Problem mniejszości narodowych w "Notatkach Redaktora" i archiwum Jerzego Giedroycia

• Autorzy: Iwona Hofman

Warianty tytułu

The Problem of National Minorities in Jerzy Giedroyc's Editor's Notes and Archive

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problematyka mniejszości narodowych występowała na łamach "Kultury" w dwóch aspektach: politycznym i kulturowo-historycznym, co wiązało się z programem pisma. Do czynników ugruntowujących tę tematykę zaliczam: realizację programu adresowanego do emigracji z państw Europy Środkowej i Wschodniej oraz tzw. programu krajowego, który najogólniej określić można jako edukację narodową poprzez m.in. wyjaśnianie trudnej historii Polski i jej sąsiadów oraz aspiracji wolnościowych na obszarze ULB (Ukraina, Litwa, Białoruś), kluczowe dla myśli Giedroycia przekonanie o znaczeniu słowa, tj. oddziaływania na opinię publiczną za pomocą publicystyki i przy wykorzystaniu najlepszych piór dziennikarskich, wypracowanie do dziś aktualnej koncepcji politycznej partnerstwa polsko-ukraińskiego. W tej próbie systematyzacji nie znajdują się kroniki emigracyjne jako znacznie poszerzającą tematykę (o czym poniżej) ani wydawnictwa książkowe Instytutu (co wymaga oddzielnego opisu). (fragment tekstu)

EN

Jerzy Giedroyc's interest in the issue of national minorities was the result of his experience before 1939. This issue was covered in about 40% of all the commentaries published in emigrational journals Kultura (Culture) and Zeszyty Historyczne. In his series of articles titled Notatki Redaktora (Editor's Notes), Giedroyc was very critical about the politics towards minorities. Therefore, he suggested particular policy solutions concerning education, cultural activities, freedom of religion and cultivation of minorities' heritage. Many of his remarks were focused on Poland, Ukraine, Lithuania, Belarus and Germany, and can be perceived as another proof of the significance of Giedroyc's Culture's East and West program. The article consists of examples of important quotations from the Editor's Notes and Giedroyc's personal archive, all of which picture the style as well as the logic of discourse on how harmful stereotypes and historical burden can be to the rational politics towards minorities (e.g. mutual fears of neo-imperialism). Emigrational chronicles are also analyzed in the article as a source of information for war refugees of various nationalities in Europe, North and South America. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Mniejszości narodowe; Piśmiennictwo naukowe; Przegląd literatury

EN

Ethnic minority; Scientific literature; Literature review

• Czasopismo: Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej
• Rocznik: 2013
• Numer: R. 11, z. 3
• Strony: 93--114

Twórcy

autor

Iwona Hofman

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Archiwum Jerzego Giedroycia, w zbiorach autorki.
• Hofman I., Archiwum Jerzego Giedroycia. Pierwsze spojrzenie, [w:] Na obrzeżach polityki, cz. VIII, red. M. Kosman, Poznań 2010.
• Hofman I., Jerzego Giedroycia i Jana Nowaka-Jeziorańskiego myślenie o nowej Polsce, "Studia Polityczne", 2007, nr 20.
• Hofman I., Kroniki emigracyjne w programie paryskiej "Kultury", [w:] Procesy migracyjne w kontekście przemian kulturowo-cywilizacyjnych, red. E. Polak, J. Leska-Ślęzak, Pelplin 2007.
• Hofman I., Kwintet solistów. O długoletnich redaktorach i ich pismach, [w:] Na obrzeżach polityki, cz. III, red. M. Kosman, Poznań 2002.
• Hofman I., "Notatki Redaktora". Jerzy Giedroyc o "nowej" Polsce, [w:] Aere Perennius. Profesorowi Gerardowi Labudzie dnia 28 XII 2001 roku w hołdzie, red. A. Czubiński i in., Poznań 2001.
• Hofman I., Szkice o paryskiej "Kulturze", Toruń 2004.
• Hofman I., Ukraina, Litwa, Białoruś w publicystyce paryskiej "Kultury", Poznań 2003.
• Hofman I., Wzór redaktora - model redakcji: "Tygodnik Powszechny", "Polityka", "Twórczość", [w:] Prasa dawna i współczesna, t. 3, red. B. Kosmanowa, Poznań 2002.
• Korek J., Paradoksy paryskiej "Kultury". Styl i tradycja myślenia praktycznego, Lublin 2000.
• Król M., Style politycznego myślenia. Wokół "Buntu Młodych" i "Polityki", Paryż 1979.
• "Kultura i jej krąg", Katalog wystawy czterdziestolecia Instytutu Literackiego Biblioteka Polska, Paryż 11 XII 1986 - 10 I 1987, Lublin 1995.
• "Kultura", 1947-2000, nr 1-637.
• Teczki Giedroycia, red. I. Hofman, L. Unger, Lublin-Paryż 2010.