Podmiotowe i przedmiotowe uwarunkowania procesu przemian strukturalnych w przedsiębiorstwie

• Autorzy: Kazimierz Jaremczuk
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przyjęta koncepcja pracy wyznacza jej strukturę. Tworzą ją cztery rozdziały. W pierwszym przedstawia się komplementarne, a zarazem konkurencyjne aspekty pojęcia struktury. W ten sposób wyraża się doniosłość dynamicznego ujęcia pojęcia struktury, która wynika przede wszystkim z uznania aspektu przedmiotowego pojęcia struktury za wtórny w procesie przemian strukturalnych wobec aspektu podmiotowego. Należy zauważyć, że na ogól w teorii gospodarowania zakłada się deterministyczny charakter procesu przemian strukturalnych. Założenie to pozostaje we względnej sprzeczności z konstatacjami uznającymi przemiany za czynnik irracjonalny. W drugim rozdziale, rozważając problemy materialnych i pozamaterialnych uwarunkowań egzystencji człowieka, dokonuje się identyfikacji treści relacji podmiotowych i przedmiotowych struktur społeczno-ekonomicznych. Identyfikacja ta jest wyznaczana przede wszystkim przez kategorię przeżywania przez człowieka konkretnych sytuacji. Decyduje w dużym stopniu o procesie internalizacji wartości, w wyniku bowiem pełnej internalizacji wartości, będących celami gospodarowania, następuje nie tylko uzależnienie postawy pracownika od struktury, ale również struktury od postawy pracownika. Dlatego podstawą kreowania struktur społeczno-ekonomicznych staje się wartość podmiotowa, która pozostaje w układach konkurencyjności oraz komplementarności wobec wartości przedmiotowej. W rozdziale trzecim konkretyzuje się treści przenikania i sprzeczności relacji podmiotowych i przedmiotowych. Dla rozwoju struktur społeczno-ekonomicznych pozytywne bowiem znaczenie posiada nie tylko określona ich symetria, ale również asymetria determinowana sprzecznościami oraz konfliktami zarówno w przedsiębiorstwie, jak i w jego otoczeniu. Napięcia te przejawiają się w sferze płac, cen, uwarunkowań pracy, świadczeń socjalnych itp., co wynika z wyboru i preferencji określonych celów gospodarowania. Jednakże, obok tych przyczyn sprzeczności i konfliktów, istotną ich przyczyną są także oczekiwania, których podłożem jest psychiczna motywacja. Te oczekiwania pracowników zwiększają się wraz z rozwojem ekonomicznym przedsiębiorstwa. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Zarządzanie przedsiębiorstwem; Restrukturyzacja przedsiębiorstw; Podmiotowość pracowników; Zasada racjonalnego gospodarowania

EN

Enterprise management; Restructuring of enterprises; Subjectivity of employees; Economic rationality principle

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 1992
• Strony: 128

Twórcy

autor

Kazimierz Jaremczuk

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Bibliografia

• Ajdukiewicz K.: Zagadnienia i kierunki filozofii. Czytelnik, Warszawa 1983.
• Ananiewa I.M.: Krytyka strukturalistycznej koncepcji człowieka. W: Humanizm socjalistyczny. PAN, Warszawa 1975.
• Baka W.: Węzłowe kwestie racjonalności w kierowaniu gospodarką narodową. W: Racjonalność gospodarowania w socjalizmie. Praca zbiorowa pod red. B. Kamińskiego i A. Łukaszewicza. PWE, Warszawa 1980.
• Bartosik Z.: Strukturalne problemy przemysłu polskiego. Ossolineum, Wrocław 1988.
• Bassin F.: Zagadnienie nieświadomości. O nie uświadamianych formach wyższej czynności nerwowej. KiW, Warszawa 1972.
• Bennis W.G.: Changing Organization. McGraw-Hill, New York 1966.
• Białyszewski H.: Teoretyczne problemy sprzeczności i konfliktów społecznych. PWN, Warszawa 1983.
• Białyszewski H.: Wstęp. W: T. Parsons: Szkice w teorii socjologicznej. PWN, Warszawa 1972.
• Bieniok H., Rokita J.: Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa. AB, Katowice 1980.
• Bochniarz Z.: Siły wytwórcze jako system społeczny. SGPiS, Warszawa 1985.
• Borowski H.: Wartość jako przeżycie. "Humanitas" 1987, tom XII.
• Brown J.A.C.: Społeczna psychologia przemysłu. KiW, Warszawa 1962.
• Buczyńska-Garewicz H.: Uczucia i rozum w świecie wartości. Ossolineum, Wrocław 1975.
• Bukowski J.: Zarys filozofii spotkania. Znak, Kraków 1987.
• Burns T., Stalker G.M.: The Management of Innovation. Publications Tavistock, London 1961.
• Cackowski Z.: Jedność i wielość. Działanie i poznawanie. KIW, Warszawa 1975.
• Chrościcki Z.: Zarządzanie przez cele w warunkach przedsiębiorstwa socjalistycznego. PWE, Warszawa 1978.
• Cichoń W.: Koncepcja osobowości a ideał wychowania. "Studia Filozoficzne" 1980, nr 10.
• Copleston F.: Filozofia współczesna. PAX, Warszawa 1981.
• Coreth E.: Czym jest antropologia filozoficzna? "Studia Filozoficzne" 1983, nr 4.
• Cyburt P.: Zmiany strukturalne w gospodarce Japonii w latach siedemdziesiątych. IGN, Warszawa 1987.
• Dąbrowska W.: Dwie groźby sceptycyzmu. "'Tygodnik Powszechny" 1953, nr 12.
• Dąbrowski K.: Higiena psychiczna uczuć, popędów i myślenia. W: Zdrowie psychiczne. Praca zbiorowa pod red. K. Dąbrowskiego. PWN, Warszwa 1985.
• Dąmbska L: Sceptycyzm francuski XVI i XVII wieku. Towarzystwo Naukowe, Toruń 1958.
• Delorme A.: O racjonalności działań. "Prakseologia" 1975, nr 2.
• Dobrołowicz W.: O myśleniu intuicyjnym. "Studia Filozoficzne" 1981, nr 11.
• Dobrzyński M.: Organizacyjne zachowania pracownika, PWE, Warszawa 1976.
• Doktór K.: Zarządzanie a konflikty społeczny. "Studia Socjologiczne" 1987, nr 3-4.
• Drucker P.F.: The Practice of Management. Harper a Brother Publications, New York 1954.
• Dubrowski D.I.: Nieświadomość i poznanie. "Człowiek i Światopogląd" 1986, nr 10.
• Dulski S.: System podmiotowy gospodarki. PWE, Warszawa 1986.
• Dürkheim E.: Zasady metody socjologicznej. PWN, Warszawa 1968.
• Dutkiewicz P.: Modele etyki opartej na wartościach. W: Człowiek i świat wartości. Praca zbiorowa pod red. J. Lipca. KAW, Kraków 1982.
• Fabiańska K., Jędralska K., Rokita J.: Postawy przedsiębiorstw wobec problemów rozwoju - elementy teorii i dylematy praktyki. AE, Katowice 1990 (maszynopis).
• Filipowicz T.: Zagadnienia postępu. Spółka nakładowa "Książka", Kraków 1907.
• Fritzhand M.: Wartości a fakty. PWN, Warszawa 1982.
• Gabara W.: Nauka o organizacji i zarządzaniu. PWE, Warszawa 1989.
• Gajda J.: Cele i Warunki przemian strukturalnych polskiego przemysłu. "Problemy Ekonomiczne" 1986, nr 3.
• Geblewicz E.: Co to znaczy "postępować racjonalnie"? "Prakseologia " 1973, nr 2.
• Genèse et structure. La Haye, Paris 1965.
• Gielecki W.M.: Skeptycyzm. Księgarnia Gebethnera i Sp., Kraków 1910.
• Gliński B.: Zarządzanie w gospodarce socjalistycznej. PWE, Warszawa 1985.
• Gogacz M.: Obrona intelektu. ATK, Warszawa 1969.
• Goldmann L.: Nauki humanistyczne a filozofia. KiW, Warszawa 1961.
• Goldmann L.: Structures mentales et Création culturelle. Éditionos Anthropos, Paris 1970.
• Gołaszewska M.: Internalizacja wartości. "Ëtyka", 1978, tom XVI.
• Gorbunow E.P.: Struktura i efektiwnost obszczestwiennogo proizwodstwa, Myśl, Moskwa 1974.
• Mc Gregor D.: The Human Side of Enterprise, Mc Graw-Hill, New York 1960.
• Gros U.: System informacyjny w organizacji gospodarczej. Metody badania i ich ocena. PWE, Warszawa 1989.
• Grzegorczyk A.: Etyka w doświadczeniu wewnętrznym. PAX, Warszawa 1989.
• Grzegorczyk A.: Pojęcie godności jako element poznawczej regulacji ludzkiego zachowania. "Studia Filozoficzne" 1983, nr 8-9.
• Guinet J.: Dostosowanie podaży przemysłu do zmieniającego się popytu. "The OECD Observer" 1987-1988, nr 149.
• Gurwitsch A.: Problemy świata przeżywanego. W: Fenomenologia i socjologia. PWN, Warszawa 1989.
• Haus. B: Ewolucja struktur organizacyjnych przemysłu. PWE, Warszawa 1983.
• Haus B.: Formy organizacji pracy w przemyśle. PWE, Warszawa 1964.
• Hayek F.A.: The Constitution of Liberty. The University of Chicago Press, Chicago 1960.
• Hempoliński M.: Filozofia współczesna, PWN, Warszawa 1989.
• Hildebrand p., Kłoczowski J.A., Paściak J., Tischner J.: Wobec wartości. "W drodze", Poznań 1984.
• Hirszowicz M.: Wstęp do socjologii organizacji, PWN, Warszawa 1967.
• Humble J.W.: Zarządzanie przez określanie celów. PWE, Warszawa 1971.
• Hume D.: Traktat o naturze ludzkiej. PWN, Warszawa 1963.
• Ingarden R.: Spór o istnienie świata. PWN, Warszawa 1961, 1981, 1987.
• Jaeger W.: Humanizm i teologia. PAX, Warszawa 1957.
• Jagodzińska-Wersty H.: Planowanie w organizacjach gospodarczych, Ujęcie systemowe, AE, Wrocław 1984.
• Jan Paweł II: Centisimus annus, "Librería Editrice Vaticana", Rzym 1991.
• Jan Paweł II: Laborem exercens. PTT, Kraków 1983.
• Jaremczuk K.: Koncepcja pojęcia oraz determinanty strukturyzacji produkcji. W: Rozwój przedsiębiorstwa. Warunki-metody-strategie. Praca zbiorowa pod red. J. Rokity. AE, Katowice 1989.
• Jaremczuk K.: Przedmiotowe i podmiotowe koncepcje w zarządzaniu przedsiębiorstwem przemysłowym. W: Rozwój przedsiębiorstwa. Problemy i dylematy praktyki. Praca zbiorowa pod red. K. Fabiańskiej i J. Rokity. AE, Katowice 1991.
• Kamiński A.Z.: Niedialektyczna koncepcja planowania i interes społeczny. W: Demokracja i gospodarka. Praca zbiorowa pod red. W. Morawskiego, UW, Warszawa 1983.
• Kant I.: Uzasadnienie metafizyki moralności. PWN, Warszawa 1971.
• Karpiński A.: Restrukturyzacja gospodarki w Polsce i na świecie. PWE, Warszawa 1986.
• Karpuś P.: Zmiany strukturalne a rozwój gospodarczy. PWN, Warszawa 1978.
• Katz D., Kahn R.L.: Społeczna psychologia organizacji. PWN, Warszawa 1979.
• Kelman M.C.: Process of Opinion Change. "Public Opinion Quarterly" 1965, No 25.
• Kerr C.: Industrial Conflict and its Mediation. "American Journal of Sociology" 1954, No 3.
• Kieżun W.: Problem stylów zarządzania. W: W. Kieżun, S. Kwiatkowski: Style zarządzania. Teoria i praktyka. KiW, Warszawa 1977.
• Kieżun W.: Zjawiska patologiczne jako bariera sprawności, W: Bariery sprawności organizacji. Praca zbiorowa pod red. W. Kieżuna. PWE, Warszawa 1978.
• Kieżun W., Kwiatkowski S.: Style zarządzania. Teoria i praktyka, KIW, Warszawa 1977.
• Kłoskowska A: Teoria socjologiczna Talcotta Parsonsa. W: T. Parsons: Struktura społeczna a osobowość. PWE, Warszawa 1969.
• Kmita J.: Z metodologicznych problemów interpretacji humanistycznej. PWN, Warszawa 1971.
• Kołodziejek B., Zielińska Z.: Potrzeby i spożycie. PWE, Warszawa 1989.
• Kornai J.: Anti-equilibrium. Teoria systemów gospodarczych. Kierunki badań. PWN, Warszawa 1977.
• Kornai J.: Dylematy gospodarki socjalistycznej - przykład Węgier. "Życie Gospodarcze" 1981, nr 3.
• Kornhauser A.: Human Motivation; Underlying Industrial Conflicts. Mc Graw-Hill, New York 1954.
• Korzeniowski K., Zieliński R., Daniecki W.: Podmiotowość jednostki w koncepcjach psychologicznych i organizacyjnych. Ossolineum, Wrocław 1983.
• Kotarbiński T,: Hasło dobrej roboty. PWN, Warszawa 1968.
• Kotarbiński T.: Traktat o dobrej robocie. Ossolineum, Wrocław 1965.
• Kozakiewicz H.: Inna socjologia. Studium zapoznanej metody. PWN, Warszawa 1983.
• Kozdrój A.: Grupa pracownicza jako przedmiot i podmiot motywowania. Ossolineum/Wrocław 1988.
• Koźmiński A.K.: Integracja pracowników w przedsiębiorstwach handlowych. "Przegląd Organizacji" 1963, nr 8-9.
• Koźmiński A.K.: Technokraci i humaniści. Dwa spojrzenia na ludzką pracę. Iskry, Warszawa 1977.
• Koźmiński A.K., Zawiślak A.M.: Pewność i gra. Wstęp do teorii zachowań organizacyjnych. PWE, Warszawa 1982.
• Krąpiec M.A.: Ja-człowiek, KUL, Lublin 1991.
• Krąpiec M.A: Prawo naturalne a etyka /moralność./. Ogólnopolska konferencja naukowa: Filozofia prawa a tworzenie i stosowanie prawa. Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, Katowice 1991.
• Kurnal J.: O czynnikach odniesienia integracji pracowniczej. "Przegląd Organizacji" 1964, nr 10.
• Kurnal J.: Zarys teorii organizacji i zarządzania. PWE, Warszawa 1970.
• Kurnal J., Dworzecki Z.: Kierowanie działaniami zespołowymi. SGPiS, Warszawa 1980.
• Kwiatkowski S.: Zarządzanie przez integrację. "Przegląd Organizacji" 1963, nr 8-9.
• Lange O.: Całość i rozwój w świetle cybernetyki. PWN, Warszawa 1962.
• Lange O.: Ekonomia polityczna. PWN, Warszawa 1978.
• Lange O.: Teoria programowania. Dzieła. T. VI. PWE, Warszawa 1977.
• Lawrence P.R., Lorsch J.W.: Organization and Environment, Managing Differentiation and Integration. Momewood III., Boston 1967.
• Lazarsfeld P.F., Mentzel H.: Individual and Collective Properties, W: A. Etzioni: Complex Organization: a Sociological Reader. Hdt, Rinehart and Winston, New York 1961.
• Leszczyński K.: Mechanizm ekonomiczny dostosowania jakości i wielkości produkcji do potrzeb społecznych. SGPiS, Warszawa 1982.
• Levinson D.J.: Role, Personality and Social Structure in the Organizational Setting. "Journal of Abnormal and Social Psychology" 1959, Vol 58.
• Levi-Strauss C.: Antropologia strukturalna. PIW, Warszawa 1970.
• Levi-Strauss C.: Smutek tropików. PIW, Warszawa 1960.
• Likert R.: Motywacyjny aspekt zmodyfikowanej teorii organizacji i kierownictwa. W: Nowoczesna teoria organizacji. Praca zbiorowa pod. red. M. Haire'a. PWN, Warszawa 1965.
• Likert R.: New Patterns of Management. Mc Graw-Hill, New York 1961.
• Likert R.: The Human Organization. Its Management and Value. Mc Graw-Hill, New York 1967.
• Lipiński E.: Karol Marks a zagadnienia, współczesności PWN, Warszawa 1969.
• Lutyński J.: Pojęcie, liberalizmu w badaniach nad myślą społeczną XIX w. i w pracach Marksa, Engelsa i Lenina. "Przegląd Socjologiczny" 1957, t. XI.
• Majchrzak J: Czynniki przeobrażeń strukturalnych w organizacjach gospodarczych. AE, Poznań 1987.
• Malinvaud E.: Ekonomika pozytywna i rozwój krajów uprzemysłowionych. W: teorie ekonomiczne i współczesne społeczeństwo, Praca zbiorowa pod red, B. Kamińskiego i J. Kuligi. PWE, Warszawa 1981.
• Maracz T.: Ujęcie sytuacyjne. W: Współczesne teorie organizacji. Praca zbiorowa pod red. A.K. Koźmińskiego. PWN, Warszawa 1983.
• March J.G., Simon H.A.: Teoria organizacji. PWN, Warszawa 1964.
• Marciniak S.: Proporcje i struktura gospodarki socjalistycznej. PWE, Warszawa 1976.
• Marciniak S.: Struktura gospodarcza Polski. Optymalne kierunki zmian. PWE, Warszawa 1986.
• Marczuk S.: Pojęcie "wartości" w socjologii polskiej. W: Człowiek i świat wartości. Praca zbiorowa pod red. J. Lipca. KAW, Kraków 1982.
• Marks K.: Kapitał. T. I. KiW, Warszawa 1970.
• Martyniak Z.: Organizatoryka. PWE, Warszawa 1987.
• Martyniak Z.: Prekursorzy nauki organizacji i zarządzania. PWE, Warszawa 1989.
• Massarik F.: Seeking Essence in Executive Mind: a Phenomenological View. University of California, Los Angeles 1983 (maszynopis).
• Massarik F.: The Science of Perceiving: Foundations for an Empirical Phenomenology. University of California, Los Angeles 1979 (maszynopis).
• Massarik F.: The Humanistic Organization: From Soft-Soap to Reality. University of California, Los Angeles 1976 (maszynopis).
• Matulewicz G., Matulewicz M.: O pojęciu racjonalności. "Prakseologia" 1975, nr 2.
• Mayo E.: Pierwsze badania. W: J. Kurnal: Twórcy naukowych podstaw organizacji. PWE, Warszawa 1972.
• Mead G.H.: Umysł, osobowość i społeczeństwo. PWN, Warszawa 1975.
• Melich A.: Podstawy teorii gospodarowania. PWE, Warszawa 1985.
• Melich A.: Społeczne cele gospodarowania. PWE, Warszawa 1978.
• Melich A.: Sprawiedliwość a gospodarowanie w zakładzie pracy. IWZZ, Warszawa 1985.
• Merton R. K.: Teoria socjologiczna i struktura społeczna. PWN, Warszawa 1982.
• Micińska J.: Racjonalizm i racjonalność w życiu społecznym. "Studia Filozoficzne" 1983, nr 5-6.
• Mika S.: Psychologia społeczna. PWN, Warszawa 1987.
• Mika S.: Uwagi o "internalizacji" postaw. W: Teorie postaw. Praca zbiorowa pod red. S. Nowaka. PWN, Warszawa 1973.
• Mills C.W.: The Sociological Imagination. Oxford University Press, New York 1959.
• Milher B.Z., Jewienko L.J., Rapoport W.S.: Organizacja zarządzania. Podejście systemowe. PWE, Warszawa 1986.
• Minc B.: Systemy ekonomiczne. T. II. PWN, Warszawa 1975.
• Mintzberg H.: Power in and Around Organizations. Prentice-Hall, Inc. Englewood Cliffs 1983.
• Mreła K.: Struktury organizacyjne. Analiza wielowymiarowa. PWE, Warszawa 1983.
• Mujżel J.: Racjonalność gospodarowania na tle problemów systemu funkcjonowania w gospodarce socjalistycznej. W: Racjonalność gospodarowania w socjalizmie. Praca zbiorowa pod red. B. Kamińskiego i A. Łukaszewicza. PWE, Warszawa 1980.
• Myrdal G.: Aqainst the Stream, Critical Essays on Economics. Pantheon Books, New York 1975.
• Narski I.S.: Kategoria wartości a socjalistyczny sposób życia. W: Humanizm socjalistyczny. PAN, Warszawa 1975.
• Nogalski B.: Sterowanie zmianą organizacyjną w instytucji. UG, Gdańsk 1986.
• Nowak L.: Model ekonomiczny. Studium z metodologii ekonomii politycznej, PWE, Warszawa 1972.
• Nowikow N.W.: Sowierszenstwowanija' burżuaznaja socyołogija i "socyalnyj behawioryzm". W: Filosofija marksizma i neopozitiwizma. Izdatielstwo Maskowskogo Universiteta, Moskwa 1963.
• Nowiński C.: Wstęp. W: J. Piaget: Strukturalizm. WP, Warszawa 1972.
• Okoń-Horodyńska E.: Orientacja na człowieka w koncepcji reformy gospodarczej. "Ekonomista" 1988, nr 6.
• Ołdak P.G.: Produkcja a spożycie. Kryteria i oceny. PWE, Warszawa 1967.
• Ortega y Gasset J.: Bunt mas i inne pisma socjologiczne. PWN, Warszawa 1982.
• Ossowska M.: Normy moralne. Próby systematyzacji, PWN, Warszawa 1970.
• Ossowski S.: O nauce. Dzieła. T. IV. PWN, Warszawa 1967.
• Ossowski S.: Społeczne warunki i konsekwencje planowania społecznego. Dzieła. T. V. PWN, Warszawa 1968.
• Ostrowski M., Sadowski Z,: Wyzwania rozwojowe. PWE, Warszawa 1978.
• Pajestka J.: Człowiek i społeczne motywacje w procesie rozwoju. W: Problemy planowania i polityki społeczno-gospodarczej. Praca zbiorowa pod red. A. Łukaszewicza. PWE, Warszawa 1980.
• Pajestka J.: Kształtowanie procesu rozwoju. Racjonalność i manowce polityki. PWE, Warszawa 1983.
• Pajestka J.: Sposób funkcjonowania gospodarki socjalistycznej: Determinanty postępu II. PWE, Warszawa 1979.
• Parsons T.: Struktura społeczna a osobowość. PWE, Warszawa 1969.
• Parsons T.: Szkice z teorii socjologicznej. PWN, Warszawa 1972.
• Pawlica J.: O konfliktach i postawach moralnych, WL, Kraków 1973.
• Perroux F.: Metoda ekonomii uogólnionej i ekonomia człowieka. W: R. Aron, J.L. Lebret, F. Perroux, A. Piettre, A. Sauvy: Ekonomia wobec potrzeb ludzkich. Boulevard Saint Germain, Paryż 1961.
• Piaget J.: Probléms de la psychologie génétique, Paris 1972.
• Piaget J.: Strukturalizm. WP, Warszawa 1972.
• Pierwuszyn S.P.: Produkcja i spożycie w nowym etapie. W: Produkcja, akumulacja, spożycie. KiW, Warszawa 1967.
• Piotrowski K.: Kolektywny proces decyzyjny w socjalistycznym przedsiębiorstwu państwowym. "Ekonomista" 1982, nr 3-4.
• Plechanow J.: Historia rosyjskiej myśli społecznej. KiW, Warszawa 1967.
• Plessner H.: Pytanie o conditio humana. Wybór pism. PIW, Warszawa 1988.
• Płoszajski P.: Między refleksją a działaniem. Dylematy praktycznej teorii zarządzania. Ossolineum, Wrocław 1985.
• Płużański T.: Humanizm i struktury. PWN, Warszawa 1960.
• Płużański T.: Interakcje jako źródło wartości, "Studia Filozoficzne" 1989, nr 3.
• Płużański T.: Od wartości przedmiotowej do podmiotowej. "Studia Filozoficzne" 1983, nr 4.
• Pohorille M.: Potrzeby podział konsumpcja. PWE, Warszawa 1985.
• Poprzeczko J.: Podmiotowość człowieka i społeczeństwa. PWN, Warszawa 1988.
• Problemy rozwitija politiczeskoj ekonomii i sowkrszenstwowanija jejo priepodawanija. Praca zbiorowa pod red. N.A. Cagołowa. Moskwa 1985.
• Pszczołowski T.: Celowość, skuteczność, efektywność. "Prakseologia" 1977, nr 3.
• Pszczołowski T.: Zasady sprawnego działania. WP, Warszawa 1982.
• Pugh D.S., Hickson D.J., Hinnings C.R.: An Empirical Taxonomy of Structures Work Organisation. "Administrative Science Quarterly" 1969, No 14.
• Reykowski J.: Z zagadnień psychologii motywacji. WSiP, Warszawa 1982.
• Röpke W.: Gesellschaftskrissis der Gegenwart. Erlonbach, Zurich 1942.
• Rubinsztejn S.: Zasady i drogi rozwoju psychologii. PWN, Warszawa 1964.
• Ryle G.: Czym jest umysł? PWN, Warszawa 1970.
• Sadowski Z.: Uwagi o racjonalności makroekonomicznej. W: Racjonalność gospodarowania w socjalizmie. Praca zbiorowa pod red. B. Kamińskiego i A. Łukaszewicza. PWE, Warszawa 1980.
• Schaff A.: Szkice o strukturalizmie. KiW, Warszawa 1983.
• Secomski K.: Elementy polityki ekonomicznej. PWE, Warszawa 1970.
• Semkow J.: Wprowadzenie do ekonomii. PWN, Warszawa 1984.
• Shils E.: Center and Periphery. Essays in Macrosociology. University of Chicago Press, Chicago 1975.
• Siek S.: Struktura osobowości. ATK, Warszawa 1986.
• Sienkiewicz P.: Systemy kierowania, WP, Warszawa 1989.
• Sikorski C.: Sztuka kierowania szkice o kulturze organizacyjnej. IWZZ, Warszawa 1986.
• Slater P.E., Bennis W.G.: Democracy is Inevitable. W: K. Davis: Organizational Behavior. Mc Graw-Hill, New York 1974.
• Stacewicz J.: Racjonalność gospodarowania a współczesne wyzwanie rozwojowe. PWE, Warszawa 1988.
• Sterniczuk B., Sterniczuk H.: Postawy wobec pracy. CRZZ, Warszawa 1979.
• Stróżewski W.: Racjonalizm i metaracjonalizm. "Studia Filozoficzne" 1983, nr 5-6.
• Struktura produkcji przemysłowej. Metody badania i kierunki zmian. Praca zbiorowa pod red. J. Lisikiewicza. PWE, Warszawa 1977.
• Suchodolski B.: Wstęp. W: C. Levi-Strauss: Antropologia strukturalna. PIW, Warszawa 1970.
• Szaniawski K.: Racjonalność jako wartość. "Studia Filozoficzne" 1983, tir 5-6.
• Szczepański J.: Wartości w gospodarce. "Życie Gospodarcze" 1987, nr 10.
• Szczepański J.: Elementarne pojęcia socjologii. PWN, Warszawa 1970.
• Szechet N.J.: Protiworieczija płanomiernosti i puti ich rozrieszenija. "Woprosy Ekonomiki" 1986, nr 6.
• Sztumski W.: Humanizacja i racjonalizacja - antynomia wartości w cywilizacji technicznej. W: Człowiek i świat wartości. Praca zbiorowa pod red. J. Lipca. KAW, Kraków 1982.
• Szwarcman K.: Problemy moralności w socjologii Talcotta Parsonsa. "Etyka" 1977, tom XV.
• Szyszkowska M.: Filozofia zdrowia psychicznego. W: Zdrowie psychiczne. Praca zbiorowa pod red. K. Dąbrowskiego. PWN, Warszawa 1985.
• Świtalski W.: Formułowanie i wybór celów, "Ekonomista" 1983, nr 5-6.
• Tatarkiewicz W.: Dzieje sześciu, pojęć - sztuka, piękno, forma, twórczość, odtwórczość, przeżycia estetyczne. PWN, Warszawa 1988.
• Tatarkiewicz W.: Historia filozofii. T. III. PWN, Warszawa 1968.
• Tatarkiewicz W.: Parerga. PWN, Warszawa 1978.
• Taylor F.W.: Zarządzanie warsztatem wytwórczym. Spółdzielnia Wydawnicza Wiedza, Poznań 1947.
• Taylor F.W.: Zasady naukowego zarządzania. W: J. Kurnal: Twórcy naukowych podstaw organizacji. Wybór pism. PWE, Warszawa 1972.
• Teoria organizacji i zarządzania. Praca zbiorowa pod red. J. Kurnala. PWE, Warszawa 1979.
• Toen M.: Zniesienie barier w handlu zagranicznym. "The OECD Observer" 1987-1988, nr 149.
• Topolski J.: Dyrektywa racjonalizowania działań ludzkich. W: Racjonalność gospodarowania w socjalizmie. Praca zbiorowa pod red. B. Kamińskiego i A. Łukaszewicza. PWE, Warszawa 1980.
• Turgarinow W.P.: O wartościach życia i kultury. KiW, Warszawa 1964.
• Turgarinow W.P.: Teoria wartości w marksizmie. KiW, Warszawa 1973.
• Vinde P.: Wyzwania zmiany. "The OECD Observer" 1987-1988, nr 149.
• Wall T., Warr P.: Work and Well - Being. Penguin, London 1975.
• Wasilenko W.A.: Cennost i cennostnyje otnoszenija. W: Problemy cennosti w filosofiji. Moskwa-Leningrad 1956.
• Wawrzyniak B.: Przedsiębiorczość a rzeczywiste zachowania przedsiębiorstw. IOZiDK, Warszawa 1985.
• Wawrzyniak B.: Szkoła zarządzania. PWE, Warszawa 1987.
• Weber M.: Typy władzy prawomocnej. W: J. Kurnal: Twórcy naukowych podstaw organizacji. Wybór pism. PWE, Warszawa 1972.
• Weber M.: The Theory of Social and Economic Organization. Oxford University Press, New York 1947.
• Werner W.A.: Prakseologiczne dyrektywy restrukturyzacji gospodarki. "Prakseologia" 1987-1988, nr 101.
• Wicher W.: Podstawy teologii moralnej. Księgarnia Św. Wojciecha, Poznań-Warszawa-Lublin 1969.
• Wojciszke B.: Wpływ schematów na procesy ewaluacji. W: Studia nad procesami wartościowania. Praca zbiorowa pod red. B. Wojciszke. Ossolineum, Wrocław 1988.
• Wojtyła K.: Miłość i odpowiedzialność. KUL, Lublin 1986.
• Wojtyła K.: Osoba i czyn w aspekcie świadomości. TN KUL, Kraków 1966.
• Wojtyła K.: Osoba: podmiot i wspólnota. "Roczniki Filozoficzne" 1976, t. 24, z. 2.
• Współczesne koncepcje zarządzania. Praca zbiorowa pod red. A.K. Koźmińskiego. PWN, Warszawa 1987.
• Wudel W.: Filozofia strachu i nadziei. Teoria społeczna Tomasza Hobbesa. KiW, Warszawa 1971.
• Zaborowski Z.: Psychospołeczne problemy samoświadomości. PWN, Warszawa 1989.
• Zacher L.: Mieć czy być - czyli zachodnie poszukiwania szansy przetrwania* "Studia Filozoficzne" 1980, nr 9.
• Zachowanie człowieka w organizacji. Praca zbiorowa pod red. W.E. Scotta juniora i L.L. Cummingsa. PWN, Warszawa 1983.
• Zajonc R.B.: Feeling and Thinking: Preferences Need not Inferences. "American Psychologist" 1980, 35.
• Zawiślak A.M.: Szkice o zarządzaniu. PWN, Warszawa 1972.
• Zdrowomysłow A.G.: Problema interesu w socjologiczeskoj teorii. Izdatielstwo Leningradskogo Universiteta, Leningrad 1964.
• Zieleniewski J.: O "przekładnię" między makrozarządzaniem a mikrozarządzaniem. "Prakseologia" 1973, nr 3-4.
• Zieleniewski J.: Organizacja i zarządzanie. PWN, Warszawa 1969.
• Zieleniewski J.: Organizacja zespołów ludzkich. Wstęp do teorii organizacji i kierowania. PWN, Warszawa 1964, 1978.
• Zimniewicz K.: Nauka o organizacji i zarządzaniu. PWN, Warszawa-Poznań 1990.
• Żurawicki S.: Marks a współczesna myśl ekonomiczna. Z problemów metodologii. KiW, Warszawa 1987.
• Żygulski K.: Wartość i wzory lektury. CRZZ, Warszawa 1975.