Działania ruchów alterglobalistycznych na rzecz ochrony różnorodności kulturowej

• Autorzy: Justyna Nakonieczna

Warianty tytułu

Protection of Cultural Diversity in Activities of Alterglobalization Movements

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wraz z postępującymi procesami globalizacji pojawiła się refleksja nad jej skutkami w sferze kulturowej. Zaczęto analizować, jaki wpływ ma na nią globalizacja oraz jakie w związku z tym są możliwe scenariusze zmian kulturowych. Nie ma jednoznacznej opinii, czy globalizacja ostatecznie przyczyni się do ujednolicenia kultur, choć właśnie ten efekt najczęściej jest analizowany. Roland Robertson, który globalizację rozumie jako "kompresję świata i intensyfikację świadomości świata jako całości", wśród różnych opcji zmian kulturowych w zglobalizowanym świecie, uznał zarówno za prawdopodobną możliwość powstania w przyszłości "kultury globalnej", wynikającej właśnie ze świadomości świata jako całości, jak i rozwoju pluralizmu kulturowego. Z kolei Ulf Hannerz swój wywód na temat przyszłości kultur w świecie formowanym przez procesy globalizacji oparł na kategorii globalnej ekumeny kulturowej, rozumianej jako obszar interakcji kulturowych, która w ich wyniku ulega zmianom. W opinii Hannerza są cztery możliwe scenariusze jej rozwoju. Po pierwsze, globalna ekumena kulturowa może być efektem "globalnej homogenizacji", spowodowanej dominacją kulturową Zachodu, ewentualnie, po drugie, jeśli będzie przebiegać w dłuższej perspektywie czasowej (scenariusz drugi) - nasyceniem kulturowym. Po trzecie, globalną ekumenę kulturową może ukształtować deformacja kulturowa, polegająca na uproszczeniu, zubożeniu, a nawet degradacji kultury zachodniej w toku jej adaptacji przez peryferia kulturowe. W końcu po czwarte, może to być to proces (wedle Hannerza najbardziej korzystny) "amalgamacji" kulturowej, która doprowadzi ostatecznie do "hybrydyzacji" czy też "kreolizacji" kultur. (fragment tekstu)

EN

Protection and respect for cultural diversity have arisen as an issue with the deepening processes of globalization. Economic globalization which induces homogenization strongly infl uences also other areas, including the political, ecological, social and, fi nally, the cultural sphere. There is an academic discussion on the changes in culture(s) and its (their) future in the globalized world. Parallel to the academic discussion, changes in cultures caused by globalization processes became a hot issue for the social movements that stand in opposition to globalization (called also alterglobalization movements or global justice movements). For these movements, changes in culture - especially homogenization - have been perceived as a side effect caused by badly governed globalization. Supporters of cultural diversity preservation naturally perceive themselves as objectors to corporate-led globalization. In these terms, actions promoting the protection and respect for cultural diversity might be treated as a manifest opposition toward the type of governance instituted by global organizations, such as WTO, IMF, OECD or the World Bank. The aim of this paper is to analyze how alterglobalization movements interpret the cultural diversity and how they use the concept in their actions. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ruchy społeczne; Globalizacja kultury; Pluralizm kulturowy; Różnice kulturowe; Wielokulturowość; Społeczne skutki globalizacji; Alterglobalizacja

EN

Social movements; Cultural globalization; Cultural pluralism; Cultural differences; Multicultural; Social results of globalisation; Alterglobalization

• Czasopismo: Stosunki Międzynarodowe
• Rocznik: 2013
• Tom: 48
• Numer: nr 2
• Strony: 52--66

Twórcy

autor

Justyna Nakonieczna

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• R. Robertson, Globalization: Social Theory and Global Culture, London-Thousand Oaks-New Delhi 2000, s. 8.
• U. Hannerz, Notes on the Global Ecumene, "Public Culture" 1989, t. 1, nr 2, s. 66-75.
• J. Cavanagh, J. Mander (red.), Alternatives to Globalization. A Better World is Possible. A Report of the International Forum on Globalization, San Francisco 2004, s. 78.
• http://www.globaljusticemovement.net/home/origins.htm (16.08.2013).
• G. Neil, Response of the UNESCO Convention to the Cultural Challenges of Economic Globalisation, http://ccarts ca/wp-content/uploads/2007/08/unesco_culturaldiversitybook_gneil.pdf (16.08.2013), s. 8.
• D. della Porta, M. Diani, Ruchy społeczne. Wprowadzenie, Kraków 2009, s. 47, 78.
• I. Wallerstein, Ruchy masowe. Czym jest ruch antysystemowy dzisiaj?, "Przegląd Dyplomatyczny" 2004, t. 4, nr 20, s. 101.
• D. della Porta, Making the Polis: Social Forums and Democracy in the Global Justice Movement, "Mobilization: An International Quarterly" 2005, t. 10, nr 1, s. 73-94.
• S. Cattacin, M. Giugni, F. Passy, Mouvements sociaux et Etat: Mobilisations sociales et transformations de la société en Europe, Arles 1997, za: M. Giugni, M. Bandler, N. Egger, The Global Justice Movement. How Far Does the Classic Social Movement Agenda Go in Explaining Transnational Contention? Civil Society and Social Movements, Programme Paper Number 24, United Nations Research Institute of Social Development, czerwiec 2006 r., http://www.unrisd.org/80256B3C005BCCF9/search/8647C951DCB7E800C12571D1002D7BE4?OpenDocument (01.09.2013), s. 4.
• J. Nakonieczna, Pozasystemowe poszukiwanie sprawiedliwości w stosunkach międzynarodowych. Alterglobaliści. Ruchy oburzenia obywatelskiego. Haktywiści, "Sprawy Międzynarodowe" 2012, nr 2.
• U. Hannerz, Powiązania transnarodowe. Kultura, ludzie, miejsca, Kraków 2006
• M. Golka, Imiona wielokulturowości, Warszawa 2010, s. 20-21.
• T. Levitt, Globalization of Markets, "Harvard Business Review" z maja 1983 r.
• B. Barber, Skonsumowani, Warszawa 2008, s. 29.
• G. Mathews, Supermarket kultury, Warszawa 2005;
• R. Sennett, Upadek człowieka publicznego, Warszawa 2009.
• K. Macmillan, P. Grady, Defending Culture, Seattle and Beyond: The WTO Millennium Road, 1999, http://global-economics.ca/culture.htm (16.08.2013);
• Canada - Certain Measures Concerning Periodicals, Report of the Appellate Body June 30, 1997 - WT/DS31/AB/R, http://www.wto.org/english/tratop_e/dispu_e/cases_e/ds31_e.htm (16.08.2013).
• I. Szeman, International Network on Cultural Policy (INCP), http://www.globalautonomy.ca/global1/glossary_entry.jsp?id=0R.0033 (16.08.2013).
• Konwencja UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego z 20 października 2005 r., Dz.U. 2007, nr 215 poz. 1585.
• INCD, Convention on Cultural Diversity. A New International Instrument to Provide a Permanent Legal Foundation for Government Measures that Promote Cultural Diversity, 30.08.2002, www.incd.net/docs/CCDbackgroundE.htm (16.08.2013).
• Umowy o ustanowieniu Kanadyjsko-Amerykańskiej Strefy Wolnego Handlu
• J. Kelsey, Mainstreaming Cultural Diversity in the Campaign Against Neo-liberal Globalization, Paper to the International Network for Cultural Diversity, Opatija, Croatia, październik 2003 r., http://www.incd.net/Conf2003/INCD_papers2003_KelseyE.htm (16.08.2013).
• Karta Zasad Światowego Forum Społecznego, 10 czerwca 2001 r., polskie tłumaczenie za ATTAC Polska: http://www.attac.pl/?dzial=7&typ=2&kat=7&lg=pl&id=66 (16.08.2013) .
• Porto Alegre II: Call of Social Movements, 31 styczen-5 luty 2002 r. http://links.org.au/node/91 (01.09.2013).
• World Social Forum, Bamako Appeal, 17 stycznia 2006 r., http://infotek.alliance21.org/d/f/2415/2415_ENG.pdf (01.09.2013).
• http://www2.portoalegre.rs.gov.br/fsm2013_ing/default.php?p_secao=4 (01.09.2013).
• R. Munck, Globalization and Contestation. The New Great Counter-Movement, London-New York 2007, s. 91.