Atomy i dusza w systemie Demokryta

• Autorzy: Andrzej Korczak

Warianty tytułu

Democritus on atoms and soul

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ściśle rzecz biorąc właściwym twórcą atomizmu był Leukippos, nauczyciel Demokryta, ale to uczniowi przypisuje się ten wynalazek. Odróżnienia tego próbowali dokonać: Bailey [1926] oraz Kirk i Raven, [1999: 395-397]. Dla atomistów świat przestał być organizmem, a zaczął być mechanizmem. Atomy i próżnia nie są czymś, co należy pojąć analogicznie do ludzkiej duszy. Wystarczy analogia do ciała. Atomy jako twory mechaniczne nie mogły być dźwignią mogącą unieść człowieka do wyższego rodzaju egzystencji. Demokryt wcale tego od nich nie oczekiwał. Etyczny nerw tej filozofii nie tkwi w arche, tylko w powszechnym rozumie, który ma być wzorem dla rozumu ludzkiego. (fragment tekstu)

EN

The atoms of Democritus keep properties similar to the soul because they possess the ability for spontaneous movement. Simplikios wrote that "atoms move in all directions". In accordance with Greek ideas only the soul has the ability for spontaneous movement. Krokiewicz shows why "atomism - despite its genius - did not gain the acknowledgement among Hellenic thinkers". Like the body, the human soul is composed of atoms which are subject to the physical necessity. A human being in accordance with his own nature can influence atoms of which body and soul are each composed. He can either make an order among these atoms, or a chaos. Atoms serve Democritus as the support for integrating the human reason with the ratio-nality of the world. They are also the basis for theoretical understanding of the mechanisms of the world. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Filozofia

EN

Philosophy

• Czasopismo: Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 1
• Strony: 443--447

Twórcy

autor

Andrzej Korczak

Bibliografia

• Aetios, Placita philosophorum, IV.
• Arystoteles, O duszy, I 3.
• Arystoteles, O rozmnażaniu się zwierząt, V, 8.
• Arystoteles, O powstawaniu i ginięciu, I, 1.
• Asmus, W. F. 1961. Demokryt, Warszawa.
• Bailey, C. 1926. The Greek Atomists and Epicurus, Oxford.
• Celsus, Proem, II, 6.
• Dembińska-Siury, D. 1991. Człowiek odkrywa człowieka, Warszawa.
• Kirk, G. S., Raven, J. E. 1999. Filozofia przedsokratejska, Warszawa- Poznań.
• Krokiewicz, A. 1960. Etyka Demokryta i hedonizm Arystypa, Warszawa.
• Krokiewicz, A. 1975. Zarys filozofii greckiej, Warszawa.
• Krokiewicz, A. 2000. Etyka Demokryta i hedonizmu Arystypa, Warszawa.
• Lukrecjusz, O naturze wszechrzeczy, II.
• Simplikios. 1318. In Physica.