Fehr M. (2010): Ohne Wachstum keine Zukunft. "WirtschaftsWoche" z 30 września 2010 r.
• Gomułka S. (2010): O zagadkach wzrostu gospodarczego. "Dziennik Gazeta Prawna" z 25 października 2010 r.
• Gramke K. (2007): Globalization and the Labour Market in 2030. Prognos AG, Globalization and change. Gütersloh, Bertelsmann Stiftung.
• Grömling M., Has H.-J. (2009): Globale Megatrends und Perspektiven der deutschen Industrie. IW-Analysen 47, Köln, Dt. Inst.-Verl.
• Hall B. (2009): France to count happiness in GDP. "Financial Times" z 14 września 2009 r.
• Hardt Ł. (2009): Nie wymieniajmy tak szybko podręczników do ekonomii. "Rzeczpospolita" z 21 września 2009 r.
• Hausmann R., Klinger B., Wagner R. (2008): Doing Growth Diagnostics in Practice: A 'Mindbook'. CID Working Paper No. 177, Harvard University.
• Heilemann U., Lehmann H., Ragnitz J. (2006): Länder-Rankings und internationale Wettbewerbsfähigkeit. Eine kritische Analyse. Schriften des Instituts für Wirtschaftsforschung Halle Band 24, Baden-Baden, Nomos.
• Herman A., Mączyńska E., Jarosz M., Kubicki L., Kula M., Szymański S. (2008): Dokąd zmierza ekonomia?. "Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie", nr 2(7).
• Hockuba Z. (2008): Jakie czynniki są kluczowe dla wzrostu gospodarczego Polski?. "Rzeczpospolita" z 10 lipca 2008 r.
• Hollanders H., van Cruysen A. (2008): Rethinking the European Innovation Scoreboard: A New Methodology for 2008-2010. PRO INNO EUROPE.
• Huggins R., Izushi H. (2009): Regional Benchmarking in a Global Context: Knowledge, Competitiveness, and Economic Development. "Economic Development Quarterly", Vol. 23, No. 4, s. 275-293.
• Jones C.I., Romer P.M. (2010): The New Kaldor Facts: Ideas, Institutions, Population, and Human Capital. "American Economic Journal-Macroeconomics", Vol. 2, No. 1, s. 224-245.
• Kołodk o G.W. (2009): Między Paryżem a Pittsburgiem. "Rzeczpospolita" z 24 września 2009 r.
• Krawczyk M. (2009): Deficyt budżetu państwa i aktywność gospodarcza. "Ekonomista", nr 5.
• Leggewie C., Welzer H. (2009): Das Ende der Welt, wie wir sie kannten. Klima, Zukunft und die Chancen der Demokratie. Frankfurt am Main, Fischer.
• Leonhardt D. (2010): One Way to Trim Deficit: Cultivate Growth. "The New York Times" z 17 listopada 2010 r.
• Malaga K. (2009): O niektórych dylematach teorii wzrostu gospodarczego i ekonomii. Warszawa, ZK PTE, [dostęp: styczeń 2011], [@:] http://www.pte.pl/pliki/2/12/K.%20Malaga.pdf.
• Mc Morrow K., Roger W. (2007): An Analysis of EU Growth Trends, with a Particular Focus on Germany, France, Italy and the UK. "National Institute Economic Review", Vol. 199, No. 1, s. 82-98.
• Measuring what Matters. (2009): "The Economist" z 17 września 2009 r.
• Miegel M. (2010): Exit. Wohlstand ohne Wachstum. Berlin, Propyläen.
• Misala J. (2006): Ewolucja międzynarodowej konkurencyjności gospodarki Niemiec oraz implikacje dla rozwoju powiązań gospodarczych z Polską. [w:] M. Weresa (red.): Międzynarodowa konkurencyjność Niemiec w rozszerzonej Unii Europejskiej. Warszawa, Szkoła Główna Handlowa. Oficyna Wydawnicza.
• Próchniak M. (2007): Produkcyjność. [w:] M. Weresa (red.): Polska. Raport o konkurencyjności 2007. Rola zagranicznych inwestycji bezpośrednich w kształtowaniu przewag konkurencyjnych. Warszawa, Instytut Gospodarki Światowej. Szkoła Główna Handlowa. Oficyna Wydawnicza.
• Rebalancing Global Growth. A Long Way to Go. (2009): "The Economist" z 23 lipca 2009 r.
• Rzońca A. (2005): Finanse publiczne a wzrost gospodarki w długim okresie. Analiza przy wykorzystaniu zmodyfikowanego modelu nabywania wiedzy przez praktykę. "Materiały i Studia", nr 198.
• Schwab K., Sala-i-Martin X. (2009): The Global Competitiveness Report. World Economic Forum.
• Sechstes Bundesländerranking. (2008), Institut der deutschen Wirtschaft Köln, Initiative Neue Soziale Marktwirtschaft und der Wirtschaftswoche.
• Siebert H. (2006): Old Europe's Social Model a Reason of Low Growth? The Case of Germany. Kiel Working Paper 1291. Kiel, Kiel Inst. for World Economics.
• Sinn H.-W. (2009): The Triad of Theory, Econometrics and Knowledge of Institutions. Munich, [dostęp: 1.03.2011], [@:] http://www.cesifo-group.de/portal/page/portal/ifoHome/B-politik/05stp/_stp?item_link=stp108.htm, Artykuł opublikowany pod tytułem Der richtige Dreiklang der VWL w "Frankfurter Allgemeine Zeitung" z 22 czerwca 2009 r., s. 12.
• Tangian A.S. (2004): Constructing the Composite Indicator "Quality of Work" from the Third European Survey on Working Conditions. WSI-Diskussionspapiere 132, Düsseldorf, Wirtschafts- und Sozialwiss. Inst.
• Van Ark B., O'Mahony M., Ypma G. (2007): The EU KLEMS Productivity Report - An Overview of Results from the EU KLEMS Growth and Productivity Accounts for the European Union, EU Member States and Major Other Countries in the World. EU KLEMS.
• "Wachstum ist die Antwort auf viele Fragen". Interview mit Benjamin Friedman. (2009): "WirtschaftsWoche" z 5 lipca 2009 r.
• Włodarski A. (2011): Gdzie w Polsce żyje się najlepiej? "Gazeta Wyborcza" z 10 stycznia 2011 r.

Identyfikatory

DOI

doi.org/10.56583/br.1346