Wizerunek przywódcy w systemie totalitarnym, autorytarnym i demokratycznym. Analiza porównawcza

• Autorzy: Przemysław Potocki

Warianty tytułu

An image of the political leader in a totalitarian, authoritarian and democratic political system. Comparative analysis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem tego artykułu jest dokonanie próby konceptualizacji wizerunku polityka przy zastosowaniu czwartego ujęcia teoretycznego. Jest to ujęcie systemowe - dotyczy ono najwyższego poziomu zorganizowania rzeczywistości społecznej - poziomu systemu społecznego, składającego się z różnych podsystemów (m.in. politycznego, ekonomicznego, kulturowego). Jego podstawę epistemologiczną stanowi metoda systemowa. W oparciu o to założenie teoretyczne będą analizowane cechy charakterystyczne wizerunku polityków w kontekście typu systemu politycznego, w którym politycy działają. Przyjęte zostało, za Robertem A. Dahlem i Brucem Stinebricknerem, następujące ujęcie systemu politycznego: "System polityczny jest zbiorem elementów, które oddziaływają na siebie i które indywidualnie i zespołowo wywierają wpływ na jednostki i zespoły stanowiące elementy czy części systemu". Zostaną wyszczególnione trzy podstawowe typy systemu politycznego: totalitarny, autorytarny, demokratyczny. Metoda systemowa jest jedną z podstawowych i najstarszych metod badawczych w politologii. Stanowi ona zastosowanie powstałych na gruncie cybernetyki kategorii badawczych do badania zjawisk politycznych. Za jej twórców uważani są: David Easton, Gabriel A. Almond oraz G. Bingham Powell Jr., a także Karl W. Deutsch. (fragment tekstu)

EN

This article focuses on the relations between an image of a political leader and a type of a political system. The models of a political system were used to compare determinants and factors which have an influence on the process of image creation. This theoretical proposal is aimed at a description of the main social and political conditions of the image elements and political system's identity. The function of a leader's image for stability and development of the political system is different for each analysed political system, i.e. totalitarian, authoritarian and democratic systems. In the totalitarian system, the image of a political leader is a kind of communication tool for maintenance of the permanent social mobilization. In the authoritarian system, the process of the image creation allows a political leader to hold control over selected areas of social life. Finally, in the democratic system, a political leader uses his image to enter political and electoral market and establish stable position on them. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Politycy; System polityczny; Przywództwo polityczne; Osobowość lidera; Totalitaryzm; Demokracja

EN

Politicians; Political system; Political leadership; Leader's personality; Totalitarianism; Democracy

• Czasopismo: Ekonomia i Zarządzanie
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 2
• Strony: 61--90

Twórcy

autor

Przemysław Potocki

• Politechnika Białostocka

Bibliografia

• Almond G.A., 1956. Comparative Political Systems. Journal of Politics 18(3), s. 391-409.
• Almond G.A., 1965. A Developmental Approach to Political Systems. World Politics 17(2), s. 183-214.
• Almond G.A., Powell Jr. G.B., 1966. Comparative Politics: A Developmental Approach. Little, Brown And Company (Inc.), Boston.
• Anderson P.J., 2010. Konkurujące modele dziennikarstwa i demokracji. (w:) P.J. Anderson, G. Ward (red.). Przyszłość dziennikarstwa w dojrzałych demokracjach, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa, s. 55 - 65.
• Antoszewski A., 1999. System polityczny jako kategoria analizy politologicznej. (w:) Jabłoński A.W., Sobkowiak L. (red.). Studia z teorii polityki. Tom 1. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 73 - 88.
• Antoszewski A., 2004. Autorytaryzm. (w:) Antoszewski A., Herbut R. (red.), Leksykon politologii, Wydawnictwo ATLA 2, Wrocław, s. 30-31.
• Arendt H., 1968. The Origins of Totalitarianism. Meridian Books, New York.
• Baczko B., 1994. Wyobrażenia społeczne. Szkice o nadziei i pamięci zbiorowej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Baszkiewicz J., 1998. Powszechna historia ustrojów państwowych. Wydawnictwo ARCHE, Gdańsk.
• Betts R.K., Huntington S.P. 1985 - 1986. Dead Dictators and Rioting Mobs: Does the Demise of Authoritarian Rulers Lead to Political Instability. International Security 10(3), s. 112-146.
• Bobbio N., 1987. The Future of Democracy. A Defence of the Rules of the Game. University of Minnesota Press, Minneapolis.
• Borecki M., 1995. Mussolini. Delta, Warszawa.
• Braud P., 1995. Rozkosze demokracji. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Brzeziński Z., 1956. Totalitarianism and Rationality. The American Political Science Review 50(3), s. 751-763.
• Bullock A., 1997. Hitler: studium tyranii. Wydawnictwo Iskry, Warszawa.
• Bynander F., Hart P., 2006. When Power Changes Hands: The Political Psychology of Leadership Succession in Democracies. Political Psychology 27(5), s. 707-730.
• Chong-Min P., 1991. Authoritarian Rule in South Korea: Political Support and Governmental Performance. Asian Survey 31(8), s. 743-761.
• Coleman S., 1975. Measurement and Analysis of Political Systems: A Science of Social Behavior. John Wiley and Sons, New York.
• Dahl R.A., 1989. Democracy and its critics. Yale University Press, New Haven.
• Dahl R.A., Stinebrickner B., 2007. Współczesna analiza polityczna. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
• Deutsch K.D., 1963. The Nerves of Government: Models of Political Communication and Control. The Free Press, New York.
• Dix R.H. 1982, The Breakdown of Authoritarian Regimes. The Western Political Quarterly 35(4), s. 554-573.
• Dobek-Ostrowska B., 2006. Komunikowanie polityczne i publiczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Dziak W.J., 2004. Kim Jong Il. Wydawnictwo TRIO, Warszawa.
• Easton D., 1965. A Framework for Political Analysis. Prentice-Hall, Englewood Cliffs.
• Easton D. 1957. An Approach to the Analysis of Political Systems. World Politics 9(3), s. 383-400.
• Felczak W., 1983. Historia Węgier. Ossolineum, Wrocław.
• Fenby J., 2009. Chiny. Upadek i narodziny wielkiej potęgi. Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Fromm E., 2005. Ucieczka od wolności. Spółdzielnia Wydawnicza "Czytelnik", Warszawa.
• Garlicki A., 1989. Józef Piłsudski 1867 - 1935. Czytelnik, Warszawa.
• Geddes B., Zaller J., 1989. Sources of Popular Support For Authoritarian Regimes. American Journal of Political Science 33(2), s. 319-347.
• Germani G., 1978. Authoritarianism, Fascism, and National Populism. Transaction Books, New Brunswick.
• Gulczyński M., 2004. Panorama systemów politycznych świata. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
• Hallin D.C., Mancini P., 2007. Systemy medialne. Trzy modele mediów i polityki w ujęciu porównawczym. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Hallowell J.H., 1993. Moralne podstawy demokracji. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Karwat M., 2006. O złośliwej dyskredytacji. Manipulowanie wizerunkiem przeciwnika. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Keefer P., 2007. Clientelism, Credibility, and the Policy Choices of Young Democracies. American Journal of Political Science 51(4), s. 804-821.
• Kershaw I., 2009. Mit Hitlera. Wizerunek a rzeczywistość w III Rzeszy. Wydawnictwo Replika, Zakrzewo.
• Kaer A.M., 2009. Rządzenie. Wydawnictwo Sic!. Warszawa.
• Król M. 1988., Słownik demokracji. Res Publica. Kraków.
• Kula H.M. 2005. Propaganda współczesna: istota - właściwości. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Lane J.-E., Ersson S., 2003. Democracy: A Comparative Approach. Routledge. New York.
• Langer T. 1977. Amerykańska wersja analizy systemowej w nauce o państwie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Lee Kaid L., Holtz-Bacha Ch. (red.), 2008. Encyclopedia of Political Communication. Volume 1&2, SAGE Publications Ltd, London.
• Lewandowski J., 2001. Estonia. Wydawnictwo TRIO. Warszawa.
• Linz J.J., 2000. Totalitarian and Authoritarian Regimes. Lynne Rienner Publishers, Inc., Boulder.
• Lipset S.M., 1998. Homo politicus. Społeczne podstawy polityki. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Machelski Z. 2001. Opozycja w systemie demokracji parlamentarnej: Wielka Brytania, Niemcy, Włochy. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
• Master M.F., Robertson J.D., 1988. Class Compromises in Industrial Democracies. The American Political Science Review 82(4), s. 1183-1201.
• Mazur M., 2007. Marketing polityczny. Studium porównawcze prezydenckich kampanii wyborczych w USA i w Polsce. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• McQuail D., 2007. Teoria komunikowania masowego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Mider D., 2008. Partycypacja polityczna w Internecie. Studium politologiczne. Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa.
• Mikołajewski K., 2010. Zastosowanie analizy cybernetyczno-systemowej w naukach społecznych. Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa.
• Mojsiewicz C., 1999. Rola opinii publicznej w polityce. Terra, Poznań.
• Montefiore S.S., 2004. Stalin. Dwór czerwonego cara. Wydawnictwo MAGNUM, Warszawa.
• Mularska-Andziak L., 1994. Franco. Puls Publications, London.
• Nelson T.E. 2004. Policy Goals, Public Rhetoric, and Political Attitudes, The Journal of Politics 66(2), s. 581-605.
• Noelle-Neumann E., 2004. Spirala milczenia. Opinia publiczna - nasza skóra społeczna. Zysk i Sk-a Wydawnictwo, Poznań.
• Ochmański J., 1990. Historia Litwy. Ossolineum, Wrocław.
• Pancer S.M., 1999. Brown S.D., Widdis Barr C., Forming Impressions of Political Leaders: A Cross-National Comparison. Political Psychology 20(2), s. 345-368.
• Purcell S.K., 1973. Decision - Making in an Authoritarian Regime: Theoretical Implications from a Mexican Case Study. Word Politics 26(1), s. 28-54.
• Rawnsley G.D. 2005. Political Communication and Democracy. Palgrave Macmillan, Basingstoke.
• Roberts A., 2003. Hitler i Churchill. Sekrety przywództwa. Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
• Roberts D.D., 2006. The Totalitarian Experiment in Twentieth-Century Europe. Understanding the Poverty of Great Politics. Routledge, New York.
• Rydlewski G., 2004. O skutecznym działaniu w polityce. Dziesięć przykazań nie tylko dla ludzi polityki. Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa.
• Rydlewski G., 2009. Rządzenie w świecie megazmian (Studium politologiczne). Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa.
• Ryszka F., 1984. Nauka o polityce. Rozważania metodologiczne. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Ryszka F., 1985. Państwo stanu wyjątkowego: rzecz o systemie państwa i prawa Trzeciej Rzeszy. Ossolineum, Wrocław.
• Sartori G., 1998. Teoria demokracji. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Service R., 2008. Towarzysze: komunizm od początku do upadku. Historia zbrodniczej ideologii. Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków.
• Sztompka P., 2007. Zaufanie: fundament społeczeństwa. Społeczny Instytut Wydawniczy ZNAK, Kraków.
• Taehyun Nam., 2007. Rough days in democracies: Comparing protests in democracies. European Journal of Political Research 46(1), s. 97-120.
• Tucker R.C., 1965. The Dictator and Totalitarianism. World Politics 17(4), s. 555-583.
• Voltmer K., 2006. Mass Media And Political Communication in New Democracies. Routledge, New York.
• Waite R.G.L., 1971. Adolf Hitler's Guilt Feelings: A Problem in History and Psychology. Journal of Interdysciplinary 1(2), s. 229-249.
• Weber M., 2004. Racjonalność, władza, odczarowanie. Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Wiatr J.J., 2008. Przywództwo polityczne. Studium politologiczne. Wydawnictwo WSHE, Łódź.
• Wołkogonow D., 1998. Stalin. Tom 1. Wydawnictwo AMBER, Warszawa.