Znaczenie pierwszych doświadczeń edukacyjnych w systemie konstruowania wiedzy przez młodszych uczniów

• Autorzy: Teresa Janicka-Panek

Warianty tytułu

Importance of en Enactive Education in the Process of Constructing Knowledge by Younger Pupils

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Skuteczne strategie nauczania/uczenia się można skrótowo opisać jako: konkret-model-abstrakcja. Zorganizowany w taki sposób przebieg procesu nauczania i uczenia się uczniów rozpoczyna się od działania uczniów i gromadzenia bezpośrednich doświadczeń. Uczniowie różnią się między sobą ilością niezbędnych doświadczeń, aby odrzucić obiekty rzeczywiste i przejść na wyższy poziom reprezentacji - ikonicznej, a następnie symbolicznej (J. Bruner, J. Piaget, J. Dewey, H. Aebli) oraz długością czasu funkcjonowania na danym poziomie reprezentacji rzeczywistości. Współczesny pierwszoklasista potrzebuje więcej sytuacji edukacyjnych sprzyjających działaniu niż jego rówieśnik jeszcze 10-15 lat temu. Jest to uwarunkowane wieloma czynnikami społecznymi, zmianą modelu funkcjonowania rodziny, innego niż dawniej zarządzania czasem edukacyjnym i czasem wolnym ucznia, nadmiarem obudowy dydaktycznej, faworyzowaniem tekstów (książek, zeszytów ćwiczeń, kart pracy) jako źródła wiedzy, pośpiechem i tempem życia. Proponowane strategie dadzą zadowalające efekty także w pracy z uczniem o specjalnych i specyficznych potrzebach edukacyjnych, zapobiegną wykluczeniu społecznemu i marginalizacji jednostek, a przede wszystkim uczenie się na sposób szkolny uczynią interesującym i rozbudzą zaciekawienie nauką. (abstrakt oryginalny)

EN

An effective strategy for teaching and learning may be expressed in a short description: fact-model-abstraction. Organized in such a way the process of teaching and learning begins with student's activity and accumulation of experience. Students differ in the amount of essential experience to reject the real objects and move to the higher level of the iconic dignity and next to the symbolic one. Contemporary first grade student needs more educational circumstances conducive to the operation than their peer 10-15 years ago. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja; Oświata; Pedagogika; Dzieci szkolne

EN

Education; Education system; Pedagogy; School children

• Czasopismo: Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości
• Rocznik: 2012
• Tom: 19 (3) Zeszyty Pedagogiczno-Medyczne : Innowacyjność i Kreatywność w Pedagogice
• Strony: 243--256

Twórcy

autor

Teresa Janicka-Panek

• Wałbrzyska Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości; Mazowiecka Wyższa Szkoła Humanistyczno-Pedagogiczna

Bibliografia

• [1] Bałachowicz J., Kowalska A. (red.), Wczesna edukacja dziecka. Stan obecny -perspektywy - potrzeby, Warszawa 2006.
• [2] Bałachowicz J., Wczesna edukacja dziecka - problemy teoretyczne i praktyczne, [w:] Wczesna edukacja dziecka. Stan obecny - perspektywy - potrzeby, red. J. Bałachowicz, A. Kowalska, Warszawa 2006.
• [3] Bereźnicki F., Dydaktyka kształcenia ogólnego, Kraków 2007.
• [4] Bilewicz-Kuźnia B., Parczewska T., Metoda projektów w edukacji małego człowieka, Warszawa 2010.
• [5] Bruner J.S., Poza dostarczone informacje. Studia z psychologii poznania, Warszawa 1978.
• [6] Cichy D. i in., Program nauczania zintegrowanego w klasach 1-3 szkoły podstawowej, Warszawa 1999.
• [7] Dewey J., Szkoła i dziecko, Warszawa 2006.
• [8] Duraj-Nowakowa K., Kształtowanie profesjonalnej gotowości pedagogów, Kraków 2011.
• [9] Dz. U. Nr 4 z 2009 r., poz. 17.
• [10] Gardner H., Inteligencje wielorakie. Teoria w praktyce, Poznań 2002.
• [11] Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Dziecięca matematyka. Książka dla rodziców i nauczycieli, Warszawa 1997.
• [12] Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Wspomaganie rozwoju umysłowego czterolatków i pięciolatków, Warszawa 2004.
• [13] Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla dzieci, które rozpoczną naukę w szkole, Warszawa 2009.
• [14] Helm J.H., Katz L.G., Mali badacze; metoda projektu w edukacji elementarnej, Warszawa 2003.
• [15] Husen T., Oświata i wychowanie w roku 2000, Warszawa 1974.
• [16] Janicka-Panek T., Skuteczność zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej po trzech latach reformy, Warszawa 2004.
• [17] Janicka-Panek T., Wychowanie do rozumienia i poszanowania przyrody w podstawie programowej wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej, "Edukacja Biologiczna i Środowiskowa" 2009, nr 4.
• [18] Janicka-Panek T., Stanowienie celów dydaktyczno-wychowawczych w zintegrowanej edukacji uczniów, Skierniewice - Radom 2007.
• [19] Janicka-Panek T. i in., Program nauczania dla I etapu - edukacji wczesnoszkolnej "Szkoła na miarę", Warszawa 2009.
• [20] Janicka-Panek T., Konteksty interpretacyjne nowej podstawy programowej edukacji wczesnoszkolnej, [w:] Edukacja z perspektywy przemian kulturowo-społecznych, wczoraj - dziś - jutro, red. J. Bielecki, A. Jacewicz, Białystok 2010.
• [21] Janicka-Panek T., Konstruktywistyczna perspektywa wychowania współczesnego dziecka w wieku 6-11 lat, [w:] Stan rozwoju nauk pedagogicznych w Polsce i na Ukrainie na początku XXI wieku, IV Polsko-Ukraińskie Forum Naukowe, Czerkasy (Ukraina) 2011.
• [22] Janicka-Panek T., Konkret - model - abstrakcja, czyli o skutecznej strategii wspierania procesów poznawczych ucznia klas 1-3, [w:] Od nauczania do uczenia w działaniu, Praca zbiorowa po Konferencji Naukowej w PWSZ w Płocku, Płock 2011.
• [23] Klus-Stańska D., Nowicka M., Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej, Warszawa 2005.
• [24] Klus-Stańska D., Dydaktyka wobec chaosu i zdarzeń. Warszawa 2010.
• [25] Lelonek M., Praca nauczyciela i ucznia w klasach 1-3, Warszawa 1990.
• [26] Leontjew A.N., Diejatielnost'-soznanije-licznost'. "Politizdat", Moskwa 1977.
• [27] Lubomirska K. (red.), Edukacja elementarna. Podstawy teoretyczne - wybrane zagadnienia, Warszawa 2005.
• [28] Michalak R., Konstruktywistyczna perspektywa założonego modelu edukacji elementarnej, [w:] Edukacja elementarna. Podstawy teoretyczne - wybrane zagadnienia, red. K. Lubomirska, Warszawa 2005.
• [29] Niemiec J., Szkoła jako instytucja otwarta, [w:] Szkoła w nauce i praktyce edukacyjnej, t. 1, red. B. Muchacka, Kraków 2006.
• [30] Okoń W., Nauczania problemowe we współczesnej szkole, Warszawa 1978.
• [31] Piaget J., Inhelder B., Psychologia dziecka, Wrocław 1993.
• [32] Popławska A., Multidyscyplinarne podstawy podmiotowości ucznia we współczesnej szkole, "Edukacja" 2007, nr 4.
• [33] Rozporządzenie MEN z dn. 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Dz. U., Nr 4 z 2009 roku, poz. 17.
• [34] Śliwerski B., Dziecko jako centralna postać pedagogiki i zmiany społecznej (Na przykładzie trzech, podejść do socjalizacji i wychowania dziecka), [w:] Pedagogika i edukacja wobec nowych, wspólnot i różnic w jednoczącej się Europie, red. B. Śliwerski, E. Malewska, Kraków 2002.
• [35] Strelau J., Temperament i inteligencje, Warszawa 1992.
• [36] Witkowski L., Edukacja wobec sporów o (po)nowoczesność, t. 1, Warszawa 2007.
• [37] Wygotski L.S., Myślenie i mowa, Warszawa 1989.