Kultura organizacyjna jako element systemów wczesnego ostrzegania

• Autorzy: Katarzyna Sołkowicz

Warianty tytułu

Organization Culture as an Element of Early Warning Systems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Poziom konkurencyjności poszczególnych przedsiębiorstw coraz częściej zależeć będzie w głównej mierze od umiejętności dostosowania się do zmieniających się warunków otoczenia, zwłaszcza otoczenia zewnętrznego. Przedsiębiorstwo jako podmiot życia gospodarczego musi podążać za zmieniającą się rzeczywistością, aby sprostać wymaganiom stawianym przez rynek. Zakres i tempo przeobrażeń, jakie zachodzą we współczesnym świecie, sprawiają, że efektywność przedsiębiorstwa staje się funkcją zdolności do zmiany. Coraz większego znaczenia nabiera umiejętność przewidywania i szybkość reagowania w sytuacjach kryzysowych. Natomiast systemy wczesnego ostrzegania stają się kluczowe dla oceny i analizy sytuacji finansowo-ekonomicznej przedsiębiorstwa. Wiedza i umiejętności w tym zakresie mogą w znaczący sposób przesądzić o przetrwaniu na konkurencyjnym rynku, a także decydować o sukcesie przedsiębiorstwa. W prowadzeniu działalności przedsiębiorstwa w dłuższym okresie niebagatelne znaczenie mogą odgrywać działania profilaktyczne, nakierowane na likwidowanie przyczyn, które mogłyby doprowadzić do jego upadłości. Przejawia się to poprzez świadomość potrzeby zbierania i analizy informacji w postaci sprawozdań finansowych oraz monitorowania makrootoczenia z uwzględnieniem analizy nowych czynników odgrywających kluczową rolę w możliwości zapobiegania sytuacjom kryzysowym. Powinno to stanowić podstawę do ustawicznego doskonalenia systemów wczesnego ostrzegania, które obok czynników mierzalnych powinny uwzględniać także czynniki niemierzalne. Zdaniem autorki problematyka wykorzystania kultury organizacyjnej jako elementu systemów wczesnego ostrzegania przed upadłością przedsiębiorstw obejmuje ważne współczesne procesy społeczne i gospodarcze zmieniające oblicze zarządzania przedsiębiorstwem. W niniejszym artykule zostaną ogólnie zaprezentowane systemy wczesnego ostrzegania identyfikujące ryzyko upadłości przedsiębiorstw. Jednak głównym celem jest wskazanie kultury organizacyjnej jako potencjalnego wskaźnika pozwalającego na przewidywanie upadłości przedsiębiorstwa. Znaczenie, jakie autorka przywiązuje do kultury organizacyjnej, nie może przesłaniać faktu, iż nie jest ona lekarstwem na wszystkie problemy związane z funkcjonowaniem w niepewnym otoczeniu. Jednakże kultura organizacyjna stanowi unikalny zasób przedsiębiorstwa, który może być jednym z barometrów jego kondycji. Niewątpliwie ogromną trudność może stanowić wyznaczenie wskaźników oceny kultury organizacyjnej i na tej podstawie zbudowanie funkcji dyskryminacyjnej, jednak problematyka ta nie jest celem niniejszego opracowania. (fragment tekstu)

EN

In the article early warning systems identifying the threat of bankruptcy of a company are presented. However, the main aim of the article is to point to organization culture as a potential indicator allowing prediction of bankruptcy of a company. Also selected conceptions of organization culture and the functions it can perform in a company are presented. It is worth noting that organization culture is a unique source for a company that can be one of the indicators of its condition. In the author's opinion the issue of using organization culture as an element of early warning systems against company bankruptcy comprises important social and economic processes changing the way the company is managed. To be sure, determining indicators that evaluate organization culture and on this basis constructing the discriminative function may be immensely difficult, but this problem was not the subject of the present article.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kultura organizacyjna; Badania systemowe

EN

Organisational culture; System research

• Czasopismo: Roczniki Ekonomii i Zarządzania / Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
• Rocznik: 2009
• Tom: 1
• Strony: 77--97

Twórcy

autor

Katarzyna Sołkowicz

Bibliografia

• M. Zaleska, Identyfikacja ryzyka upadłości przedsiębiorstwa i banku - systemy wczesnego ostrzegania, Warszawa: Difin 2002
• R. Jagiełło, Zastosowanie metody analizy dyskryminacyjnej przy ocenie ryzyka kredytowego, w: Współczesny bank, red. W. L. Jaworski, Warszawa: Poltext 2000
• D. R. Fraser, L. M. Fraser, Ocena wyników działalności banku komercyjnego, Warszawa: Związek Banków Polskich 1996.
• T. Stasiewski, Upadek przedsiębiorstw, przyczyny, symptomy i metody przewidywania, "Zeszyty Teoretyczne Rady Naukowej SK w Polsce" 1995, nr 33, s. 157
• L. Bednarski, Problemy oceny zagrożenia sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, "Zeszyty Teoretyczne Rady Naukowej SK w Polsce" 1998, nr 46, s. 23 n.
• R. Połczyńska - Gościniak, Ocena przedsiębiorstwa w aspekcie kontynuacji działania, "Monitor Rachunkowości i Finansów" 2001, nr 3, s. 22-23
• M. Matuszak, Upadki polskich przedsiębiorstw w latach 1990-2000. Wybrane problemy i wyniki badan´ prowadzonych w sądach gospodarczych, w: Przedsiębiorstwo na przełomie wieków, red. B. Godziszewski, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2001, s. 133-147.
• E. Mączyńska, Systemy wczesnego ostrzegania, SGH, www.centrumwiedzy.edu.pl
• L. Bednarski, Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, Warszawa: PWE 1997, s. 161.
• M. Zaleska, Podstawy rachunkowości dla analityków bankowych, Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH 1999, s. 90
• G. Hofstede, Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu, Warszawa: PWE 2000, s. 38 n.
• A. K. Koźmiński, W. Piotrowski, Zarządzanie. Teoria i praktyka, Warszawa: PWN 2000, s. 32
• H. I. Ansoff, Zarządzanie strategiczne, Warszawa: PWE 1985
• R. W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, Warszawa: PWN 2000, s. 118-126.
• G. Hofstede, Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu, Warszawa: PWE 2000, s. 38 n.
• M. Alvesson, P. O. Berg, Foretagskultur och organisation - symbolism: utreckling, teoretiska perspektiv och actuell debatt, Lund: Studenliteratur 1988.
• J. Skalik, Organizacja i zarządzanie, Wrocław: Wyższa Szkoła Zarządzania i Finansów 2001.
• J. Łucewicz, Organizacyjne zachowania człowieka, Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego 1996.
• M. Armstrong, Zarządzanie zasobami ludzkimi. Strategia i działanie, Kraków: Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu 1994.
• T. B. Deal, A. A. Kennedy, Corporate Cultures, Addison-Wesley: Reading 1982.
• E. Pietkiewicz, S. Kałużny, Bankowcy i dobre obyczaje, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 1993.
• K. Bolesta - Kukułka, Jak patrzeć na świat organizacji, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1993.
• B. Nogalski, Kultura organizacyjna, duch organizacji, Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Ośrodka Postępu Organizacyjnego 1998.
• W. J. Paluchowski, Niematerialność usług i jej psychologiczne implikacje, w: Marketing usług profesjonalnych. Kultura organizacyjna - osobowość profesjonalisty, Poznań: Akademia Ekonomiczna 1998.
• K. S. Cameron, R. E. Quinn, Kultura organizacyjna - diagnoza i zmiana, model wartości konkurujących, Kraków: Oficyna Ekonomiczna 2003.
• Cz. Sikorski, Kultura organizacyjna, Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck 2002.
• Ł. Sułkowski, Procesy kulturowe w organizacjach. Koncepcja, badania i typologia kultur organizacyjnych, Toruń - Łódź: Wydawnictwo Dom Organizator 2002.
• M. Strużycki, Przedsiębiorstwo a rynek, Warszawa: PWE 1992.
• E. Schein, Organizational Culture and Leadership. A Dynamic View, San Francisco, CA: Josey-Boss 1985.
• K. Obłój, Strategia sukcesu firmy, Warszawa: PWE 1995.