Czynniki warunkujące opłacalność produkcji wybranych produktów rolniczych w perspektywie 2020 roku

• Autorzy: Aldona Skarżyńska

Warianty tytułu

Factors Determining Profitability of Production of Selected Agricultural Products by 2020

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zmienność warunków gospodarowania sprawia, że rolnicy coraz częściej korzystają z różnych narzędzi, pomocnych w procesie decyzyjnym. Wzrasta także zapotrzebowanie na wyniki prognoz i projekcji, które inspirują podjęcie działań zmierzających do utrwalenia kierunku rozwoju uznanego za korzystny lub do przeciwdziałania kierunkowi rozwoju, który uznaje się za niepożądany. Wyniki projekcji na 2020 rok, sporządzonej w warunkach przeciętnych, tj. wynikających z tendencji długookresowej, wskazują na obniżenie opłacalności uprawy pszenicy ozimej o 2,4 p.p., a jęczmienia jarego o 8,6 p.p., ze względu na silniejszą dynamikę wzrostu kosztów niż przychodów. W przypadku uprawy żyta i rzepaku ozimego przewiduje się poprawę opłacalności, odpowiednio o 6,2 i 4,8 p.p. Natomiast opłacalność uprawy buraków cukrowych prawdopodobnie pozostanie na poziomie zbliżonym do lat bazowych dla projekcji (2011-2013). Badania wykazały, że wahania cen sprzedaży, wynikające ze zmienności w latach, mają silniejszy wpływ na poziom dochodu niż wahania plonu, ważnym elementem rachunku opłacalności są także koszty. Żyto i rzepak wyróżnia największa wrażliwość na wahania plonu i ceny. Spośród badanych ziemiopłodów uprawa żyta charakteryzowała się największą wrażliwością, co oznacza, że jednostkowa zmiana ich poziomu najsilniej oddziaływała na zmianę dochodu.(abstrakt oryginalny)

EN

Volatility of farming conditions makes farmers resort ever more often to different tools helping them in the decision-making process. What also increases is the demand for results of forecasts and projections which are aimed at encouraging to take up actions to strengthen the development trend considered as favourable or to counteract the one recognized as undesirable. The results of projections for 2020, prepared under ordinary conditions, i.e. resulting from long-term trends, point to decreasing profitability of winter wheat farming by 2.4 percentage points, and spring barley by 8.6 percentage points given a stronger growth rate of costs over income. For rye and winter rape farming, it is expected that profitability will improve by 6.2 and 4.8 percentage points, respectively. Whereas, the profitability of sugar beet farming will most likely remain at a level similar to the reference years for the projection (2011-2013). Research showed that fluctuations in the selling prices, which are caused by changes over the years, have a stronger impact on the level of income than crop fluctuations. Rye and rape are the most sensitive to crop and price fluctuations. Costs are another important element of profitability account. Among the examined field crops, rye farming was characterized by the greatest sensitivity, which means that a unit change in their level has the strongest impact on a change in income.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Produkcja rolna; Podejmowanie decyzji; Prognozowanie cen

EN

Agricultural production; Decision making; Prediction of prices

• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 1
• Strony: 57--73

Twórcy

autor

Aldona Skarżyńska

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa

Bibliografia

• 1. Bolisęga E.: Przyszłość rynku cukru. ARR, Biuletyn Informacyjny nr 4/2012.
• 2. Kuc B.R.: Rola modelu i modelowania w pracy naukowej. [dostęp: sierpień 2014].
• 3. Machaczka J.: Zarządzanie rozwojem organizacji. Czynniki, modele, strategia, diagnoza. PWN, Warszawa-Kraków 1998.
• 4. Nadwyżka bezpośrednia z wybranych produktów rolniczych w 2013 roku oraz projekcja dochodów na 2020 rok (red. nauk. A. Skarżyńska). Program Wieloletni 2011-2014 nr 105. IERiGŻ-PIB, Warszawa 2014.
• 5. Penc J.: Strategiczny system zarządzania. Placet, Warszawa 2003.
• 6. Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej 1997. GUS, Warszawa 1997.
• 7. Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej 2005. GUS, Warszawa 2005.
• 8. Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej 2012. GUS, Warszawa 2012.
• 9. Rolnictwo w 2003 r. GUS, Warszawa 2004.
• 10. Rolnictwo w 2006 r. GUS, Warszawa 2007.
• 11. Rolnictwo w 2011 r. GUS, Warszawa 2012.
• 12. Rolnictwo w 2013 r. GUS, Warszawa 2014.
• 13. Stańko S.: Prognozowanie w rolnictwie. Wyd. 2. SGGW, Warszawa 1999.
• 14. Wasilewska E.: Statystyka opisowa od podstaw. SGGW, Warszawa 2011.
• 15. Zeliaś A.: Przyczynek do dyskusji o trudnych problemach prognozowania ekonomicznego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 394. Prace Katedry Ekonometrii i Statystyki, 15, Szczecin 2005.

Identyfikatory

DOI

10.5604/00441600.1147845