Wpływ wybranych czynników na wartość energetyczną mleka krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej oraz montbeliarde

• Autorzy: Ewa Januś , Danuta Borkowska

Warianty tytułu

Effect of Selected Factors on Milk Energy Value of Cow's Milk from PHF BW and Montbeliarde Breeds

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W pracy porównano dobową wydajność, skład chemiczny, jakość cytologiczną oraz wartość energetyczną mleka pozyskiwanego od krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej (PHF CB) oraz montbeliarde (MO). Analizowano wpływ na wartość energetyczną mleka: sezonu, poziomu dobowej wydajności mleka i jego jakości cytologicznej oraz kolejnej laktacji i jej fazy. Wykazano, że w porównaniu z rasą polską holsztyńsko-fryzyjską odmiany czarno-białej mleko krów montbeliarde charakteryzowało się korzystniejszym składem chemicznym i wyższą jakością cytologiczną. Na wartość energetyczną mleka krów PHF CB istotnie wpływały wszystkie uwzględnione czynniki, a największe wahania (85,1 kcal/kg) obserwowano na początku laktacji. Wartość energetyczna mleka krów montbeliarde była wyższa o 40,9 kcal/kg i w obrębie analizowanych czynników (za wyjątkiem sezonu) była stabilniejsza niż rasy PHF CB. Stwierdzono, że korzystniejszy skład chemiczny, niższa liczba komórek somatycznych oraz lepsza stabilność w zakresie wartości energetycznej mleka krów montbeliarde może wskazywać na dużą przydatność tej rasy do produkcji mleka. (abstrakt oryginalny)

EN

In the paper, the following parameters of cow's milk from the Polish Holstein-Friesian Black-And- White (PHF BW) breed and Montbeliarde (MO) breeds were compared: daily milk yield, chemical composition, cytological quality, and energy value. The analysis performed referred to the effect of season, level of daily milk yield, cytological quality of milk, successive lactation and its phase on the energy value of milk. It was found that the milk from Montbeliarde (MO) cows was characterized by a more beneficial chemical composition and a higher cytological quality compared to the milk from PHF BW cows. All the factors studied essentially impacted the energy value of milk from PHF BW cows, and the highest varia tion (85.1 kcal/kg) thereof was reported at the beginning of lactation. The energy value of milk from Montbeliarde cows was higher by 40.9 kcal/kg and more stable in the range of the factors analysed (except for the season) compared to PHF BW breed. It was found that the more beneficial chemical composition, lower count of somatic cells, and better stability of the energy value of milk from Montbeliarde cows may suggest that this breed be highly useful in the production of milk. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Żywność; Towaroznawstwo żywności; Jakość mleka; Badanie jakości; Mleko

EN

Food; Food commodities; Quality of milk; Quality research; Milk

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 18 (2011)
• Numer: nr 5 (78)
• Strony: 141--149

Twórcy

autor

Ewa Januś

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Danuta Borkowska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Bibliografia

• [1] Barłowska J.: Wartość odżywcza i przydatność technologiczna mleka krów 7 ras użytkowanych w Polsce. Rozpr. hab., 321, Wyd. AR w Lublinie 2007, ss. 112.
• [2] Barłowska J., Litwińczuk Z.: Właściwości odżywcze i prozdrowotne tłuszczu mleka. Med. Wet., 2009, 65 (3), 171-174.
• [3] Berner L.A.: Defining the role of milkfat in balanced diets. Adv. Food Nutr. Res., 1993, 37, 131-257.
• [4] Borkowska D., Januś E.: Wpływ wybranych czynników na wartość energetyczną mleka krów. Rocz. Nauk. PTZ, 2007, 1 (3), 103-108.
• [5] Cichosz G.: Antymiażdżycowe działanie mleka. Przegl. Mlecz., 2007, 4, 4-6.
• [6] Dziuba M., Dziuba B., Iwaniak A.: Milk proteins as precursors of bioactive peptides. Acta Sci. Pol., Technol. Aliment., 2009, 8 (1), 71-90.
• [7] Gołębiewski M., Brzozowski P.: Comparison of dairy performance of montbeliarde and black-and- white cows housed in the same environmental conditions. Ann. Anim. Sci., 2008, 8, 1, 3-11.
• [8] Górska A.: Wydajność i skład chemiczny mleka krów o podwyższonej liczbie komórek somatycznych. Rocz. Nauk. Zoot., 2004, 19, 47-49.
• [9] Huth P.J., DiRienzo D.B., Miller G.D.: Major scientific advances with dairy foods in nutrition and health. J. Dairy Sci., 2005, 89, 1207-1221.
• [10] Januś E., Borkowska D.: Wpływ wybranych czynników na liczbę komórek somatycznych krów z obór wolnostanowiskowych. Rocz. Nauk. PTZ, 2008, 3 (4), 137-144.
• [11] Jensen R.G. (ed.): Handbook of milk composition. Academic Press, San Diego, 1995, pp. 99-114.
• [12] Neja W., Sawa A., Piwczyński D.: Wpływ wybranych czynników na wartość energetyczną mleka. Zesz. Nauk. Przegl. Hod., 2002, 62, 160-174.
• [13] Olkowska O.: Raport: Sytuacja na rynku mleka. Zasoby internetowe: www.pfhb.pl/rynek_mleka _listopad_2010, 1-21.
• [14] Pełczyńska E.: Wartość odżywcza mleka. Med. Wet., 1996, 52 (11), 671-674.
• [15] Pijanowski E.: Zarys chemii i technologii mleczarstwa. PWRiL, Warszawa 1980.
• [16] Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka: Ocena wartości użytkowej krów mlecznych w 2009 roku, Wyd. PFHBiPM, Warszawa 2010.
• [17] Reklewska B., Benartowicz E.: Funkcjonalne składniki mleka - znaczenie dla organizmu oraz możliwości modyfikowania ich zawartości w mleku. Zesz. Nauk. Przegl. Hod., 2003, 71, 47-65.
• [18] Steijns J.S.: Dairy products and health: Focus on their constituents or on the matrix? Int. Dairy J., 2008, 18, 5, 425-435.
• [19] Tomaszewski A., Hibner A., Chudoba K.: Kształtowanie się wartości energetycznej mleka krów w trakcie laktacji. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, 1998, 331, 209-214.
• [20] Walstra P., Jennes R.: Dairy chemistry and physics. Wiley & Sons, New York, 1984, pp. 358.
• [21] Weaver C.M.: Role of dairy beverages in the diet. Phys. & Behav., 2010, 100, 63-66.