ALBA i nowa geopolityka Wenezueli - między ideologią i pragmatyzmem

• Autorzy: Katarzyna Krzywicka
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Od schyłku XX wieku w Ameryce Łacińskiej zachodzą radykalne zmiany w funkcjonowaniu systemów politycznych, związane z ukształtowaniem się nowego przywództwa politycznego oraz reorientacją polityki gospodarczej i społecznej. Nowe uwarunkowania wywierają wpływ na charakter i specyfikę stosunków międzynarodowych na całej półkuli zachodniej. VI Szczyt Państw Amerykańskich, który odbył się w kwietniu 2012 r. w Cartagenie w Kolumbii, wyraźnie ukazał, że spadła ranga i znaczenie tego forum dialogu międzyamerykańskiego, w porównaniu z początkiem zbliżenia obu Ameryk w 1994 r., gdy został zwołany przez USA i Kanadę I Szczyt w Miami. W latach 90. XX wieku, bez wątpienia, szczyty przywódców obu Ameryk były kluczowym narzędziem dyplomacji oraz kształtowania geopolityki i geoekonomiki na półkuli zachodniej. W obecnej dekadzie przywódcy większości państw latynoamerykańskich, w tym Brazylii, która jest liderem nowej geopolityki latynoamerykańskiej, podkreślają w wypowiedziach, że szczyty i Organizacja Państw Amerykańskich nie mają już takiego znaczenia w odniesieniu do spraw regionu Ameryki Łacińskiej. Problemy państw latynoamerykańskich są bowiem podejmowane i rozwiązywane przez nowe organizacje i fora, w których uczestniczą państwa Ameryki Łacińskiej i Karaibów, jak Unia Narodów Południowoamerykańskich (Unión de Naciones Suramericanas - UNASUR) oraz Wspólnota Państw Latynoamerykańskich i Karaibów (Comunidad de Estados Latinoamericanos y del Caribe - CELAC). (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Polityka zagraniczna; Geografia polityczna; Integracja gospodarcza; Strefy wolnego handlu; Geopolityka

EN

Foreign policy; Political geography; Economic integration; Free trade area; Geopolitics

• Czasopismo: Stosunki Międzynarodowe
• Rocznik: 2012
• Tom: 46
• Numer: nr 2
• Strony: 251--273

Twórcy

autor

Katarzyna Krzywicka

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• K. Krzywicka, Między autorytaryzmem a demokracją. Refleksje na temat tranzycj ipolitycznej państw Ameryki Łacińskiej, w: K. Krzywicka, J. Kaczyńska (red.), Oblicza Ameryki Łacińskiej, Lublin 2010
• Constitución de la República Bolivariana de Venezuela, "Gaceta Oficial de la República de Venezuela", nr 36.860 z 30 grudnia 1999 r.
• A.R. Brewer-Carías, Historia constitucional de Venezuela, t. 2, Caracas 2008
• Ley de Servicio Exterior, ustawa przyjęta 3 lipca 2001 r., opublikowana w "Gaceta Oficial de la República Bolivariana de Venezuela", nr 37.254 z 6 sierpnia 2001 r.
• Ley de Reforma Parcial de la Ley de Servicio Exterior, "Gaceta Oficial de la República Bolivariana de Venezuela" nr 38.241 z 2 sierpnia 2005 r.
• J.R. Biardeau, ¿El proceso de transición hacia el nuevo socialismo del siglo XXI?: Un debate que apenas comienza, "Revista Venezolana de Economía y Ciencias Sociales", Caracas 2007, t. 13, nr 2
• M. López Maya, Venezuela: Hugo Chávez y el bolivarianismo, "Revista Venezolana de Economía y Ciencias Sociales", Caracas 2008, t. 14, nr 3
• D. Boersner, Dimensión internacional de la crisis venezolana, w: G. Maihold (red.), Venezuela en retrospectiva. Los pasos hacia el régimen chavista, Madrid-Frankfurt am Main 2007
• K. Krzywicka, Partie polityczne i partycypacja obywatelska w Wenezueli, "Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych", t. 5, Lublin 2010
• K. Krzywicka, La democracia directa en Venezuela - entre la representación, participación y delegación del poder, w: M. Monserrat Llairo, P. Palacio (red.), El desafío latinoamericano ante las crisis y las alternativas de desarrollo, Buenos Aires 2012.
• D. Parker, El desarrollo endógeno: ¿Camino al socialismo del sigloXXI?, "Revista Venezolana de Economía y Ciencias Sociales", Caracas 2007, t. 13, nr 2
• M.Á. Latouche Reyes, Democracia y política exterior en Venezuela: desafíos y tendencias, "Revista Politeia", Caracas 2002, nr 28
• M.T. Romero, Política exterior venezolana. El proyecto democrático 1958-1998, Caracas 2004;
• K. Saavedra, Aciertos y desaciertos de la política exterior venezolana, 1998-2008, "Revista de Ciencias Políticas Politeia", Caracas 2009, t. 32, nr 42
• Proyecto Nacional Simón Bolívar. Primer Plan Socialista - PPS, República Bolivariana de Venezuela, Presidencia, Caracas, wrzesień 2007 r.
• A.M. Sanjuán, América Latina y el bolivarianismo del siglo XXI. Alcances y desafíos de la política venezolana hacia la región, w: R. Lagos (red.), América Latina: ¿integración o fragmentación?, Buenos Aires 2008
• K. Krzywicka, Ameryka Łacińska u progu XXI wieku. Studia i szkice, Lublin 2009
• S. Pajović, El inicio del siglo XXI: ¿América Latina o Sudamérica? La conformación de una nueva geoeconomía sudamericana, w: K. Krzywicka (red.), Bicentenario de la Independencia de América Latina. Cambios y realidades, Estudios Iberoamericanos de la UMCS, t. 1, Lublin 2012
• M.F. Gawrycki, Geopolityka w myśli i praktyce politycznej Ameryki Łacińskiej, Warszawa 2007
• M. de Monserrat Llairó, Venezuela y el Mercosur: una proyección continental y caribeña, w: M. de Monserrat Llairó, J. Briceño Ruiz, L. Bizzozero Revelez, Venezuela en el Mercosur. Tres miradas, tres interpretaciones, CEINLADI-UBA, Buenos Aires 2006
• K. Krzywicka, Polityka energetyczna Wenezueli w XX w., w: M.F. Gawrycki (red.), Ameryka Łacińska wobec wyzwań globalizacji, Toruń 2006
• Constitución de 1961, w: Compilación Constitucional de Venezuela, Congreso de la República, Caracas 1996
• L. Montiel Ortega, Convenio Petrolero Cubano Venezolano. Una rectificación indispensable, Caracas 2001
• H. Malavé Mata, La trama estéril del Petróleo. Petróleo y Economía en el septenio perdido de Hugo Chávez, Caracas 2006
• Acuerdo de Cooperación Energética Petrocaribe, http://www.pdvsa.com (09.04.2012).
• D. Smyrgała, Oś naftowa. Latynoamerykańskie imperium Hugo Chaveza, Warszawa 2012
• I. Sepúlveda Muñoz, La Revolución Bolivariana en el panorama estratégico iberoamericano, w: V. Garrido Rebolledo, Venezuela y la Revolución Bolivariana, Madrid 2009
• S. Ellner, La política exterior del gobierno de Chávez: la retórica chavista y los asuntos sustanciales, "Revista Venezolana de Economía y Ciencias Sociales", Caracas 2009, t. 15, nr 1
• Declaración de la III Reunión del Consejo Energético de Suramérica, portal Petróleos de Venezuela, S.A. -PDVSA, http://www.pdvsa.com (18.05.2012).
• J. Kelly, C.A. Romero, Venezuela y Estados Unidos. Coincidencias y conflictos, Caracas 2005
• B. Raggio Cachinero, La nueva política estadounidense hacia Iberoamérica y Venezuela w: V. Garrido Rebolledo, Venezuela y la Revolución Bolivariana, Madrid 2009
• J.A. Sanahuja Perales, La integración regional, los proyectos bolivarianos, y la Unión de Naciones Sudamericana (UNASUR), w: V. Garrido Rebolledo, Venezuela y la Revolución Bolivariana, Madrid 2009
• Portal ALBA-TCP, http://www.alianzabolivariana.org (19.03.2012).
• Portal Banco de Comercio Exterior - Bancoex, República Bolivariana de Venezuela, http://www.bancoex.gov.ve (06.05.2012).
• H. Chávez Frías, Con el ALBA despiertan los pueblos, Colección Discursos, Instalación de la VI Cumbre Presidencial de la Alternativa Bolivariana para los Pueblos de Nuestra América (ALBA), Caracas, 26 stycznia 2008 r.
• A. Montero Soler, Políticas agropecuarias en el marco del ALBA: en busca de la soberanía alimentaria, w: J. Gascón, X. Montagut (red.), Estado, movimientos sociales y soberanía alimentaria en América Latina ¿Hacía un cambio de paradigma agrario?, FLACSO Quito 2011
• V. Garrido Rebolledo, Caracteres y dimensiones de la política exterior de Venezuela, w: V. Garrido Rebolledo, Venezuela y la Revolución Bolivariana, Madrid 2009
• A. Colomer Viadel, Un doble bicentenario y una esperanza de cambio para la realidadfutura latinoamericana, w: K. Krzywicka (red.), Bicentenario de la Independencia de América Latina. Cambios y realidades, Estudios Iberoamericanos de la UMCS, t. 1, Lublin 2012