Problemy etyki środowiskowej w kontekście efektywnego zarządzania środowiskiem

• Autorzy: Magdalena Kiełkowicz

Warianty tytułu

The Problem of Environmental Ethics in the Context of Effective Management of the Environment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zmienia się i poszerza zakres przedmiotów zarządzania. Cele zarządzania środowiskiem przyrodniczym obejmują nie tyle ekonomiczność jego wykorzystania, ale też jego planową ochronę tak, by stanowiło dobro nie tylko dla obecnych, ale i przyszłych pokoleń. Konstatacja ta wpisuje się zaś w pole semantyczne pojęcia zrównoważonego rozwoju. Takie podejście do przyrody i jej zasobów nie wydaje się jednak wystarczające i skuteczne. Aby wypracować stanowisko lepsze, dotyczące istoty ochrony, skuteczności zarządzania środowiskiem, należałoby wyjść poza utylitarną koncepcję zrównoważonego rozwoju i uznać środowisko jako ideę rozpatrywaną przez człowieka w kategoriach etycznych wartości samej w sobie. Rozwój etyki środowiskowej dotyczy przede wszystkim rozważenia pozycji człowieka w przyrodzie i związanej z tym hierarchii wartości. Współczesne teorie etyki środowiskowej w różny sposób uznają człowieka za istotę równorzędną z innymi bytami na ziemi, z którymi człowiek powinien się liczyć tak, jak liczy się z sobą samym i innymi ludźmi. Dlatego uważam, że współczesny menedżer powinien zasób niezbędnej do sprawowania obowiązków zawodowych wiedzy poszerzyć o zagadnienia z zakresu etyki środowiskowej. Może mieć ona bowiem wpływ na jego świadomość powinności wobec środowiska. To zaś pośrednio przełoży się na wybory, jakie menedżer dokonuje osobiście i tym samym będzie - w dalszej perspektywie - kształtować ekologiczną świadomość społeczną. Tak więc - abstrahując od ogólnych wytycznych dotyczących teorii zarządzania, które jako takie dalekie mogą być od zasad i metodologii etyki, w tym etyki środowiskowej - uważam, że w praktyce zawodowej każdego menedżera szeroka znajomość problemu etyki środowiskowej, może wpłynąć na efektywność jego działań.(fragment tekstu)

EN

In the article I focus on the problems discussed in environmental ethics, yet in the context of environmental management. I briefly outline both anthropocentric and non-anthropocentric conceptions, however emphasizing the latter. According to me, environmental ethics should become a theoretical base for managers working in the field of environmental protection since it really could improve their effectiveness. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Etyka; Zarządzanie środowiskiem; Efektywność zarządzania; Ochrona środowiska; Środowisko przyrodnicze

EN

Ethics; Environmental management; Management effectiveness; Environmental protection; Natural environment

• Czasopismo: Zarządzanie. Teoria i Praktyka / Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 2 (8)
• Strony: 39--46

Twórcy

autor

Magdalena Kiełkowicz

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Bibliografia

• Bogumił A., Greniewski M., Greniewski P., Krzyżanowski L.J., Rok B., Waloszczyk K. (2004), Zrównoważony rozwój: Zbiór opracowań Warszawa: WSM SIG.
• Bonenberg M. (1992), Etyka środowiskowa. Założenia i kierunki. Kraków: Zakład Etyki w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Bourbham J. (1941), The Manaagerial Revolution. New York.
• Fiut S. (2003), Ekofilozofia. Geneza i problemy. Kraków: Stowarzyszenie Twórcze Artystyczno-Literackie w Krakowie.
• Hołub G. (2005), Człowiek w perspektywie bioetyki środowiskowej. Analecta Cracoviensa XXXVII.
• Kietliński K., Reyes V.M., Oleksyn T. (2005), Etyka w biznesie i zarządzaniu. Kraków: Oficyna ekonomiczna.
• Koźmiński A. (2008), Koniec świata menedżerów? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe i Profesjonalne.
• Leopold A. (2013), A Sand County Almanac and Other Writings on Ecology and Conservation. New York: Library of America.
• Margulis L. (2000), Symbiotyczna planeta. Warszawa: Wydawnictwo CIS.
• Næss A., Rothenberg D. (1989), Ecology, Community and Lifestyle: Outline of an Ecosophy. Cambridge: Cambridge University Press.
• Noron B.G. (2002), Environmental Ethics and Weak Antropocentrism. A. Light, H. Rolston III (red.), Environmental Ethic. An Anthology. Malden: Wiley-Blackwell.
• Norton B.G. (2003), Environmental Ethics and Weak Antropocentrism. A. Light, H. Rolston III (red.), Environmental Ethic. An Anthology. Malden: Wiley-Blackwell.
• O'Neill D.W., Tyedmers P.H., Beazley K.F. (2007), Human appropriation of net primary production (HANPP) in Nova Scotia, Canada. Regional Environmental Change 7: 1-14.
• O'Neill J. (1992), Manchester University. The Varieties of Intrinsic Value, http://lamar.colostate.edu/~kmcshane/565/565Hando-utONeillVarieties.pdf (data dostępu: 2014.07.31).
• Palmer C. (2002), An Overview of Environmental Ethics. Environmental Ethics. A. Light, H. Rolston III (red.), Environmental Ethic. An Anthology. Malden: Wiley-Blackwell.
• Papuziński A. (1998), Życie. Nauka. Ekologia. Prolegomena do kulturalistycznej filozofii ekologii. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
• Papuziński A. (red.) (2000), Polityka, ekologia, kultura. Społeczne przesłanki i przejawy kryzysu ekologicznego. Bydgoszcz: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy.
• Piątek Z. (1998), Etyka środowiskowa. Nowe spojrzenie na miejsce człowieka w przyrodzie. Kraków: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka.
• Piątek Z. (2011), Czy społeczeństwo "opętane ekologią" stanowi zagrożenie ludzkiej wolności i demokracji? Problemy Ekorozwoju, 6(1): 83-94.
• Piątek Z. (2007), Przyrodnicze i społeczno-historyczne warunki równoważenia ładu ludzkiego świata. Problemy Ekorozwoju 2(2): 5-18.
• Pikus S. (1997), Moralne aspekty ochrony środowiska przyrodniczego. Słupsk: WSP.
• Piwowarski J., Płonka B. (2012), Etyka w administracji i zarządzaniu publicznym. Motywacje, realizacja, bezpieczeństwo. Kraków: Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego "Apeiron".
• Poskrobko B. (2012), Zarządzanie środowiskiem w Polsce, Warszawa: PWE.
• Schumacher E.F. (1981), Małe jest piękne. Spojrzenie na gospodarkę światową z założeniem, że człowiek coś znaczy. Warszawa: PIW.
• Sylvan R. (1985), A Critique of Deep Ecology. Environmental Philosophy 12.
• Thomas T. (1987), Aldo Leopold: The Man and His Legacy. Ankeny: Iowa Soil Conservation Soc. of America.
• Waloszczyk K. (1998), Planeta nie tylko ludzi. Warszawa: PIW.