O niezmienności sposobu uprawiania dogmatyki

• Autorzy: Jerzy Leszczyński

Warianty tytułu

On the Immutability of Practicing Legal Dogmatics

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Badania nad statusem naukowym dogmatyki prawa nie należą obecnie do głównego obszaru zainteresowań teorii czy filozofii prawa. określenie "paradygmat dogmatyki prawa" weszło do słownika teorii prawa, a jego używanie sugeruje nawiązanie do teorii Kuhna. Nie należy jednak zakładać, że ilekroć mówi się o "paradygmacie" dogmatyki prawa ma się na myśli teoretyczne uwikłanie tego terminu; może on znaczyć tyle co wzór, model itp. Konteksty mówienia o paradygmacie dogmatyki prawa w mocniejszym, teoretycznym sensie wskazują na krzyżowanie się różnych intencji. Po przypomnieniu niektórych elementów teorii Kuhna, ważnych z punktu widzenia zastosowania jej do nauk społecznych (2), zajmiemy się analizą badań Aulisa Aarnio poświęconych zastosowaniu koncepcji paradygmatu dla wyjaśnienia fenomenu dogmatyki prawa, wykazując ich ewolucję prowadzącą do konkluzji o zasadniczej stałości paradygmatu dogmatyki prawa (3). Dalej zajmiemy się próbą wyjaśnienia przyczyn niepowodzenia paradygmatycznego opisania dogmatyki prawa (4). Konkluzje powiązane będą z odniesieniem się do tezy Aleksandra Peczenika o wartości sposobu uprawiania dogmatyki prawa dla dyskursu praktycznego w ogóle (5). (fragment tekstu)

EN

Aulis Aarnio in a few studies examined the applicability of the concept of scientific paradigm created by Thomas T. Kuhn to describe the legal dogmatics. First of all, the aim of that study was to elucidate the changes in legal dogmatics. He stated that the paradigm of legal dogmatics, in principle, does not change because it is impossible to indicate a crisis crucial to change the paradigm. Variations occur only within a dogmatist legal theories or in ways of interpreting the basic disciplinary matrix. This phenomenon can be explained by the fact that legal dogmatics are basically oriented practically rather than cognitively. Legal dogmatics serve legal practice by solving problems of interpretation and application of the law. Assumptions about the nature of the objects perceived from the perspective of that practice, the relationship between them, the way to explore these objects and the operations concerning them, do not need to have theoretical nature. Objects, in which legal dogmatics are interested as text and meaning, are not natural objects, so we cannot speak about the crisis in describing them.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Filozofia prawa; Teoria prawa

EN

Law philosophy; Law theory

• Czasopismo: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Rocznik: 2010
• Tom: 81
• Strony: 115--129

Twórcy

autor

Jerzy Leszczyński

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• A. Motycka, Relatywistyczna wizja nauki. Analiza krytyczna koncepcji T. S. Kuhna i S. E. Toulmina, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1980, s. 165 i n..
• T. S. Kuhn, Struktura rewolucji naukowych, tłum. H. Ostromęcka, Fundacja Aletheia, Warszawa 2001, s. 354-355.
• B. Barnes, Thomas Kuhn, [w:] Powrót wielkiej teorii w naukach humanistycznych, Q. Skinner [red.], tłum. P. Łozowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1998, s. 112.
• A. Aarnio, On Paradigm of Legal Dogmatics - Problems of Scientific Progress in Legal Research, [w:] Contemporary Conceptions of Law: Proceedings of the 9th World Congress, Basel 27.8.1979-1.9.1979, P. Trappe [red.], Franz Steiner Verlag, Wiesbaden 1982, s. 135-136.
• A. Aarnio, On Paradigm of Legal Dogmatics - Problems of Scientific Progress in Legal Research, [w:] Contemporary Conceptions of Law: Proceedings of the 9th World Congress, Basel 27.8.1979-1.9.1979, P. Trappe [red.], Franz Steiner Verlag, Wiesbaden 1982, s. 135-136.
• A. Aarnio, On the Paradigm Articulation in Legal Research, [w:] Rechtstheorie, Beiheft 3, 1981, s. 47.
• A. Aarnio, Reason and Authority. A Treatise on Dynamic Paradigm of Legal Dogmatics, Ashgate, Aldershot 1997, s. 81, 84.
• A. A a r n i o, Paradigms in Legal Dogmatics, [w:] Theory of Legal Science, A. Peczenik [red.], 1984 D. Reidel Publishing Company, Dordrecht 1984, s. 25.
• T.S. Kuhn, Dwa bieguny. Tradycja i nowatorstwo w badaniach naukowych, tłum. S. Amsterdamski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1985, s. 411.
• T. S. Kuhn, Droga po Strukturze, tłum. S. Amsterdamski, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2003, s. 203-204.
• U. Beck, Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2002, s. 249.
• K. Płeszka, O paradygmacie dogmatyki prawa, [w:] Zasady procesu karnego wobec wyzwań współczesności, J. Czapska, A. Gaberle, A. Światłowski, A. Zoll [red.], Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa 2000, s. 768, 771-772.
• A. Peczenik, The Basis of Legal Justification, Lund 1983, s. 131.
• A. Peczenik, Scientia Iuris. Legal Doctrine as Knowledge of Law and as a Source of Law, Springer, Dordrecht 2005, s. 76-77.
• S. Toulimin, Kosmopolis. Ukryty projekt nowoczesności, tłum. T. Zarębski, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, Wrocław 2005, s. 54-55.
• J. Leszczyński, Pozytywizacja prawa w dyskursie dogmatycznym, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2010.