Rynkowe aspekty integracji przestrzennej transportu Unii Europejskiej

• Autorzy: Maciej Matczak

Warianty tytułu

The Market Aspects of the Spatial Integration of European Transport

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

System transportowy Unii Europejskiej, składający się z wielu podsystemów narodowych, przeszedł w ostatnich latach istotne przemiany, czego efektem jest utworzenie tzw. jednolitej przestrzeni transportu UE. Likwidacja barier związanych z dostępem do rynków (liberalizacja) oraz zniesienie kontroli granicznych (układ Schengen) w zasadniczy sposób ułatwiły transport ładunków i pasażerów w relacjach międzynarodowych. Dodatkowo umożliwienie działania firmom poza granicami kraju macierzystego, w ramach kabotażu, dało nowe możliwości konkurowania na rynkach transportowych. Tym samym zmianie uległy możliwości działania przedsiębiorstw przewozowych (podażowa strona rynku), które zaczęły poszukiwać szans rynkowych poza granicami. Z drugiej strony, powstanie jednolitej przestrzeni transportowej wymaga tworzenia nowych rozwiązań transportowych, co w połączeniu ze zmianami modelu konsumpcji powoduje redefinicję struktury przestrzennej strumieni ładunkowych (popyt na usługi transportowe). Wskazane zjawiska wpisują się również w procesy zmian o charakterze globalnym, gdzie takie działania, jak outsourcing oraz offshoring stały się wiodącymi elementami strategii rozwoju, zarówno korporacji transnarodowych, jak i mniejszych firm poszukujących sposobów na ograniczenie kosztów produkcji. W efekcie pojawiają się nowe wyzwania transportowe, których obsługa wymaga nowego spojrzenia na kształtowanie układów przestrzennych transportu, a zatem również zmian w strategii działania przedsiębiorstw. Rozwój logistycznych łańcuchów dostaw w skali europejskiej wymaga od firm transportowych dużo większego potencjału technicznego, technologicznego, organizacyjnego, informacyjnego czy też finansowego. Dodatkowo wciąż występująca presja na wzrost efektywności kosztowej powoduje konieczność współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami. Współpraca taka stanowi, w wielu przypadkach, pierwszy etap procesu koncentracji. Celem niniejszego artykułu jest więc ocena wpływu integracji przestrzennej europejskiego transportu na intensyfikację procesów koncentracji na rynku transportowym. Co ważne, procesy koncentracji mogą przybierać odmienne wymiary (wertykalny, horyzontalny i konglomeracyjny) oraz poziomy (funkcji transportowych oraz procesów transportowych), co w istotny sposób komplikuje jednoznaczną ocenę tych zjawisk.(abstrakt autora)

EN

The transport system of the European Union, composed of numerous national subsystems underwent significant transformation in recent years. As the result, a so-called the single area of European transport has been created. Very often, this space is concerned as the transport market, being a subject to the process of integration. In practice, we are dealing with two issues. The first is an economic integration regarded as the suppression of the barriers of movement of goods, service, people or capital between the Member countries. The other is an integration of the transport system, which is associated with the enabling of transport companies to act throughout the EU. So the processes of integration will be continue in a different way on the demand (the evolution of the structure of centers of demand) and supply (linking resources for the production of transport) side of the market. The purpose of this article is indication of the basic mechanisms and the impact of the integration process on the evolution of the demand and supply sides of the transport market. The simple model of transport demand centers and production resources has been defined and utilized to conduction of the research.(author's abstract)

Słowa kluczowe

PL

Transport; Integracja komunikacyjna

EN

Transport; Communication integration

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Problemy Transportu i Logistyki
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 18 Europejska przestrzeń transportu. Uwarunkowania mobilności
• Strony: 195--208

Twórcy

autor

Maciej Matczak

• Akademia Morska w Gdyni

Bibliografia

• Grzelakowski A., Matczak M., Współczesne porty morskie. Funkcjonowanie i rozwój, Wyd. AM w Gdyni 2012 (w druku).
• http://tentea.ec.europa.eu/.
• Matczak M., Infrastruktura jako element rynku transportowego - ujęcie teoretyczne oraz implikacje dla transportu morskiego w: Wyzwania i problemy transportu morskiego, red. J. Dąbrowski, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2011.
• Matczak M., Interrelation of the transport market development process in the regional, national and European scale. w: Contemporary Transportation Systems. Selected Theoretical and Practical Problems, red. G. Sierpiński, Wyd. Politechniki Śląskiej 2012 (w druku).
• Matczak M., Wpływ rozwoju koncepcji łańcuchów dostaw na strukturę współczesnego rynku transportowego, Zeszyty Naukowe nr 31 Kolegium Gospodarki Światowej, SGH, Warszawa 2011.
• Słownik ekonomii, PWN, Warszawa 2008.
• Sortowania przesyłek lotniczych DHL , http://www.e-logistyka.pl/poczta/wiadomosci/ Sortownia-przesylek-lotniczych-DHL/20.htm.