Właściwości fizyczne nasion Amarantusa (Amaranthus cruentus) pochodzącego z różnych rejonów uprawy w Polsce

• Autorzy: Dorota Ogrodowska , Ryszard Zadernowski , Małgorzata Tańska , Sylwester Czaplicki

Warianty tytułu

Physical Properties of Amaranthuscruentus Seeds from Different Cultivation Regions in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem pracy było określenie zmienności cech fizycznych nasion amarantusa w zależności od rejonu uprawy oraz roku zbioru. Materiał do badań stanowiły nasiona Amaranthus cruentus odmiany Aztek, pochodzące ze zbiorów w 2006, 2007 i 2008 r., z upraw zlokalizowanych w województwach: lubelskim, małopolskim oraz dolnośląskim. Oznaczono podstawowe cechy masowe (masę 1000 nasion, gęstość w stanie zsypnym i porowatość) i powierzchniowe (kąt usypu, kąt zsypu i współczynnik tarcia). Cechy geometryczne (długość, szerokość, średnicę zastępczą, obwód rzutu, pole powierzchni rzutu i kolistość rzutu) oraz barwę nasion analizowano, stosując technikę cyfrowej analizy obrazu. Stwierdzono, że największą masą 1000 nasion charakteryzowała się próbka pochodząca z plantacji w Piaskach Górnych z roku 2008 (0,79 g). Gęstość w stanie zsypnym nasion amarantusa w zależności od roku oraz miejsca uprawy mieściła się w przedziale od 819,56 kg/ m³ do 867,48 kg/ m³. Wartość kąta usypu zawierała się w przedziale od 25,6° (próbki z okolic Lublina) do 30,6° (próbki z Piasków Górnych) - rok 2008 oraz kątem zsypu zawierającym się w przedziale od 22,7° do 29,4°z plantacji z okolic Lublina, odpowiednio w roku 2008 i 2007. Nasiona amarantusa uprawianego w 2007 r. w Piaskach charakteryzowały się najmniejszą długością (1,27 mm) oraz szerokością (1,10 mm). Natomiast nasiona roślin uprawianych w tym samym regionie, lecz w 2008 r. miały największą długość (1,39 mm) oraz szerokość (1,20 mm). Jaśniejsze okazały się nasiona pochodzące z roku 2008, w przypadku których składowa L* wynosiła > 86 %. (abstrakt oryginalny)

EN

The objective of the research study was to determine the variability of physical properties of amaranth seeds depending on the region where they were grown and the year when they were harvested. The research material were Amaranthus cruentus seeds of the Aztek cultivar from the crops harvested in the farms located in the Lubelskie, Małopolskie and Dolnośląskie Provinces, in the years 2006, 2007, and 2008. Determined were the basic mass features (weight of 1000 seeds, bulk density, porosity), and surface characteristics (repose angle, chute angle, and friction coefficient). Using a Digital Image Analysis technique analyzed were the geometric parameters (length, width, diameter equivalent, projection perimeter, projection area, and projection circularity), as well as the colour of seeds. It was found that the highest weight of 1000 seeds (0.79 g) showed the sample (0.79 g) from the plantation located in Piaski Górne of the year 2008. Depending on the year and place of growing the amaranth seeds, their bulk density ranged from 819.56 kg/ m³ to 867.48 kg/m³. Their repose angle value was between 25.6° (samples from the region near Lublin) and 30.6° (samples from Piaski Górne) and referred to the seeds harvested in 2008; the chute angle of the amaranth seeds from the plantation near Lublin ranged from 22.7° to 29.4°, of 2008 and 2007, respectively. The amaranth seeds grown in Piaski in 2007 were characterized by both the smallest length (1.27 mm) and the smallest width (1.10 mm). However, the seeds grown in the same region in 2008 had both the biggest length (1.39 mm) and the biggest width (1.20 mm). The seeds of 2008 were lighter and their L* component * was >86 %. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Żywność; Towaroznawstwo żywności; Surowce roślinne; Badanie żywności; Analiza obrazu

EN

Food; Food commodities; Raw plant materials; Food research; Image analysis

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 18 (2011)
• Numer: nr 6 (79)
• Strony: 91--104

Twórcy

autor

Dorota Ogrodowska

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Ryszard Zadernowski

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Małgorzata Tańska

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Sylwester Czaplicki

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• [1] Abalone R., Cassinera A., Gastón A., Lara M.A.: Some Physical Properties of Amaranth Seeds. Biosystems Eng., 2004, 89 (1), 109-117.
• [2] Black M, Bewley J.D, Halmer P.: The Encyclopedia of Seeds, Science, Technology and Use. Eds. CABI, Wallingford, UK, 2003, p. 336.
• [3] Bobel B.K., Sokół J.: Wartość pokarmowa nasion szarłatu (Amaranthus ssp.) i ich wykorzystanie w żywieniu ludzi i zwierząt. Post. Nauk Rol., 2002, 2, 69-80.
• [4] Diakun J., Kaczor A.: Badanie wpływu wilgotności ziaren amaranthusa na efekt ich zgniatania. Inżynieria Rolnicza, 2005, 9 (69), 43-49.
• [5] Frączek J., Kaczorowski J., Ślipek Z., Horobik J., Molenda M.: Standaryzacja metod pomiaru właściwości fizyczno-mechanicznych roślinnych meteriałów ziarnistych. Acta Agrophysica, 2003, 92, 94-95.
• [6] Frączek J., Wróbel M.: Zastosowanie grafiki komputerowej w rekonstrukcji 3D nasion. Inżynieria Rolnicza, 2009, 6 (115), 87-94.
• [7] Gontarczyk M.: Szkarłat uprawny - Amaranthus ssp. Nowe rośliny uprawne na cele spożywcze, przemysłowe i jako odnawialne źródła energii. Wyd. SGGW, Warszawa 1996, ss. 21-43.
• [8] Januszewska-Jóźwiak K., Synowiecki J.: Charakterystyka i przydatność składników szarłatu w biotechnologii i żywności. Biotechnologia, 2008, 3 (82), 89-102.
• [9] Kaur S., Singh N., Chand Rana J: Amaranthus hypochondracus and Amaranthus caudatus germplasm: Characteristic of plants, grain and flours. Food Chem., 2010, 123, 1227-1234.
• [10] Konopka I., Kozirok W., Rotkiewicz D.: Lipids and carotenoids of wheat grain and flour and attempt of correlating them with digital image analysis of kornel surface and cross-section. Food Res. Int., 2004, 37, 429-438.
• [11] Konopka S., Jeliński T., Sadowska J., Błaszczak W., Fornal J., Rybiński W.: Basic physical properties of seeds of Lathyrus sativus (Lathyrus sativus L.). Acta Agrophysica, 2009, 14 (1), 95-108.
• [12] Konopko H.: Analiza procesu ekspandowania nasion w przewodzie pneumatycznym. Rozpr. nauk. AR w Lublinie, Wyd. AR, Lublin 2004, zeszyt 280.
• [13] Kruszyk R.: Raport o stanie geoekosystemów Polski w 2008 roku. (http://www.gios.gov.pl/zmsp/stan2008/ZMSP2008.pdf)
• [14] Kusinska E.: Wpływ porowatości ziarna owsa na opór przepływu powietrza. Inżynieria Rolnicza, 2007, 8 (96), 149-155.
• [15] Nalborczyk E.: Amaranthus roślina uprawna ponownie odkryta. Przegl. Piek. Cuk.,1995, 43 (6), 34-35.
• [16] PN-ISO 712:2002. Zboża i przetwory zbożowe. Oznaczanie wilgotności. Rutynowa metoda odwoławcza.
• [17] Rajabipour A., Tabatabaeefar A., Farahani M.: Effect of moisture on terminal velocity of wheat varieties. Int. J. Agric. Biol., 2006, 8 (1), 10-13.
• [18] Raport ZMŚP. Rozdz. 4.1 - Metrologia. Stacja Bazowa Wigry 2006.
• [19] Raport ZMŚP. Rozdz. 4.1 - Metrologia. Stacja Bazowa Wigry 2007.
• [20] Resio A.C, Aguerre R.J, Suarez C.: Hydration kinetics of amaranth grain. J. Food Eng., 2006, 72, 247-253.
• [21] Sindhuja A., Sudha M.L., Rahim A.: Effect of incorporation of amaranth flour on the quality of cookies. Eur. Food Res. Technol., 2005, 221, 597-601.
• [22] Szot B.: Właściwości agrofizyczne amarantusa (Amaranthus cruentus L.). Acta Agrophysica, 1999, 18, 1-78.
• [23] Vilche C., Gely M., Santalla E.: Physical properties of quinoa seeds. Biosystems Eng., 2003, 86 (1), 59-65.
• [24] Waszkiewicz C., Nowakowski T.: Wstępne badania wybranych cech fizycznych nasion amarantusa. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol., 1996, 425, 281-286.
• [25] Zapotoczny P., Markowski M., Majewska K., Ratajski A., Konopko H.: Effect of temperature on the physical, functional, and mechanical characteristic of hot-air-puffed amaranth seeds. J. Food Eng., 2006, 76, 469-476.