Wybrane efekty z zachowaniach podmiotów indywidualnych na rynku finansowym

• Autorzy: Dariusz Fatuła
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wszelkie zachowania człowieka wynikają zazwyczaj zjego potrzco. Jednak w dziedzinie tak specyficznej jak gromadzenie oszczędności ma to swoje specjalne znaczenie. Chęć zaspokojenia bieżących potrzeb człowieka stoi czasem na przeszkodzie w odkładaniu oszczędności. Dopiero po zaspokojeniu podstawowych, bieżących potrzeb, człowiek zaczyna myśleć o przyszłości. Wówczas zwrócenie uwagi na przyszłe potrzeby warunkuje powstawanie oszczędności. Proces ten może mieć także inny początek. Mianowicie przy dochodach pozwalających zaspokajać jedynie bieżące potrzeby nie powstają żadne oszczędności. Po wzroście dochodu, ludzie ze względu na swoje nawyki i przyzwyczajenia nie zwiększają od razu konsumpcji. Powstaje wówczas nadwyżka w postaci oszczędności niemająca pierwotnie konkretnego przeznaczenia. Nadwyżka taka wywołuje proces decyzyjny, w którym konsument zastanawia się nad swoimi przyszłym potrzebami. Od nich uzależniona będzie wielkość i poniekąd także sposób lokowania oszczędności. Na decyzję o lokowaniu oszczędności silniej niż potrzeby (jakie zostaną w przyszłości nimi zaspokojone), wpływają cechy osoby decydującej i wpływ związanego z tym otoczenia. Do powstania oszczędności mogą przyczynić się także bieżące potrzeby, takie jak na przykład bezpieczeństwa i prestiżu. Punktem wyjścia powstawania oszczędności są przyszłe i niektóre bieżące potrzeby, związane z ogólnymi celami życiowymi (budowa domu, kształcenie dzieci, powiększenie emerytury...). Drugim wyjściowym elementem powstawania oszczędności jest nadwyżka środków po zaspokojeniu podstawowych potrzeb bieżących. Czynniki te wpływają na wielkość oszczędności. (fragment tekstu)

EN

First, the paper discusses the role of needs in creating favourable conditions for saving. The main reasons for delaying consumption and their link to different personality types have been shown. Then, human perception of different risk types and the attitude to them is discussed. Finally, psychological effects modifying the behaviour of subjects of the finance market are shown. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rynki finansowe; Ryzyko; Motywacja oszczędzania

EN

Financial markets; Risk; Savings motivation

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Rocznik: 2004
• Tom: Zarządzanie i marketing
• Strony: 83--98

Twórcy

autor

Dariusz Fatuła

• Akademia Ekonomiczna w Krakowie; Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Bibliografia

• Arkes H.R., Blumer C., The psychology of sunk cost, "Organization Behavior and Human Decision Processes" 1985, nr 35.1.
• Benzion U., Rapoport A., Yagii J., Discount rates inferred from decision: An experimental study, "Management Science" 1989, nr 35.
• Elster J., Ulysses and the sirens: A theory of imperfects rationality', "Social Science Information" 1977, nr 16 (5).
• Elster J., Weakness of the will and the free-rider problem, "Economics and Philosophy" 1985, nr 1.
• Gourville J.T., Soman D., Payment depreciation: The effects of temporally sepaating payments from consumption, "Journal of Consume: Research" 1998, nr 25(2).
• Kahneman D., Tversky A., Choices, Values, and Frames. Cambridge Univesity Press 2000.
• Loewcnstain G., Anticipation and the valuation of delayed consumption, "Economic Journal" 1989, nr 97.
• Nofsinger J.R., Investment Madness, Prentice Hall, 2001.
• Thaler R.H. Toward a positive theory of consumer choince, "Journal of Economic Behavior and Organization" 1980, nr 1.
• Weber M., Camerer C., The disposition effect in securites trading: An experimental analysis, "Journal of Economic Behavior and Organization" 1998, nr 97.
• Weber M., Camerer C., The disposition effect in securities trading: An experimental analysis, "Journal of Economic Behavior and Organization" 1998, nr 33.