Intelektualne związki "starego instytucjonalizmu" z amerykańską filozofią społeczną

• Autorzy: Helena Przybyła
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Veblen zastosował całościowy sposób ujmowania zjawisk społecznych wypracowany przez nurty w amerykańskiej myśli społecznej do wyjaśnienia genezy i kierunków rozwoju działalności gospodarczej w ramach instytucjonalnych ograniczeń. Z tego względu jego teoria społeczno-ekonomiczna stanowi znaczący przyczynek w analizach kapitalizmu. Zdaniem Veblena i następców, ekonomia nie może ograniczać swojego pola badawczego do zjawisk rynkowych. Powinna integrować się z innymi naukami społecznymi, by odpowiedzieć nie tylko na pytanie, jak zachowują się ludzie, lecz także, dlaczego tak się zachowują. Takie trendy obserwuje się między innymi we współczesnej socjologii ekonomicznej, subdyscyplinie socjologii. Przeprowadzona przez Veblena analiza kształtowania się "modelu konsumpcji" zachowuje aktualność i dzisiaj. W zakres analizy włączył nawyki kulturowe, formy i tradycje kultów religijnych, ruchy emancypacyjne kobiet, grupy etniczne, rasy ludzkie itp. Odkrył on istotne prawidłowości kształtowania się "konsumpcji masowej", rozumianej jako zjawisko kulturowo-społeczne współczesnego kapitalizmu. Veblenowska "konsumpcja na pokaz" weszła na trwałe do aparatury pojęciowej analiz mikroekonomicznych. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Teoria ekonomii; Historia myśli ekonomicznej; Ekonomia instytucjonalna; Teorie rozwoju społecznego; Antropologia filozoficzna; Socjologia konsumpcji; Teoria konsumpcji

EN

Economic theory; History of economic thought; Institutional economics; Social development theories; Philosophical anthropology; Sociology of consumption; Consumption theory

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2006
• Tom: Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej. Ekonomia instytucjonalna - teoria i praktyka
• Strony: 57--67

Twórcy

autor

Helena Przybyła

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Bibliografia

• Blaug M. : Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne. PWN, Warszawa 1994.
• Marek M. : Instytucjonalizm w socjologii i ekonomii. "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny", 2004, nr 1.
• Szacki J. : Historia myśli socjologicznej. T. II. PWN, Warszawa, 1981.
• Małysz J. : Instytucje a koszty transakcyjne w świetle neoinstytucjonalnej ekonomii. "Ekonomista", 2003, nr 3.
• Chmielewski P. : Nowa analiza instytucjonalna. Logika i podstawowe zasady. "Studia Socjologiczne", 1994, nr 3-4.
• Goryszewski R. : Thorstein Veblen a Karol Marks. Próba analizy porównawczej teorii rozwoju społeczno-gospodarczego. Warszawa 1989.
• Kołakowski L. : Filozofia pozytywistyczna. Od Hume'a do Koła Wiedeńskiego. PWN, Warszawa 2003.
• James W. : Pragmatyzm. Warszawa 1993.
• Buczyńska-Garewicz H. : Instrumentalizm Johna Dewey'a. W : Filozofia XX wieku. T. II. Red. Z.Kuderowicz. Wiedza Powszechna, Warszawa 2002.
• Veblen T. : Teoria klasy próżniaczej. Wyd. Literackie MUZA S.A., Warszawa 1998.
• Sara M. : Adam Smith a John Maynard Keynes, alternatywne koncepcje człowieka gospodarującego. "Kwartalnik Historii Mysli Ekonomicznej", 2005, nr 1.
• Morawski W. : Socjologia ekonomiczna. PWN, Warszawa 2001.
• Czwarno M. : Homo oeconomicus kontra homo socjologicus, czyli dlaczego ekonomiści nie lubią socjologów, a socjologowie nie przepadają za ekonomistami. "Studia Socjologiczne", 2003, nr 3.