Obciążenia podatkowe w ocenie gospodarstw domowych

• Autorzy: Krystyna Znaniecka , Teresa Famulska , Artur Walasik
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Podatek jest jednym z najbardziej złożonych instrumentów ekonomicznych, powoduje różnorodne skutki gospodarcze, społeczne i polityczne. Fakt ten stanowi uzasadnienie dla poszukiwania optymalnego systemu podatkowego. W literaturze przedmiotu od lat ponawiane są próby określenia "dobrego" podatku, czy "dobrego" systemu podatkowego. Formułowane postulaty (cechy, zasady) stają się użyteczne w ocenie stosowanych w danym miejscu i czasie rozwiązań podatkowych. Jako podstawowe kryteria oceny każdego podatku można przyjąć: wydajność fiskalną, sprawiedliwość i oddziaływanie na procesy gospodarcze. Skierowanie pytania o obciążenia podatkowe do gospodarstw domowych przesądza o wyeksponowaniu aspektu sprawiedliwości podatkowej. Współcześnie akceptowany jest pogląd, że podatki sprawiedliwe spełniają wymóg powszechności, czyli nie mogą być ani negocjowane, ani arbitralnie nakładane. Równo obciążają podmioty tak samo sytuowane (sprawiedliwość pozioma), a równocześnie w większym stopniu podmioty bardziej zamożne (sprawiedliwość pionowa). Podejście takie oznacza uwzględnienie zdolności podatkowej obciążonych podmiotów. Sprawiedliwość obiektywna, którą kieruje się nakładający obciążenia, jest weryfikowana przez podatników (sprawiedliwość spostrzegana). To, że system podatkowy oceniany jest przez jego autorów jako sprawiedliwy nie przesądza o identycznej ocenie formułowanej przez podatników. Jest oczywiste, że co najmniej część podatników będzie zawsze uważała, iż jest traktowana niesprawiedliwie. istotne pozostaje jednak pytanie jaka jest to część, a tym samym na ile sprawiedliwość obiektywna (władza) rozmija się ze spostrzeganą (podatnicy). (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarstwa domowe; Obciążenia podatkowe; Opodatkowanie

EN

Households; Tax burdens; Taxation

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2002
• Tom: Finanse, bankowość i ubezpieczenia wobec wyzwań współczesności. T. 2, Finanse przedsiębiorstw. Finanse publiczne i podatki
• Strony: 683--692

Twórcy

autor

Krystyna Znaniecka

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

autor

Teresa Famulska

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

autor

Artur Walasik

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Bibliografia

• S. Owsiak: Finanse publiczne. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001
• R. A. Musgrave, P.B. Musgrave: Public Finance in Theory and Practice, McGraw - Hill Book Company, New York 1980
• P. M. Gaudemet, J. Molinier: Finanse publiczne, PWE, Warszawa 2000
• S. J. Bailey: Public Sector Economics. Theory, Policy and Practice, MacMillan, London 1995
• T. Famulska: Podatkowe uwarunkowania rynkowych zachowań konsumentów, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2001, nr 3
• R. E. Hall, J.B. Taylor: Makroekonomia. Teoria, funkcjonowanie i polityka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995
• . Głuchowski: Sprawiedliwość podatkowa: założenia teoretyczne i możliwości aplikacyjne, [w:] System podatkowy. Stan, kierunki reformy, wpływ na wzrost gospodarczy, Raport nr 36 Rady Strategii Społeczno-Gospodarczej przy Prezesie Rady Ministrów, Warszawa 1999
• Famulska: Sprawiedliwość podatkowa, "Przegląd Podatkowy" 1996, nr 5
• A. Walasik: Modele podziału władztwa w polskim systemie podatkowym, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowości i Finansów, Katowice 2001, nr 4
• A. Gomulowicz: Zasada sprawiedliwości podatkowej, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2001