System gospodarczy i jego sprawność - zagadnienia teoretyczne

• Autorzy: Stanisław Swadźba
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Takie podejście do systemu ekonomicznego (jako części, podsystemu czy subsystemu systemu społecznego) wywołuje określone konsekwencje. Nie można wyodrębnić i badać tylko zjawiska ekonomiczne. Mamy bowiem do czynienia ze skomplikowanym splotem zjawisk ekonomicznych, społecznych, politycznych itd. Badając systemy gospodarcze, trzeba również analizować te zjawiska, które - w mniejszym lub większym stopniu - wywarły wpływ na system ekonomiczny. Mogą to być: historia, tradycja, kultura, religia itd. Przedmiotem zainteresowań będzie tu system gospodarczy utożsamiany z gospodarką krajową, a więc będzie to system gospodarczy w skali makro lub inaczej krajowy system gospodarczy (KSG). Możemy więc mówić o systemie gospodarczym Niemiec, Francji, Polski bądź innego kraju. Pojęcie systemu gospodarczego, rozumianego jako krajowy system gospodarczy, w literaturze zagranicznej i krajowej jest definiowane na wiele sposobów. W podręcznikach ekonomii często cytowana jest definicja P.A. Samuelsona i W.D. Nordhausa, którzy określają system gospodarczy jako taki układ stosunków i organizacji, który kształtuje prawa i regulacje rządzące działalnością gospodarczą, determinuje prawa własności czynników produkcji, rozdziela uprawnienia do podejmowania decyzji w zakresie produkcji i konsumpcji, determinuje bodźce motywujące różne podmioty gospodarcze, a w ostateczności rozstrzyga kwestie: co, jak i dla kogo ma być produkowane. Według innej podręcznikowej definicji: "System ekonomiczny jest zorganizowanym zespołem procedur, które społeczeństwo wykorzystuje w opracowywaniu odpowiedzi na pytania związane z podstawową produkcją i dystrybucją". Inne podejście do systemu gospodarczego reprezentuje wybitny węgierski ekonomista J. Kornai. Rozpatruje on system gospodarczy jako szczególny przypadek systemu opisywanego przez matematyczną teorię systemów. Przez system gospodarczy rozumie zbiór organizacji i tworzących je jednostek, które działają w czasie. Podsystemy systemu gospodarczego według J. Kornai to - powszechnie już znane - sfera realna i sfera regulacji. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Ekonomia; System gospodarczy; Inflacja; Wzrost gospodarczy; Gospodarka rynkowa

EN

Economics; Economic system; Inflation; Economic growth; Market economy

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2008
• Tom: Sprawność systemów gospodarczych krajów Unii Europejskiej
• Strony: 11--19

Twórcy

autor

Stanisław Swadźba

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Bibliografia

• M.G. Woźniak: Ekonomiczne problemy krajów postsocjalistycznych. Cz. I. Systemy gospodarcze w teorii ekonomii. Akademia Ekonomiczna, Kraków 1992, s. 7
• J. Czech-Rogosz: Ewolucja społecznej gospodarki tynkowej w RFN. Akademia Ekonomiczna, Katowice 2005
• T. Kowalik: Współczesne systemy ekonomiczne. Powstanie, ewolucja, kryzys. Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego, Warszawa 2000, s.12
• J. Beksiak: Ekonomia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s, 236-238
• Wprowadzenie do ekonomii. Red. Z, Dach. Akademia Ekonomiczna, Kraków 1997, s. 75
• T. Bal-Woźniak: Innowacyjność systemów gospodarczych. Doświadczenie Polski na tle UE, USA i Japonii. W: Systemy gospodarcze i ich ewolucja. Bilans pierwszych lal członkostwa w Unii Europejskiej. Red. S. Swadźba. Akademia Ekonomiczna, Katowice 2006, s. 245
• D.C. North: Understanding the Process of Economic Change. Princeton University Press, Princeton 2005
• S. Swadźba: Integracja i globalizacja a system gospodarczy. Konsekwencje dla Polski. Akademia Ekonomiczna, Katowice 2007
• P.A. Samuelson, W.D. Nordhaus: Economics. McGraw-Hill Book Company, New York 1989, s. 833-834
• E.V. Bowden, J.H. Bowden: Economics. The Science of Common Sense. South-Western College Publishing, Cincinnati 1985
• J. Komai: Anti-Equilibrium. Teoria systemów gospodarczych. Kierunki badań. PWN, Warszawa 1977, s. 82
• .