Wpływ warunków siedliska na ilość i jakość lipidów w wybranych formach owsa

• Autorzy: Elżbieta Pisulewska , Renata Tobiasz-Salach , Robert Witkowicz , Ewa Cieślik , Dorota Bobrecka-Jamro

Warianty tytułu

Effect of Habitat Conditions on Content and Quality of Lipids in Selected Oat Forms

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W badaniach prowadzonych w latach 2008-2009 oceniano wpływ warunków siedliska na zawartość i plon tłuszczu oraz skład kwasów tłuszczowych w ziarnie dwóch oplewionych (odmiana Krezus, ród 7105) i dwóch nagoziarnistych (odmiana Polar i ród 7505) genotypów owsa siewnego. Doświadczenia polowe zlokalizowane były w województwie podkarpackim (Dukla, Lubliniec Nowy i Przecław) na stanowiskach zróżnicowanych pod względem warunków glebowych i atmosferycznych. Zróżnicowane warunki siedliska nie wywarły istotnego wpływu na zawartość lipidów w ziarnie owsa, w badanych sezonach wegetacyjnych. Istotne różnice zawartości tłuszczu w ziarnie stwierdzono pomiędzy badanymi genotypami. Formy nagoziarniste (odmiana Polar - 5,20 % i ród STH 7505 - 6,32 %) zawierały o 32 % tłuszczu więcej w porównaniu z formami oplewionymi (odmiana Krezus - 3,88 % i ród STH7105 - 3,91 %). Plon tłuszczu owsa z jednostki powierzchni zależny był od przebiegu warunków atmosferycznych, lokalizacji badań i genotypu. Największe zróżnicowanie składu kwasów tłuszczowych stwierdzono pomiędzy porównywanymi genotypami. Najwięcej kwasu oleinowego (41,54 %), a najmniej kwasu linolowego (38,00 %) i linolenowego (1,00 %) zawierał krótkosłomy, nagoziarnisty ród STH7505. Z kolei najmniej kwasu oleinowego (37,05 %), a najwięcej kwasu linolowego (40,71%) i linolenowego (1,39 %) zawierała oplewiona odmiana Krezus. (abstrakt oryginalny)

EN

In the research conducted in the years 2008 - 2009, the effect was assessed of the habitat conditions on the content and fat yield, as well as the on the composition of fatty acids in the grain of two naked oat (cv. Krezus, cv. Ród 7105), and two husked oat (cv. Polar and cv. Ród 7505) genotypes. The field experiments were located in the Podkarpackie Province (Dukla, Lubliniec Nowy, and Przecław), at the stations with varying soil and weather conditions. The varying habitat conditions had not any significant effect on the content of fat in oat grain (4.71 - 4.89.) during the analysed vegetation seasons. Between the genotypes analyzed, there were found significant differences in the fat content in the grain. The naked oat cultivars (Polar cv. - 5.20 % and Ród STH cv.: 7505 - 6.32 %) contained more fat (32 % more) than the husked cultivars (Krezus cv. - 3.88 % and Ród STH7 cv.: 105 - 3.90 %). The oat fat yield from one area unit depended on the weather conditions, location of the experiment, and genotype. Between the genotypes compared, the most significant difference was found in the content of fatty acids. The short-straw naked oat Ród STH7505 cv. contained the highest amount of oleic acid (41.50 %) and the lowest amount of linoleic acid (38.00 %) and linolenic acid (0.99 %). The husked Krezus cv. had the lowest amount of oleic acid (37.05 %) and the highest contents of linoleic acid (40.71 %) and linolenic acid (1.39 %). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zboża; Produkcja zboża; Jakość produktów żywnościowych

EN

Corn; Corn productions; Quality of food products

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 18 (2011)
• Numer: nr 3 (76)
• Strony: 66--77

Twórcy

autor

Elżbieta Pisulewska

• Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

autor

Renata Tobiasz-Salach

• Uniwersytet Rzeszowski

autor

Robert Witkowicz

• Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

autor

Ewa Cieślik

• Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

autor

Dorota Bobrecka-Jamro

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• [1] AOAC. Official Methods of analysis 18thed. Association of Official Analytical Chemists International.Gaithersburg 2006.
• [2] Ciołek A., Makarska E., Makarski B.: Zawartość wybranych składników żywieniowych w ziarnie owsa czarnego i żółtoziarnistego. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2008, 3 (58), 80-88.
• [3] Frey K.J., Hammond E.G.: Genetics, characteristics, and utilization of oilin caryopses of oat species. J. Am. Oil Chem. Soc. 1975, 53, 358-362.
• [4] Kawka A.: Lipidy ziarna owsa - zawartość, rozmieszczenie i skład frakcyjny. Post. Nauk Rol., 1996, 43/48, 1/259, 65-73.
• [5] Maciejewicz-Ryś J., Sokół K.: Wartość pokarmowa ziarna owsa oplewionego (Avena sativa L.) i nagoziarnistego (Avena sativa var. Nuda). Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 1999, 1 (18) Supl., 273-278.
• [6] Pisulewska E., Witkowicz R., Borowiec F.: Wpływ spsobu uprawy na plon oraz zawartość i skład kwasów tłuszczowych ziarna owsa nagoziarnistego. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 1999, 1 (18) Supl., 240-245.
• [7] Piątkowska E., Witkowicz R., Pisulewska E.: Podstawowy skład chemiczny wybranych odmian owsa siewnego. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2010, 3 (70), 88-99.
• [8] Sahasrabudhe M.R.: Lipid composition of oats. J. Am. Oil Chem. Soc. 1979, 56, 80-84.
• [9] Sadiq Butt M., Tahir-Nadeem., Khan M.K.I., Shabir R.: Oat: unique among the cereals. 2008, 47, 68-79.
• [10] Schipper H., Frey K., Hammond E.: Changes in fatty acid composition associated with recurrent selection for groat - oil content in oat. Euphytica., 1991, 56, 81-88.
• [11] StatSoft: Statistica dal Windows (Tom I): Ogólne konwencje i statystyki I. 1997.
• [12] Tamm I.: Influence of genotype and meteorological conditions on grain yield and quality of oat in Estonia. Proc. 7th Int. Oat Conf., 2004, 45-50.
• [13] Thro A.M., Frey K.J., Hammond E.G.: Inheritance of fatty acid composition in oat (Avena sativa L.). Qual Plant Foods Hum Nutr 1983, 32, 29-36.
• [14] Valentine J., Cowan S.: Environmental benefits and impact assessment of oats in the UK. Agrifood Res. Rep. 2004, 51, 217.
• [15] Zhou M.X., Glennie-Holmes M.G., Robards K., Helliwell S. Fatty acid composition of lipids of Australian oats. J. Cereal Sci., 1998. 28, 311-319.
• [16] Zhou M., Robards K., Glennie-Holmes M.G., Helliwell S. Oat Lipids. JAOCS, 1999, 76, 2, 159-169.