Elity polityczne WNP

• Autorzy: Wojciech Zajączkowski

Warianty tytułu

Political Elites of the Commonwealth of Independent States

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rozpad ZSRR w 1991 roku doprowadził do powstania na jego miejscu piętnastu niepodległych państw i odpowiednio piętnastu ośrodków władzy oraz piętnastu narodowych elit politycznych. Proces ten nie dokonał się z dnia na dzień, lecz rozciągnął się na kilka lat, przebiegając szybciej lub wolniej w zależności od konkretnego przypadku. Skala przemian, jakich doświadczyli obywatele państwa radzieckiego, była olbrzymia, wiązała się bowiem ze zmianą najbardziej elementarnych wymiarów ich życia, takich choćby jak stosunki własnościowe czy ideowe podstawy ładu politycznego i społecznego. Kraje bałtyckie faktycznie odtworzyły swoje struktury państwowe, jeszcze zanim Związek Sowiecki przestał istnieć, podczas gdy inne republiki zostały do tego w pewnym sensie zmuszone przez rozwój wydarzeń, choć nigdy do samodzielności nie aspirowały. (fragment tekstu)

EN

The collapse of the USSR in 1991 led to the rise of fifteen independent states, authority centres and fifteen national political elites. This article deals with the issue of continuity and non-continuity of the old rule personified by the Soviet communism, and new social-political systems in the member states of the Commonwealth of Independent States. Thus, it is crucial to trace the social, intellectual and political origins of the ruling elites and to point to relations between their evolution and the development of the individual states. The analysis of this group is also important for the periodization of the history of the post-Soviet area as well as for the understanding of the mechanisms which lead to the regional diversification of the post-Soviet states, from "the political solstice of the 1991-1993 and the fall of the non-system movements", through "nomenclature domination of 1994-2002" and "the beginning of the end of nomenclature" up to the question of "the time of counterrevolution of 2010-2012". The continuity between the Soviet and post-Soviet elites was visible not only in their belonging to one generation but also in the continuity of some of the mechanism for selecting candidates for the ruling elites. One sign of it was the elimination of military men, restricting the role of women and favouring representatives of the security services and the Ministry of the Internal Affairs. This meant the continuation of the political culture and the vision of the world (economy, society, politics) shaped within the conditions of a totalitarian system. The havoc in people's minds was wreaked by the social and political continuum between the Soviet and the post-Soviet elites and the effect of individual leaders on the evolution of the political systems in the states they ran. The formation of strong presidential systems in all of the members of Commonwealth of Independent States became the reason behind the great importance of the intellectual origins of their leaders. Along with those people, and with their environment, the most important elements of the Soviet political culture and the Soviet mindset have survived. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Elita władzy; Politycy; Kraje postkomunistyczne; Przekształcenia systemowe; Przekształcenia ustrojowo-systemowe

EN

Power elite; Politicians; Post-communist countries; Systemic transformation; Political and systemic transformations

• Czasopismo: Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej
• Rocznik: 2013
• Numer: R. 11, z. 3
• Strony: 69--91

Twórcy

autor

Wojciech Zajączkowski

Bibliografia

• Awen P., Koch A., Riewolucija Gajdara. Istorija rieform 90. iż pierwych ruk, Moskwa 2013, s. 51-52.
• Bozóki A., Theoretical Interpretations of Elite Change in East Central Europe, EUI Working Papers, Robert Schuman Centre for Advanced Studies, RSC no. 2002/55.
• Buck A. D., Elite Networks and Worldviews during the Yelt'tsin Years, "Europe-Asia Studies", vol. 59, 2007, no. 4, s. 643-661.
• Burbulis G. E., Pieriełomnyj momient istorii, [w:] Istorija nowoj Rossii. Oczerki, interwiu, t. 1, red. P. S. Filippow, Moskwa 2011, s. 35.
• Carothers T., Stepping Back from Democratic Pessimism, Carnegie Papers, Feb. 2009, no. 99.
• Carothers T., The End of the Transition Paradigm, "Journal of Democracy", vol. 13, 2002, no. 1, s. 5-21.
• Gajdar J. T., Dni porażenij i pobied, Moskwa 1997.
• Gajdar Je., Gibiel' impierii. Uroki dlia sowriemiennoj Rossii, Moskwa 2012, s. 315.
• Gelman V., Out of the Frying Pan, Into the Fire? Post-Soviet Regime Changes in Comparative Perspective, "International Political Science Review", vol. 29, 2008, no. 2, s. 157-180.
• Gilley B., Democratic Triumph, Scholarly Pessimism, "Journal of Democracy", vol. 21, 2010, no. 1, s. 160-167.
• Gorbaczow M., Najedynie s soboj, "Nowaja Gazieta", 2012, s. 366, 487.
• Graczow A., Gorbaczow, Warszawa 2003.
• Hale H. E., Regime Cycles. Democracy, Autocracy, and Revolution in Post-Soviet Eurasia, "World Politics", vol. 58, 2005, no. 1, 133-165.
• Huntington S. P., How Countries Democratize, "Political Science Quarterly", vol. 106, Winter 1991/1992, no. 4, s. 579-616.
• Inglehart R., Welzel Ch., Modernization, Cultural Change and Democracy: The Human Development Sequence, http://isites.harvard.edu/fs/docs/icb. topic96263.files/culture_democracy.pdf.
• Krysztanowskaja O., Anatomia rossijskoj elity, Zacharow, Moskwa 2005.
• Krysztanowskaja O., Transformacija staroj rossijskoj nomenklatury w nowuju elitu, ONS 9/1995, s. 51-65.
• Levitsky S., Way L. A., The Rise of Competitive Authoritarianism, "Journal of Democracy", vol. 13, 2002, no. 2, s. 51-65.
• Lijphart A., Democracies: Patterns of Majoritarian & Consensus Government in Twenty-one Countries, New Haven-London 1984.
• Linz J., The Perils of Presidentialism, "Journal of Democracy", vol. 1, Winter 1990, no. 1, s. 60-63.
• McFaul M., The Fourth Wave of Democracy and Dictatorship. Noncooperative Transitions in the Postcommunist World, "World Politics", vol. 54, 2002, s. 212-244.
• Minajew B., Jelcyn, Moskwa 2010.
• Mleczyn L., Nazarbajew. Gruppowoj portriet s priezidientom, Moskwa 2010.
• Murphy J., Illusory Transition? Elite Reconstitution in Kazakhstan, 1989-2002, "Europe-Asia Studies", vol. 58, 2006, no. 4, s. 523-554.
• Nodia G., Political Transformations and Nation-Building in the Post-Soviet South Caucasus, [w:] Re-Inventing Citizenship in South Caucasus: Exploring the Dynamics and Contradictions Between Formal Definitions and Popular Conceptions. Final Research Report, CIMERA, Univerisité de Genève, http://www.cimera.org/files/reports/rr1/tableofcontents.pdf.
• Rustow D. A., Transitions to Democracy. Toward a Dynamic Model, "Comparative Politics", vol. 2, 1970, no. 3, s. 337-363.
• Staniszkis J., Postkomunizm. Próba opisu, Gdańsk 2005.
• Szuszkiewicz S. S., Moja żizn', kruszenie i woskrieszenije SSSR, Moskwa 2012.
• Woslienski M., Nomienkłatura. Gospodstwujuszczij kłass Sowietskogo Sojuza, Oktiabr', Moskwa 1991, s. 83.
• Zakaria F., The Rise of Illiberal Democracy, "Foreign Affairs", vol. 76, 1997, no. 6, s. 23.
• Ziezina M. R., Małyszewa O. G., Małchozowa F. W., Pichoja R. G., Cziełowiek pieriemien. Issliedowanije politiczeskoj biografii B. N. Jelcyna, Moskwa 2011.